Kamień (okładka  miękka)

Trzecia część etno-kryminału duetu Kuźmińskich znowu zachwyca. Przedstawia przeplatające się losy społeczności polskiej i romskiej. Ukazuje ogromną siłę zakorzenionych głęboko stereotypów ... oraz zabobonów. W związku z faktem, że jest to rodzima powieść, nawiązuje do tematów, które niedawno (w większości przypadków - obecnie) były szeroko komentowane w naszym kraju. "Kamień" prezentuje moc wykluczenia, przypięcia "łatki", a raczej jej niezbywalnego scalenia z ciałem, którego nie da się usunąć w jakikolwiek sposób, nawet jeśli wcześniejszy osąd był całkowicie błędny ... "Palis roweja" ... potem Ty będziesz płakać. Polecam.

https://www.facebook.com/domiczyta/ „(…) Świat tak się skomplikował, że ludzie przestali go rozumieć. Boimy się tego, czego nie rozumiemy, i nic w tym dziwnego. Ale czasem, kiedy człowiek się boi… - Staje się agresywny – przypomniał sobie. - Wtedy najprostsze, co można zrobić, to uciec, zabarykadować się w bezpiecznych granicach własnej wioski, gdzie wszystko jest oczywiste. Są swoi, są obcy. I gdzie jakaś święta mateczka oferuje magiczne lekarstwo na wszelkie choroby. - Az ktoś w końcu zaczyna rzucać kamieniami – dokończył.” – fragment powieści. „Trafiła kosa na kamień”, „mieć serce z kamienia”, „niech ten, kto jest bez winy, pierwszy rzuci kamieniem” czy „kamień z serca” to tylko kilka często używanych przez nas w codziennej komunikacji sformułowań, w których główną rolę odgrywa kamień. Małgorzata i Michał Kuźmińscy wprowadzili tę jakby nie było powszednią rzecz, o którą potykamy się niekiedy na prostej drodze, na nowy metaforyczny poziom. Zrobili to za pomocą bardzo wprawnego zabiegu – ożywili bowiem kamień, umiejscawiając akcję swojego najnowszego kryminału w romskiej osadzie na Sądecczyźnie o takiej nazwie właśnie, będącej jednocześnie tytułem trzeciego tomu dziennikarsko-antropologicznych perypetii ze zbrodnią w tle w wykonaniu antropolożki kultury Anny Serafin oraz dziennikarza śledczego Sebastiana Strzygonia. Kiedy na obrzeżach Kamienia - obozowiska Romów, leżącego na styku powiatu nowosądeckiego i nowotarskiego, które wydaje się być zapomniane przez wszystkich – zostają znalezione zwłoki pięcioletniego, jasnowłosego chłopca, maszyna śledcza, napędzana głównie uprzedzeniami oraz socjologicznie udokumentowanym podziałem na „my” i „oni”, zbiera żniwo wśród Romów. Kiedy na zaproszenie Policji do sprawy włącza się Anka Serafin, jako ekspert od dialogu międzykulturowego, mając do pomocy oddanego jej Gerta Kellera (poznajemy go we wcześniejszej doskonałej części pt. „Pionek), a Strzygoń na jej prośbę angażuje się w sprawę od strony medialnej, na jaw wychodzą coraz to nowe fakty, które zdają się krzyczeć, że pierwszą ofiarą jest prawda. Prawda, która zostaje złożona na ołtarzu pierwszego wrażenia oraz głęboko zakorzenionych stereotypów, popychających spokojnych zazwyczaj ludzi do najgorszych czynów, zwłaszcza jeśli zadziała psychologia tłumu. Powieść ta ma niepowtarzalny, mroczny i niepokojący klimat, ponieważ na kartach jednej książki autorzy rozprawiają się z wieloma ważnymi społecznie tematami, stanowiącymi niejednokrotnie temat tabu, począwszy od kwestii postrzegania Romów w Polsce czy przemytu uchodźców, poprzez pedofilię w kościele, a na medycynie alternatywnej skończywszy. Co najważniejsze, czytelnik nie odnosi wrażenia przeładowania fabuły tymi kwestiami, a wręcz przeciwnie, daje się ponieść misternie uplecionej akcji, w której każdy detal jest starannie przemyślany, a związki przyczynowo-skutkowe są do bólu logiczne, roztaczając przed odbiorcą wielowymiarowe pole do rozważań nad kondycją polskiego społeczeństwa i jego otwartości na odmienność. Jednocześnie śledzimy osobiste potyczki głównych bohaterów z ich własnymi słabościami, obserwujemy to, jak się miotają pomiędzy tym, czego chcą, a tym, co powinni zrobić. Wręcz im kibicujemy, aby dokonali najlepszych dla siebie wyborów, nie oglądając się na innych. Czy jednak Anka Serafin przełamie własne opory i pójdzie za głosem serca oraz cygańskiej wróżby, a nie społecznych konwenansów? Czy Bastian Strzygoń będzie skazany na dziennikarskie sukcesy, okupione mrożącymi krew w żyłach wydarzeniami i samotnością w prywatnym życiu? Czy społeczna sprawiedliwość okaże się wybawieniem, czy krwawym linczem? Czy prawdziwi winowajcy zostaną przykładnie ukarani, a dzieci, które straciły życie z powodu okrucieństwa czy zapalczywości dorosłych, zaznają spokoju po śmierci? Koniecznie sami musicie się przekonać i odpowiedzieć sobie na powyższe, jak i na te własne pytania, które na pewno nasuwać Wam się będą podczas lektury „Kamienia” – najlepszego moim zdaniem tytułu w dotychczasowym dorobku Państwa Kuźmińskich. A że każdą wcześniejszą powieść, która wyszła spod pióra tego duetu, oceniam bardzo wysoko, to aż drżę z ekscytacji na myśl o tym, co otrzymam następnym razem. Bo że Kuźmińscy z książki na książkę przebijają samych siebie, to więcej jak pewne!

