Wypalone dzieci. O presji osiągnięć i pogoni za sukcesem (okładka  miękka, wyd. 09.2017)

„Nigdy nie uczcie dzieci niczego, czego nie jesteście absolutnie pewni. Lepiej, aby nie znały tysiąca prawd, niż by w ich sercu tkwiło choćby jedno kłamstwo”. Ruskin Jak w dorosłym świecie najlepiej leczyć swoje kompleksy? Zmusić własne dziecko, aby było tym, kim nam nie udało się być, oraz robiło jeszcze więcej, niż sami mieliśmy okazję lub mogliśmy robić. Przychodzi na świat mały człowiek, nad którym bardzo często pochylają się osoby, z góry układające mu życie. Już wiedzą, do jakiego przedszkola pójdzie, co będzie nosiło, jakiej muzyki słuchało, na jakie zajęcia dodatkowe chodziło, na jakie pójdzie studia i kim zostanie w przyszłości. Lata lecą i rodzice twardo realizują swój plan, stworzenia dorosłego idealnego z mnóstwem umiejętności, najczęściej zupełnie nieprzydatnych w życiu. Porównują i się doszukują. Dlaczego Ty masz trójkę, jak Twój kolega ma piątkę? Musisz być lepszy od niego. Pamiętaj bez tego, czy tamtego daleko nie zajdziesz, tyle mądrości życiowych a każda z nich gorsza od poprzedniej. Aż w końcu przychodzi dzień, że dziecko lub nastolatek mówi dość… W najgorszym wypadku popełnia samobójstwo, a rodzic lamentuje dlaczego? Przecież tyle mu daliśmy. Szacuje się, że na świecie coraz więcej młodych ludzi, oraz małych dzieci doznaje wypalenia spowodowanego presją osiągnięć, oraz pogonią za sukcesem, co bardzo często także zamienia się w depresję. Na kliniczną depresję cierpi 1% dzieci przedszkolnych powyżej 2-, 3-go roku życia, 2% w grupie dzieci 6-12 lat oraz do 20% w grupie młodzieńczej. Na przestrzeni lat ukazało się w tym temacie sporo publikacji i jedną z nich jest książka Wypalone dzieci Pana Michaela Schulte – Markworta. Autor ceniony psychiatra, na łamach swej publikacji dzieli się z czytelnikiem swoim doświadczeniem w pracy z dziećmi wypalonymi oraz z depresją. Przedstawia obszerne opisy przypadków, diagnozę, oraz postawy rodziców jak i samych zainteresowanych. Poświęca dużo miejsca, opisując przyczyny prowadzące do problemów psychiatrycznych wśród dzieci i młodzieży, a także wszelkie dostępne formy terapii. Wypalone dzieci, to książka, którą przeczytałam z wielkim zainteresowaniem. Patrząc na to, jak dziś wygląda system edukacji w naszym kraju, oraz coraz większa pogoń za pieniądzem i sukcesem nic dziwnego, że do gabinetów psychiatrycznych trafia coraz więcej przeciążonych młodych ludzi i (o zgrozo) zaskoczonych rodziców. Myślę, że to jedna z lepszych książek, jakie udało mi się przeczytać w tym temacie. Pisarz porusza wiele ważnych kwestii, jak np. wpływ środowiska rodzinnego, czy szkolnego na stan psychiczny uczniów i małych dzieci, nadmiar obowiązków, przeciążenie sensoryczne, wieczną pogoń za sukcesem, czy spełnianie marzeń rodziców. Ciekawe, jest to, że niemal każdy z nas wie, że dzieci to nie roboty, ale i tak ciągle uważamy, że powinny więcej i więcej, co potrafi skończyć się tragicznie. Moim zdaniem publikacja Wypalone dzieci to pozycja ważna dla każdego rodzica i nauczyciela. Ponieważ jestem fanką wszelkiego rodzaju poradników wychowawczych, ale tych mądrych polecam. zaczytanizkawa.blogspot.com

