Testament (okładka  twarda, wyd. 01.2022)

IG marmolada.bigos.ogorkikiszone Właśnie skończyłam czytać Testament i zakończenie książki mocno mnie zirytowało 🙄 Końcówka nijaka, nic nie wyjaśniająca, napięcie towarzyszące lekturze gdzieś się rozmyło i rozmemłało. Rozumiem ból wszystkich bohaterów, bo każdy z nich jednak stracił wiele, również nadzieję, wraz ze śmiercią ojca- głowy nieszczęśliwej rodziny, zakały i chodzącej nienawiści. W połowie książki przewidziałam scenariusz, historia musiała sie zakończyć morderstwem. Do momentu kulminacyjnego lektura była wyborna, autorka świetnie opisała traumę i emocje dzieci i żony Pentti’ego, żyjących w ciągłym strachu, poniżeniu, czekających na atak ze strony najbliższej osoby. Bo Pentti „przestudiował wszelkie techniki sprawiania innym cierpienia”. Czy to tylko moje wrażenie, że autorzy skandynawscy doskonale potrafią ukazać dysfunkcyjne relacje rodzinne w sposób fascynujący? Dwanaścioro dzieci, każde inne, mające inny świat wewnętrzny, opisany niesłychanie lekko i sprawnie. W każdym z nich czai się mrok i zagadka. Zatem śmierć nestora rodu była tylko kwestią czasu, nic zaskakującego. Sam tytułowy testament był troszkę naciąganym wątkiem, niby spowiedź Pentti’ego i kajanie się przed dziećmi, ale piękne słówka, których nie spodziewałabym się, że je zna, zabrzmiały bardzo nieszczerze, jakby wyrwane z kontekstu. Również przemiana Siri po rozwodzie zbyt szybka i sztucznie wykreowana. Trzy czwarte książki bardzo dobre, a że ja lubię konkrety, to końcówka nie wstrzeliła się w moje oczekiwania, za dużo niedopowiedzeń. Brawo za studium psychologiczne i opisanie koszmaru życia pod jednym dachem z oprawcą, co musiało wpłynąć na ukształtowanie charakteru dzieci. Plus za świetny opis prozy życia w ubogiej wsi na dalekiej północy i fantastycznie oddane realia ub. wieku.

Chętnie przeczytałabym, ale w paczce była inna książka, której nie zamawiałam....

Wybitny portret psychologiczny dysfunkcyjnej rodziny.

Piękna książka

"Już prościej żyć własnym życiem, obok siebie, nie pokazując się sobie nawzajem." W Dolinie Tornio w gospodarstwie jednym z wielu mieszka wielodzietna rodzina Toimich. Licząca czternaścioro dzieci (licząc nieżyjącą dwójkę), która w dalszym czasie jest wspominana i ważna dla pozostałych. Jest wychowywana przez surowego ojca i matkę, która nadrabia brakujące okazywanie uczuć. Wielu z nich nie mieszka już w rodzinnym domu i stara się żyć na własny rachunek. Zbliżające się święta sprawiają, że wszyscy spotykają się w jednym miejscu, a ich różnorodność i miniony czas oddziałują na relacjach rodzinnych. Mimo to, w tym wszystkim rodzeństwo ma wspólne zamierzenie, które chcą wcielić w życie. Dochodzi do szokującego wydarzenia, którego żadne z nich się nie spodziewa, a oni muszą ponieść jego skutki. Pierwsza moja książka z serii dzieł skandynawskich i zarazem ogromne zaskoczenie. Brak tu zbędnych opisów, zapychaczy, jest natomiast wspaniale opisana historia wielodzietnej rodziny, w której z pewnością każdy dostrzeże element wspólny z własnego życia. Jest to powieść dostarczająca całej gamy emocji i odczuć, mianowicie jak z życiem, gdyż jest spisana z pamięci autorki, aby utrwalić rodzinną historię. Opowiadana z tak wielu perspektyw, dąży do finalnej części, w której odkrywamy jak bardzo, pomimo więzów krwi jesteśmy od siebie różnorodni. Pokazuje wszystkie trudy i pozytywne chwile jakich doświadczamy będąc w tak wielodzietnych rodzinach, gdzie pomimo obecności drugiego człowieka obok, tak naprawdę musimy mierzyć się z samotnością. Zdecydowanie książka zasługuje na nominację do nagród, jej prawdziwość i naturalność bije od każdej strony. Porusza, jak i wzbudza lęk, wciąga i ukazuje ludzkie wady i zalety, rodzinne zgrzyty.

