Maria. Dziewczyna z kwiatem we włosach (okładka  miękka, wyd. 02.2021)

Ok

Pamiętam że będąc dzieckiem uwielbiałam słuchać opowieści mojej babci z czasów jej młodości. A czasy to były okrutne: naznaczone wojną, strachem i głodem. Każdy dzień był wtedy walką o przetrwanie, ale nadzieja na lepsze jutro pozwalała mierzyć się z przeciwnościami losu. Dziś, gdy starsze pokolenie, które było świadkami tamtych wydarzeń odchodzi szukamy takich opowieści gdzie indziej. W sukurs przychodzi nam literatura, a szczególnie sagi, tak popularne ostatnio wśród czytelników. Przejęły one bowiem rolę opowieści snutych wieczorami w rodzinnym gronie. Rozpisane na kilka pokoleń historie fascynują, wzruszają i co nie bez znaczenia przybliżają nam historie naszego kraju, tak doświadczonego przez dziejową zawieruchę. Wiele jest autorek (zdarzają się też autorzy), których twórczość pokochali czytelnicy. Do tej listy z pewnością należy dodać Wiolettę Sawicką i jej cykl "Wiek miłości, wiek nienawiści", którego trzeci tom "Maria. Dziewczyna z kwiatem we włosach" zauroczył mnie bez reszty. To opowieść o młodziutkiej dziewczynie Marie von Lauen, wychowanej przez ojca w Prusach, która po latach odkrywa swoją prawdziwą tożsamość. Wywieziona jako maleńkie dziecko z Polski już jako dorosła kobieta poznaje historie swojej rodziny ze strony matki i odkrywa w sobie miłość do kraju o którym wspomnienia tlą się gdzieś w zakamarkach jej pamięci. Zniesmaczona polityką nazistów, którzy przejmują władzę w Trzeciej Rzeszy, zrywa zaręczyny z oficerem SS Klausem von Hoffenbergiem i przeprowadza się do Wilna. Przez kilka lat wiedzie spokojny i szczęśliwy żywot blisko rodziny matki, którą udało jej się odnaleźć, jednak zbliżająca się wojenna zawierucha dopada w końcu Marię burząc jej spokój i wystawiając na ciężką próbę. Powracają też demony przeszłości w postaci byłego narzeczonego, który chce jej odebrać to co najcenniejsze - rodzinę i szacunek do samej siebie. Kobieta nie ma wyjścia. Musi stanąć do walki by uratować siebie i tych których kocha. To opowieść o sile kobiet, które w ciężkich sytuacjach miast poddać się walczą o siebie i swoich najbliższych. Autorka niezwykle sugestywnie odmalowała ducha tamtych czasów, unikając przy tym ckliwego sentymentalizmu. To porywająca historia, napisana z dbałością o szczegóły i z poszanowaniem prawdy historycznej. Mimo iż jest trzeci tom cyklu, stanowi on oddzielną całość i ci którzy nie czytali dwóch poprzednich nie będę czyli się zagubieni. Polecam tę książkę wielbicielom dobrej literatury z polską historią w tle.

