Biuro Przeczuć. Historia psychiatry, który chciał przewidzieć przyszłość (okładka  twarda, wyd. 01.2024)

Fascynująca podróż przez życie Johna Barkera i jego niecodziennej pracy. Brytyjski psychiatra w 1966 r. założył Biuro Przeczuć, które spisywało wszelkie wizję i przeczucia obywateli przed nadchodzącymi katastrofami. Fascynacja Barkera tym tematem rozpoczęła się gdy usłyszał, że "...21 października 1966 roku młodą nauczycielkę z przedmieść Londynu wyrwało ze snu silne przeczucie, że wkrótce wydarzy się coś strasznego. Godzinę później w walijskim Aberfan doszło do tragedii – na górnicze miasteczko osunęła się część hałdy węglowej, zabijając ponad sto czterdzieści osób, w większości dzieci". Młoda nauczycielka podała również kilka faktów, których nie można było zlekceważyć. Wykraczanie poza konwencjonalne metody nauki oraz fascynacja tematem, który nie był ani przychylny ani brany na poważnie przez wielu naukowców czy zwykłych obywateli nie osłabiły działań Barkera. Im głębiej poznaje się historię Biura Przeczuć tym mocnej można przyjąć fakt, że w świecie są rzeczy niewytłumaczalne. Niewielkiej objętości historia wciąga od pierwszych stron. Gorąco polecam.

Kolejny sensacyjny tekst o lekarzu-szarlatanie, ezoteryce i nieprawdopodobnych zdarzeniach? Niezupełnie. "Biuro Przeczuć" to rzeczowy i wnikliwy reportaż na poważny, choć bez wątpienia dość nietypowy temat. Knight zaskakująco dobrze połączył ze sobą wiele różnych indywidualnych historii i wątków, bo działalność Barkera i Biura Przeczuć staje się punktem wyjścia do rozważań na temat psychologii i psychiatrii, meandrów ludzkiego umysłu oraz roli przypadku w naszym życiu. I bez względu na to czy wierzymy w przeczucia, zjawiska paranormalne i parapsychologię, czy też nie, podczas czytania reportażu Knighta można poczuć dreszcz niepokoju, nutę niepewności. Ta publikacja uświadamia, że zdolność do przeczuć nie jest wcale czymś rzadko spotykanym. I że ludzki mózg niejednokrotnie potrafi zaskoczyć. Ciekawy, przystępny i wciągający reportaż na nietypowy temat – przeczytałam z zainteresowaniem, warto.

Nie wierzę w przeczucia, duchy i inne zjawiska nadprzyrodzone, ale lubię o tym czytać. Z tego powodu książka "Biuro Przeczuć. Historia psychiatry, który chciał przewidzieć przyszłość" Sama Knighta, wydała mi się idealną lekturą. Do jej przeczytania zachęcił mnie również fakt, że została wydana przez wydawnictwo Czarne, które znane jest z ciekawych reportaży. Czy możliwe jest przewidzenie jakiegoś wydarzenia? W 1966 roku nauczycielka z Londynu poczuła, że stanie się tragedia. Po upływie godziny, na walijskie miasteczko osunęła się hałda węglowa. Zginęło wówczas ponad 140 osób. Tytułowy psychiatra John Barker, który pojawił się na miejscu wypadku, postanowił otworzyć Biuro Przeczuć. Zbierał w nim świadectwa osób przeczuwających tragedie. Niektóre faktycznie się sprawdzały, ale był to mały odsetek. Równie dobrze mogły to być przypadki. W reportażu znajdują się również fakty o innych osobach zafascynowanych tematem przeczuć i ludzkiej psychiki oraz te dotyczące funkcjonowania szpitala psychiatrycznego Shelton. Autor podaje przykłady działania efektu nocebo, czy syndromu rezygnacji, zaobserwowanego u dzieci imigrantów w Szwecji. Są też fotografie, które w tego rodzaju książkach bardzo cenię. Wszystko o czym przeczytałam w reportażu "Biuro Przeczuć" okazało się niezwykle interesujące, a jednak trudno było przez nią przebrnąć. Powodem jest totalny chaos. Informacje wymieszane są ze sobą, jak groch z kapustą i często zastanawiałam się o czym ja właściwie czytam. Być może ta lektura wymaga ciszy i maksymalnego skupienia. W każdym razie mnie, taka forma przekazania faktów, rozczarowała. Pomimo wszystko nie żałuję, że przeczytałam tę książkę. Dowiedziałam się wielu ciekawych rzeczy, co zawsze jest satysfakcjonujące. Nie jest też za długa. W tym przypadku przemawia to na plus. To po prostu dobra, ale nie bardzo dobra książka.

Ten reportaż postawił mnie w sytuacji, w której musiałam zrewidować swoje przekonania. Na codzień jestem twardo stąpającą osobą, nie wierzę w przepowiednie i przeczucia. Wierzę w zdrowy rozsądek. W „Biurze przeczuć” psychologia zderza się z snami i wizjami. Nauka kontra przeczucia, praca w szpitalu kontra prowadzenie dziennika przeczuć. Psycholog John Barker, przy udziale dziennikarza Petera Fairleya przeprowadza nietypowe badanie: chce udowodnić, że niektórzy ludzie potrafią przewidzieć tragedie, zanim ta się wydarzy. Tak powstaje Biuro Przeczuć, które kataloguje i zbiera informacje od wielu osób i przekształca je w bazę danych opartą na wizjach, snach, wszelkiego rodzaju przeczuciach. Wszystko to rzetelnie dokumentuje w swoim reportażu Sam Knight. Autor łączy w jedną całość wiele historii, choć może się to wydawać nieco chaotyczne, to doskonale obrazuje działalność Barkera. Sama idea istnienia Biura Przeczuć wydaje się absurdalna i nielogiczna, jednak ciężko jest podważyć dane, do których dotarł Knight. Konfrontuje doświadczenia osób, które doznały jakiegoś przeczucia z dokonaniami psychiatrii i psychologii. Starannie opisuje zakres badań Barkera jako pracownika szpitala i jego osobiste zaangażowanie w projekt. Nie ocenia, nie narzuca czytelnikom zdania, ale na pewno zasiewa ziarno wątpliwości w umysłach takich jak mój. Temat na pierwszy rzut oka lekko niepoważny, przedstawiony w bardzo poważny sposób. Być może wielu z nas doświadczyło jakiego większego lub mniejszego przeczucia, mrowienia pod skórą zwiastującego jakieś wydarzenie. Jednak przeczucia dotyczące poważnych tragedii i wydarzeń na dużą skalę są częstsze niż może się wydawać. A może jednak nie? Polecam lekturę, bo to naprawdę fascynujący temat.