Każda książka o relacjach rodzinnych rozbudza we mnie ciekawość, sprawia, że lubię się zatopić w obserwacji czyjegoś życia, przeżywać z bohaterami ich wzloty i upadki. Nie ukrywam jest to jeden z najbardziej lubianych przeze mnie wątków w literaturze. Cała Seria Skandynawska pomimo przenikliwego chłodu i wiatru ma do zaproponowania tytuły przesiąknięte melancholią, tematyką przemijania i pogodzenia z tym, co nieuchronne. Testament to napisana z rozmachem, wielopoziomowa saga, w której każdy z członków rodziny dzieli się z czytelnikiem kawałkiem swojego życia. Wychowani przez bezradną matkę i surowego ojca dzieci z radością opuszczają rodzinne gniazdo, każdy z nich musi uporać się z traumą oraz dorosłym życiem. Dlaczego uciekają? Bo pomimo ścisku i ciasnoty każdy w tej rodzinie czuje się samotny. Nie ma tu bliskości, rozmów o tematach trudnych. Autorka umiejętnie obrazuje samotność, która w gronie najbliższych jest tym bardziej dotkliwa. Czym skorupka za młodu nasiąknie - a w tej rodzinie na pewno nie nasiąknie miłością i opiekuńczością, tym nie odda tego w późniejszym życiu. Obawiacie się nudnej powieści? Nic podobnego. Pomimo wolno płynącej akcji, a praktycznie jej braku autorka potrafi zahaczyć o tematy kontrowersyjne wywołujące przyspieszone bicie serca - aborcja, homoseksualizm, gwałt, śmierć i znęcanie się nad zwierzętami. Ta rodzina jest nader osobliwa. To proza szczera i realistyczna, dogłębnie trafiająca w sedno problemów. Warto wspomnieć o klimacie bo tu na uwagę zasługuje surowy szwedzki obraz przemijalności, życia zgodnie z porami roku i całym kalendarzem prac, obraz północnej wsi. Testament to powieść, którą z pewnością będę polecać, to piękna opowieść o bycia samotną wyspą w rodzinnym archipelagu.

Każda kolejna książka z Serii Skandynawskiej, choć utrzymana w charakterystycznym klimacie, dostarcza mi zupełnie nowych czytelniczych wrażeń. Tematy rodziny, tożsamości i dziedzictwa, które swoją drogą bardzo lubię, często pojawiają się w literaturze. A mimo to Nina Wähä, szwedzka pisarka, była w stanie opowiedzieć to, co znane, w sposób świeży, oryginalny i intrygujący. "Testament" to napisana z rozmachem, polifoniczna historia rodzinna silnie zakorzeniona w szwedzko-fińskim pograniczu - Dolinie Torne. Autorka zanurza czytelników w klaustrofobicznym mikroświecie i snuje przenikliwą opowieść o pamięci, pochodzeniu i skomplikowanych rodzinnych relacjach. Wyjątkowa książka. Zachwyciła mnie dużą dawką życiowego realizmu, złożonością ludzkich portretów, ciekawym kontekstem geograficzno-społecznym i sporym ładunkiem emocjonalnym. Nina Wähä podarowała nam opowieść o szukaniu swojego miejsca, dorastaniu, seksualności, rodzinie, która potrafi wyzwolić w nas to, co najpiękniejsze i to, co najmroczniejsze oraz o drobnych rysach, które z czasem zmieniają się w głębokie pęknięcia. Jedna z moich ulubionych książek serii. Polecam.

"Bo jeśli zaczyna się żałować swojego życia, otwiera się bardzo niebezpieczne drzwi" ☆☆☆☆☆ "Ale czy da się zacząć od nowa? Czy nie będzie tylko tak samo? Życie może wydawać się beznadziejne, gdy człowiek ma czarno w oczach, w piersi, w sercu." Książki z "Serii Dzieł Pisarzy Skandynawskich" są różne, jedne lepsze, inne odrobinę gorsze, jednakże każda z nich zapada w pamięć, nie dając o sobie zapomnieć. "Testament" to opowieść o rodzinie i powrocie do domu, o nierozerwalnych więzach które w taki czy inny sposób identyfikują nas i mają wpływ na nasze życie. Bo czy tego chcemy czy nie rodzina, a czasami jej brak, jest tym co nas kształtuje od najmłodszych lat. Autorka snuje swoją historię z niezwykłym wyczuciem i czułością, sprawiając, że niepostrzeżenie zanurzamy się w ten przepełniony melancholią świat. To książka, która niesie ze sobą wiele bólu i smutku, ale jest też w pewien sposób oczyszczająca. Nietuzinkowa i dająca do myślenia. Zachwycająca lektura.

Boję się książek powyżej czterystu stron - przeraża mnie ich grubość związana z wydłużonym czasem czytania danego tytułu. "Testament" czytałam dwa tygodnie, ale absolutnie nie żałuję tego czasu. Teoretycznie jest to tytuł niezbyt wpasowujący się w mój gust - nie dość, że ma ponad pięćset stron, to jeszcze płynie bardzo leniwie, a akcji jest tam w zasadzie jak na lekarstwo. Niemniej czułam zainteresowanie od pierwszych stron - do tego stopnia, iż miewałam momentami myśli, że trafiłam na ulubieńca książkowego. Finalnie powieść szwedzkiej pisarki nie trafi do mojej topki, ale na pewno będę niejednokrotnie o niej wspominać, bo warto.

Ta warstwowa i wieloetapowa historia ukazuje nieidealny, pokieraszowany obraz rodziny, która nią jest właściwie tylko dlatego, że wszystkich łączą więzy krwi. Ta książka to zwierciadło, w którym czytający będą mogli dostrzec fragment siebie i z przerażeniem skonstatować, że nie wszystko jest takie, na jakie wygląda. Gorąco polecam!