Zacznę trochę inaczej. Wszyscy doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że trudno napisać recenzję krytyczną. Dużo łatwiej piać z zachwytu i wychwalać pod niebiosa nawet mierną książkę. Dlatego - pisząc recenzję - zawsze unikam gołosłownego rozpływania się nad książką. Uważam, że jest to nieeleganckie i jeżeli chcę pozachwycać się powieścią, to raczej staram się to robić w sposób wyważony. Tak samo krytykuję – nie rzucam ogólników, staram się uczciwie pokazać, co mnie uwiera. W przypadku Tej książki nie będę sobie żałowała. Po prostu nie mogę, nie potrafię i nie chcę. Ta powieść to po prostu literackie cudo. Balsam dla mojej duszy. Coś pięknego, wspaniałego, wzruszającego, no po prostu finezja. Już pierwsze dwa tomy mnie oczarowały, ale ten zdobył moje serce. Czytałam jak zaczarowana zaniedbując wszystko dookoła. Nie trwało to długo i bardzo żałowałam, że się już skończyło, zwłaszcza że autorka wiele spraw pozostawiła nierozwiązanych. Z jednej strony to dobrze - bo oznacza to zapowiedź kolejnego tomu, z drugiej strony ciekawość mnie zżera od środka i już tupię nóżkami czekając, co będzie dalej. Biorąc książkę do ręki szykowałam się na spotkanie z Oleńką vel Franką, a tu niespodzianka. Z pierwszych kart macha do nas Maria - córka Aleksandry. Szybko dowiadujemy się, że Oleńka jako bohaterka wydarzeń, raczej już nie wróci. Za to Maria...wydarzenia już od pierwszych akapitów zasuwają jak rozpędzone pendolino. Jeszcze nie przywykłam do niemieckiego nazwiska Marii, a już musiałam, żegnać ze wzruszeniem starych bohaterów i witać nowych. Córka Oleńki ma dziewiętnaście lat i nazywa się Marie vol Lauen. Wychowywana przez Niemkę nie ma pojęcia o swoich polskich korzeniach. Jest piękną dziewczyną przyciągającą wzrok mężczyzn, nic więc dziwnego, że szybko zaręcza się z przystojnym, niemieckim młodzieńcem. Niestety szybko przekonuje się, że jej narzeczony to zwykły zbir zachowujący pozory dżentelmena w esesmańskim mundurze. Ucieka przed nim do Polski, zmienia nazwisko i próbuje normalnie żyć. Niestety rok 1933 i następne lata nie sprzyjają spokojowi. Marię czeka wiele. Straci najbliższych, zyska nowych przyjaciół, a nawet członków rodziny. Będzie piękna i bogata jednego dnia, a poniewierana i brudna następnego. I tak będziemy szli z Marią aż do roku 1944, kiedy to jej życie z jednej strony legnie w gruzach, a z drugiej… Powieść pełna emocji i wzruszeń. Dawno nie płakałam przy książce. Przy filmie – owszem, ale przy książce? A tu przyznam się, że miałam oczy pełne łez, kiedy kobiety żegnały swoich mężczyzn idących na wojnę. Rozpacz matek walczyła z siłą, którą musiała się wykazać każda Polka. To niebywałe, ile wówczas w tych ludziach było patriotyzmu i miłości do ojczyzny. Niebywałe. Dodam, że – jak dla mnie – to powieść która przede wszystkim ukazuje siłę kobiet. Opis wojennej codzienności porusza serca i powoduje, że zaciskamy pięści kibicując bohaterkom w walce o godność. Często ta godność znika, ustępując trosce o losy najbliższych. O jakiej godności mówimy, kiedy - chcąc ratować swoje dziecko - musimy oddać się zapijaczonemu, sowieckiemu łajdakowi? Książka ukazuje okrucieństwo II wojny światowej w sposób bardzo emocjonujący. Poprzednie tomy też nie były sielskie anielskie, ale ten wyjątkowo mocno uderza w te tony. Przeciętnemu Polakowi okrucieństwo wojenne kojarzy się z SS - manem i Generalną Gubernią, ale zapewniam Was, że na wschodzie również było nieciekawie. Brudni, zapijaczeni „żołnierze” sowieccy to coś naprawdę koszmarnego. Opisy pociągów wysyłanych na wschód, pełnych matek z dziećmi, strach przed wywózkami, głód to codzienność. To naprawdę straszne czytać o studni wypełnionej ciałami czy też wielokilometrowej kolumnie Żydów idących na śmierć. To co przykuło moją uwagę to wspaniałe podejście autorki do tła historycznego. Nie chodzi mi o prawdę historyczną, bo tego nie potrafię ocenić dokładnie. Chodzi mi raczej o oddanie klimatu tamtych czasów. Ułani, konie, szacunek do rodziców, polska wieś, to ciepło i dobro emanujące z ludzi. Trudno to opisać, ale porywa czytelnika i wrzuca w tamte lata z całym balastem tamtych czasów. Z zazdrością i czułością zarazem czytałam o wiankach we włosach dziewcząt i białych koszulach chłopaków. A już opis żniw…. Coś pięknego. Cudowna książka. Rewelacyjna. Wzruszająca. Jedyna w swoi rodzaju. Mogę tak długo, ale nie będę. Zostawiam Was licząc na to, że sięgniecie po tę serię i pozwolicie się zabrać w tamte czasy. Lepszego wehikułu nie znajdziecie.