Małgorzata i Michał Kuźmińscy znów zaskakują. Ich trzecia powieść, "Kamień", to nie tylko bardzo dobry kryminał, to także złożona powieść, która dotyka wielu aktualnych problemów. Mamy tu i mniejszość romską, i uchodźców, i księdza oskarżonego o pedofilię i wreszcie ślepą wiarę w alternatywne metody leczenia. Autorzy unikają jednak jednoznacznych sądów, ukazując wszystkie te tematy w odcieniach szarości. Pokazują, jak niesprawiedliwe bywają stereotypy, bo ostatecznie nic nie jest takie, jak wydawało się na początku. Solidna powieść kryminalna, która prowokuje do myślenia. Z niecierpliwością czekam na dalsze śledztwa Anki i Bastiana.

Moje trzecie spotkanie z autorami III części cyklu powieści kryminalnej Seria: Ślady zbrodni książki autorstwa Pani Małgorzaty i Michała Kuźmińskich pt. „Kamień ” zapowiada kolejną wędrówkę śladami nikomu nieznanemu jeszcze osoby oprawcy, który dokonał zbrodni na małym niewinnym chłopcu w romskiej osadzie na Sądecczyźnie. Wykonana zostaje dokładnie zbadana analiza oględzin zwłok chłopca przez lekarza oraz pojawiają się wstępne przypuszczenia, pytania podkomisarza Janusza Głoda, kto mógłby przyczynić się do jego śmierci. Tak naprawdę sytuacja jest trudna i skomplikowana, gdyż nikt nie wie, kim jest ten zamordowany chłopczyk. Panuje wokół sprawy cisza, która wywołuje nagle wielkie poruszenie wśród społeczeństwa. Społeczność romska zostaje oddana pod nadzór obserwacji społeczności współczesnej, która nie zawsze akceptuje ją ze względu na istniejące poglądy oraz stereotypy dotyczące społeczności romskiej. Jestem pod ogromnym wrażeniem użytego delikatnego całościowego sposobu i podejścia autorów do zagadnień kryminologicznych, którzy starają się wychwycić trudną na ogół problematykę z nią związaną, jeśli chodzi o odkrywanie tajników zabójstw, które po głębszym zapoznaniu się ze sprawą nie zawsze pokrywają się z występującym wstępnym analizowaniem obrazu zabójcy, który stwarza im po drodze wiele niebezpiecznych zagrożeń życiowych. Niekoniecznie trzeba być z zawodu antropologiem czy choćby nawet dziennikarzem śledczym, aby móc samemu podjąć próbę wstawienia się za włączeniem społeczeństwo romskie do wspólnego kręgu, które marzy o tym, by móc stać się zauważalnym i walczyć o swoje prawa. Pani Małgorzata i Michał Kuźmińscy powinni zostać nagrodzeni za ich pomysłowość, dopasowanie mocnych, odważnych bohaterów fikcyjnych, barwność języka pochodzącego z gwary góralskiej, śląskiej czy choćby nawet romskiej odgrywają tu znaczącą rolę, gdyż Czytelnik może zaprzyjaźnić się z nimi. Autorzy opisują bardzo szczegółowo każdy wątek zawarty w rozdziałach, budują w taki sposób postacie, aby wzbudziła zainteresowanie, zagadkowość, tajemniczość, która do końca pozostaje tutaj najważniejszym kluczem do rozwiązania głównej zagadki kryminalnej. Moim zdaniem autorzy podarowali cząstkę siebie w przedstawieniu dwóch głównych i najbardziej pomocnych bohaterom przy rozwiązywaniu tych skomplikowanych zagadek kryminalnych: Anny Serafin i Sebastiana Strzygonia. Pomiędzy Anną a Sebastianem jest zauważalna nić zazdrości z dokonywanych odkryć. Każde z nich osobna lubi sprawdzać się w swoim zawodzie. Sebastian jest dobrym, walecznym, a chwilami uczuciowym, wrażliwym dziennikarzem śledczym, a Anna skromną panią doktor antropologii posiadającą wiedzę, pasję oraz ma umiejętności dokładnego analizowania przeprowadzonych z nią rozmów i na podstawie tego wyciąga wstępne wnioski. Dialogi zostały odpowiednio opracowane dla każdego bohatera z zachowaniem delikatnego poczucia humoru, a chwilami występuje u nich dystans do samych siebie. Nie zabraknie tutaj momentów przepełnionych wątpliwościami, które dają wiele do myślenia, jeśli chodzi o współczesną społeczność, która nie zawsze interesuje, się życiem innych ludzi żyjących w społeczeństwie romskim chcących żyć bezpiecznie nie krzywdząc przy tym słowem, gestem, czynem. Polecam przeczytać tę książkę z cyklu powieści kryminalnej Seria: Ślady zbrodni książki autorstwa Pani Małgorzaty i Michała Kuźmińskich pt. „Kamień ”.