Depresja z wyczerpania? Frustracja, gniew, poczucie bezsilności, rosnące zmęczenie przechodzące w wyczerpanie. To objawy, które mogą wskazywać na wypalenie zawodowe. Są na nie najczęściej narażeni perfekcjoniści oraz osoby, które silnie utożsamiają się ze swoją pracą. Po raz pierwszy zdiagnozowano je w latach 70. XX wieku, obserwując je w grupach zawodowych związanych z niesieniem pomocy innym ludziom, między innymi u pracowników służby zdrowia czy nauczycieli, zaś patrząc globalnie – u osób pracujących w zawodach związanych z intensywnymi kontaktami międzyludzkimi. Skąd zatem podobne objawy u dzieci i nastoletnich pacjentów gabinetów psychologów i psychiatrów? Błędnie diagnozowane jako depresja wypalenie młodych ludzi, to zjawisko, które zaczyna przybierać niepokojące rozmiary. Skąd się bierze? Jakie czynniki wpływają na jego intensyfikację? O wypaleniu dzieci, o oczekiwaniach wobec nich, o presji otoczenia i efektach zachodzących w świecie przemian, pisze Michael Schulte-Markwort w książce „Wypalone dzieci. O presji osiągnięć i pogoni za sukcesem”. Opublikowana nakładem Wydawnictwa Dobra Literatura pozycja adresowana jest do nauczycieli, pedagogów, psychologów, terapeutów, a także do samych rodziców i pozostałych osób, których los dzieci nie jest obojętny. Oparta na analizie konkretnych przypadków – pacjentów autora książka, jest nie tylko cennym źródłem wiedzy, ale może również przyspieszyć stawianie prawidłowej diagnozy oraz usprawnić proces niesienia pomocy dzieciom. Książka składa się z czterech części, z których każda umożliwia nam zgłębianie zjawiska wypalenia. Autor rozpoczyna publikację od przywołania przykładów młodych pacjentów, których życie i funkcjonowanie tylko pozornie nie wskazywało na poważne dysfunkcje. Schulte-Markwort zastanawiając się, co łączy te dzieci, mające podobne objawy mimo różnych diagnoz i różnej sytuacji rodzinnej, wskazuje iż wszyscy ci pacjenci, są dziećmi wypalonymi. „Uczucie wyczerpania przeważnie idzie w parze ze zmęczeniem i brakiem koncentracji, niezdolnością do dłuższych wyczynów pamięciowych i ogólnym poczuciem wypompowania” – pisze autor, zwracając uwagę na podobieństwo tych symptomów do depresji. Podkreśla również, że jeśli wystarczająco długo uczucie wyczerpania będzie się utrzymywało, to grozi ono rozwinięciem się depresji. Autor skupia się również na samej diagnozie wypalenia dowodząc, że nie jest ono ani modą, ani nową choroba – wzmiankę o nim można znaleźć już w Biblii. Podkreśla również, że niektórym zaburzeniom psychicznym można by – przynajmniej w dużym stopniu zapobiegać, a dotyczy to również wypalenia. Krok po kroku przedstawia równie ponadto drogę do postawienia diagnozy psychiatrycznej dzieci i młodzieży, określając miedzy innymi grupy dzieci najbardziej narażone na wypalenie, choć robi to wyłącznie na przykładzie analizowanych przez siebie przypadków, z uwagi na brak oficjalnych statystyk. Poza diagnozą autor skupia się również na analizie przyczyn wypalenia, zarówno tych historycznych, jak i występujących współcześnie. Sporo miejsca w książce Schulte-Markwort poświęca terapii, choć autor zauważa istniejący problem, polegający na braku wykwalifikowanej kadry medycznej, specjalizującej się właśnie w problemie wypalenia. Merytoryczna zawartość książki, ale i jej praktyczny aspekt sprawiają, że publikacja „Wypalone dzieci”, jest nieocenioną pomocą zarówno przy diagnozowaniu tego rodzaju przypadków, jak i doborze właściwej, skutecznej terapii. To również apel do wszystkich, którzy są w stanie pomóc, chociażby dostrzegając problem, to wezwanie do walki z wypaleniem i czynnikami go wywołującymi. Justyna Gul Qultura słowa