Powieści obyczajowo-historyczne niosą ze sobą emocjonująca fabułę oraz ważną i cenną lekcję historii. Najnowsza książka Wioletty Sawickiej inspirowana jest prawdziwymi wydarzeniami. „Maria. Dziewczyna z kwiatem we włosach” to trzecia część sagi „Wiek miłości, wiek nienawiści”. To kontynuacja losów zapisanych na kartach wcześniejszych powieści („Oleńka. Panienka z Białego Dworu”, „Franka. W obcym domu”) w których poznajemy historię niezłomnych kobiet. Trzecia część sagi przybliża nam historię córki Oleńki, którą czytelnicy poznali we wcześniejszych częściach. Marysia jako dziewiętnastoletnia kobieta nie pamięta wiele ze swojej przeszłości. Ojciec Joachim po śmierci jej matki, zabrał ją do Prus, gdzie wychował w duchu niemieckim. Dorastając jako Marie von Lauen musiała zmierzyć się z wieloma problemami, które przyniósł jej los. Niezbyt dobre relacje jakie łączyły ją z dziewiętnastoletnią sekretarką, którą poślubił jej ojciec, czy też pojawiające się niezrozumiałe halucynacje po wypadku nie pozwalały w pełni korzystać z uroków życia. Coraz częściej obawia się, że zaczyna tracić zmysły. Lecz nie tylko to spędzało jej sen z powiek. Po wielu wahaniach postanowiła przyjąć oświadczyny Klausa von Hoffenberga, oficera SS. Czy ta decyzja okazała się słuszną? Jak bardzo wpłynęła ona na życie kobiety? Czy miłość do atrakcyjnego mężczyzny, wystarczy by razem iść przez życie? Marie obawia się, że wraz z małżeństwem owa miłość przeobrazi się w posługę wobec narodu i wodza, a ona sama wypełniać będzie obowiązki „niemieckiej kobiety”. Czy miłość nie przegra z wojenną rzeczywistością przeobrażając się w nienawiść? Historia, którą poznajemy ukazuje burzliwe losy kobiety, która musiała stawić czoła wojennej rzeczywistości. Wioletta Sawicka zarysowała wzruszającą historię, która inspirowana prawdziwymi wydarzenia rodzi w naszej głowie wiele pytań. Jak my sami postąpilibyśmy na miejscu Marie? Czy wytrwalibyśmy w tych trudnych i burzliwych czasach? Jak bardzo wojenna rzeczywistość zmieniłaby nasze wartości? I nie przesadzę twierdząc, że historia opisana w tej książce może być dla nas inspiracją, do znalezienia w sobie siły niezbędnej do stawiania czoła pojawiającym się trudnościom w naszym życiu. I choć nie żyjemy w czasach, w których żyła bohaterka powieści i nie mamy takich samych problemów, to i tak postawa Marie może być dla nas przykładem. „Maria. Dziewczyna z kwiatem we włosach” to emocjonująca powieść, w której Wioletta Sawickiej porusza nasze najczulsze struny. Lekki styl oraz dbałość o zachowanie atmosfery tamtych czasów sprawiają, że poznana historia nie uleci wraz z odłożeniem książki, lecz trwać będzie jeszcze przez długi czas. Dlatego też z ogromną szczerością mogę ułożyć trzecią część sagi „Wiek miłości, wiek nienawiści” na półce Najlepszych Interesujących Książek. Za egzemplarz książki dziękuję Wydawnictwu Prószyński i S-ka http://www.czyt-nik.pl/recenzje/milosc-i-nienawisc/

