Sacrum Profanum (CD)

"Po dwóch genialnych albumach zrealizowanych wraz z triem norweskiego pianisty Helge Liena, kolejną wydaną przez niemiecką wytwórnię ACT płytą czołowego polskiego wiolinisty jazzowego Adama Bałdycha, jest album "Sacrum Profanum". Projekt ten jest próbą wpisania muzyki sakralnej w kontekst współczesnego świata i właściwych mu wolnością interpretacji i ekspresją. To album bardzo uduchowiony, a jednocześnie zrealizowany w formie nieskrępowanej improwizacji i przy użyciu współczesnych środków artystycznych.

W programie albumu poza pięcioma własnymi kompozycjami Bałdycha znajdziemy autorskie aranżacje historycznych utworów. Pośród nich w programie albumu znalazła się najstarsza polska pieśń religijna, średniowieczna "Bogurodzica", kompozycja z XI wieku "O Virga Ac Diadema" mistyczki, wizjonerki i uzdrowicielki uznawanej przez Kościół katolicki za świętą, Hildegardy z Bingen, "Miserere" XVII-wiecznego włoskiego kompozytora i śpiewaka Gregorio Allegriego, czy "Koncert na altówkę i orkiestrę" współczesnej rosyjskiej awangardzistki pochodzenia tatarskiego, Sofii Gubaiduliny. [...]

Sam lider gra rozmaitymi technikami, stosując pizzicato (z doskonałym efektem m.in. podczas "Miserere") i poszerzając możliwości wyrazowe skrzypiec. Krzysztof Dys niejednokrotnie preparuje brzmienie fortepianu, a Dawid Fortuna poza tradycyjną perkusją sięga też po krotale (świetny efekt podczas "O Virga Ac Diadema") i bęben basowy gran cassa. Wykorzystanie rozmaitych efektów dźwiękowych skutkuje bogatym brzmieniem, dalece wybiegającym poza tradycyjną formułę jazzowego kwartetu.

Wbrew pozorom "Sacrum Profanum" nie jest płytą utrzymaną wyłącznie w klimacie religijnej kontemplacji i wyciszenia. To muzyka również pełna dynamiki (np. finał "Bogurodzicy" czy niemal rockowy klimat "Repetition"), a szybkiego tempa nabiera nawet wspomniana wcześniej pieśń "O Virga Ac Diadema" Hildegardy z Bingen. Z kolei "Koncert na altówkę i orkiestrę" Sofii Gubaiduliny oscyluje wokół estetyki free jazzu, a kończąca płytę melodyjna kompozycja "Jardin", gdzie Bałdych gra uderzając w struny skrzypiec, utrzymana jest niemal w klimacie przebojowej muzyki pop.

Na "Sacrum Profanum" Adam Bałdych odnalazł zupełnie nową formę ekspresji. Z mistycznej muzyki, wydobył maksimum harmonii i piękna interpretując ponadczasowe utwory przy użyciu współczesnych środków muzycznego wyrazu. Jednocześnie zachowując ich głębię i silny przekaz, nadał całości formę łączącą współczesną muzykę klasyczną z idiomem jazzu." - Robert Ratajczak

Oto co ma do powiedzenia o swojej płycie Adam Bałdych: " "Sacrum Profanum" to album koncepcyjny, będący wynikiem moich eksperymentów i twórczych poszukiwań. Czuję, że my, ludzie, jesteśmy bardziej niż kiedykolwiek przedtem szukając harmonii, wiary, ponadczasowych wartości i prawdy o nas samych, jednocześnie pragnąc przekazać nasze osobowości poprzez samo-ekspresję. Oto, co znaczy dla mnie "Sacrum Profanum".

Postanowiłem sięgnąć po muzykę sakralną, od średniowiecznej mistyczki Hildegard z Bingen i renesansowego Thomasa Tallisa, po współczesną rosyjską awangardę Sofię Gubaidulinę. Moim celem było uchwycić ponadczasowe piękno mistycznej muzyki tych wyjątkowych kompozytorów i zinterpretować ich twórczość poprzez współczesny język muzyczny. [...] Do nagrań użyłem instrumentów orkiestrowych, w tym gran cassa, gongów, crotales i przygotowanego fortepianu. 

Chciałem też rozkoszować się magicznym, inspirującym i unikalnym brzmieniem renesansowych skrzypiec. Dla mnie współczesna wirtuozeria opiera się na najbardziej wyrafinowanych i różnorodnych dźwiękach, pełnych nowych kolorów i różnych technik, które odkrywam eksperymentując na moim instrumencie. Daje mi nieskończone morze możliwości.

"Sacrum Profanum" to mój pierwszy album dla wytwórni ACT z polskimi muzykami. Mój kwartet to wyjątkowe osobowości muzyczne: Krzysztof Dys, Michał Barański, Dawid Fortuna i ja. Nasze wykonanie łączy to, co najbardziej lubię w graniu muzyki: szlachetność dźwięku z muzyki klasycznej, nieskrępowaną wyobraźnię z jazzu i inspirację z tradycji obu. "

Muzycy:
Adam Bałdych - skrzypce
Krzysztof Dys - fortepian
Michał Barański - kontrabas
Dawid Fortuna - perkusja