Tym razem czytelnika czeka niespodzianka. Od samego początku przenosimy się do Königsberga i poznajemy uroczą Fräulein Marie von Lauen córkę poważanego dyrektora szkoły Joachima von Lauena. Mężczyzna wywiózł Marynię z Polski i uzyskał dla siebie i dla niej nową tożsamość. Postarał się, aby jak najmniej pamiętała z polskiego życia, wychował ją w niemieckim duchu. Dopiero po nakreśleniu obecnego życia dawnej Maryni dowiadujemy się, co się stało z jej matką – Oleńką. Znów Autorce udało się mnie zaskoczyć, nie zdradzę Wam jednak dlaczego. Joachim na łożu śmierci wyjawia prawdę dziewczynie, by ta uciekła w dawne rodzinne strony. W Królewcu robiło się niebezpiecznie – naziści zaczęli dochodzić do władzy i tworzyć nowy aryjski ład, a o jej rękę zaczął ubiegać się oficer SS. Można by było pomyśleć, że skoro Panienka z Białego Dworu tyle musiała przeżyć i wycierpieć, życie jej córki będzie już spokojniejsze i bardziej ustabilizowane. Nic bardziej mylnego, ponieważ młodość Maryni przypada na kolejny historycznie koszmarny czas – lata 1933 -1941. Historia przeniosła nas w świat kolejnej straszliwej wojny, pełnej nienawiści, złości, okrucieństwa. Czytałam, a właściwie pochłaniałam kolejne opisy trudnego życia Maryni i jej bliskich. Strach przed zaczepkami i gwałtem sowieckich żołnierzy, obawa przed wywózkami, rewizją w domach naznaczał każdy dzień dziewczyny od rana do nocy. Ona jedna też udowodniła, że wywodzi się z krwi Ostojańskich. Nie tylko była fizycznie podobna do Oleńki, uwielbiała wplatać we włosy kwiaty, ale też odziedziczyła po niej twardy, niezłomny charakter. Musiała podejmować trudne, ciężkie i odważne decyzje, czasem zaważające na jej człowieczeństwie. Wychowywać córeczkę, opiekować się bliskimi, zdobyć pracę, by mieć na opał i kartofle, rozpaczliwie walczyć o przeżycie w burzliwej wojennej rzeczywistości. Wśród bólu, cierpienia i nienawiści. Jej zaradność i gotowość do poświęceń były godne podziwu. Znów byłam zachwycona. Piękna, wzruszająca historia o odwadze, rodzicielstwie, miłości i nadziei, dzięki której, na świecie ogarniętym pożogą było trochę lżej. Napisana w bardzo dobrym stylu, z bogatym tłem historyczno – obyczajowo- społecznym, tworzącym specyficzny i intrygujący klimat. Fabuła z wszystkimi elementami bardzo dopracowana. Przykuwała uwagę od pierwszego do ostatniego zdania. Wszystkie wydarzenia były klarowne i spójne. Zakończenie znów zaskakujące, Autorka zostawiła furtkę dla kilku wątków. Czyżby zapowiadała się kontynuacja? Ależ tak! Już nie mogę się doczekać. Za możliwość zapoznania się z treścią książki dziękuję Wydawnictwu Prószyński i S-ka.

“Maria. Dziewczyna z kwiatem we włosach” to trzecia część cyklu “Wiek miłości, wiek nienawiści” opowiadającego o losach polskiego ziemiaństwa z wileńskich Kresów. Zakochałam się w cyklu Wioletty Sawickiej i wręcz nie mogłam się doczekać wydania kolejnej części. Moja cierpliwość została nagrodzona, ponieważ “Maria” jest zdecydowanie najciekawszą i najbardziej trzymającą w napięciu pozycją z całego cyklu. Tym razem główną bohaterką jest Marysia, córka Oleńki Ostojańskiej, która po śmierci matki została wychowana przez ojca w Niemczech i dopiero wchodząc do dorosłość odkryła prawdę o swoim polskim pochodzeniu. Marysia jest postacią równie interesującą jak Oleńka. Poznajemy ją jako młodziutką i wrażliwą dziewczynę, która pod wpływem dramatycznych wydarzeń przeistacza się w równie silną jak jej matka kobietę. Akcja toczy się początkowo w Konigsbergu, gdzie mamy możliwość obserwacji społeczeństwa niemieckiego podczas narodzin nazizmu, który został przedstawiony zarówno z punktu widzenia zafascynowanego nim młodego mężczyzny, jak i osób sceptycznych i unikających jak tylko się da powiązań z partią. Następnie akcja przenosi się do polskiego Wilna, które zachwyca swoją różnorodnością, a także do majątku ziemskiego rodziny Ostojańskich położonego na urokliwej kresowej wsi. Ogromnym zaskoczeniem dla mnie było, że Autorka pomimo osadzenia historii w latach 30-40 XX w. wprowadza wątki m.in. panieńskiego dziecka, odmiennej orientacji, a także braku akceptacji dla kapłaństwa. Jak dla mnie było to rozwiązanie fantastyczne, ponieważ Autorka zasugerowała delikatnie, że ludzie żyjący w tamtych czasach pomimo, że tak bardzo nam odlegli w gruncie rzeczy są nam bardzo bliscy i wiedli życie bardzo podobne do naszego. Bardzo pozytywne wrażenie zrobiło na mnie także przemycenie co nieco treści feministycznych poprzez ukazanie kobiet jako silnych, walecznych i niezależnych finansowo od mężczyzn, które potrzebują ich jedynie jako ukochanych partnerów, a nie głowy rodziny w tradycyjnym tego słowa znaczeniu. Książka kończy się wieloma niewiadomymi co zapowiada jeszcze bardziej fascynującą kontynuację, której będę wyczekiwała z jeszcze większą niecierpliwością. Polecając “Marię. Dziewczynę z kwiatem we włosach” zaznaczę, że chociaż jest to trzecia część cyklu to stanowi ona oddzielną część więc nie ma obaw, że osoby rozpoczynające czytanie od niej będą czuły się zagubione. Chociaż nie ukrywam, że warto po przeczytaniu wrócić do poprzednich tomów, które są również wspaniałe. Uprzejmie dziękuję wydawnictwu Prószyński i S-ka za udostępnienie egzemplarza recenzenckiego.

To już trzeci tom sagi Wiek miłości. Wiek nienawiści. Każdy: Oleńka, Franka czy Maria - zachwycający i zaskakujący. Napisana pięknie i emocjonalnie książka wciąga czytelnika w swój świat od pierwszej strony. Przeżycia bohaterów są opisane tak sugestywnie, że aż człowiekowi cierpnie skóra... Książka opowiada historie kolejnej kobiety Marii, która żyje wraz z ojcem w Prusach pod zmienionym nazwiskiem. Z pewnych powodów dziewczyna nie zna swoich polskich korzeni. To są czasy, gdy Hitler dochodzi do władzy i Niemcy stają się w większości jego fanatykami. Maria przyjmuje oświadczyny oficera SS, choć nazizm wcale jej się nie podoba i ma wiele żydowskich koleżanek. Pewien zbieg okoliczności pomaga bohaterce wycofać się z zaręczyn i umożliwia odkrycie związków z Wileńszczyzną... Polecam - przepiękne napisana historia z wojną w tle.