Morze wspomnień (okładka  miękka, wyd. 03.2023)

Pięknie i z miłością napisana historia o miłości, przyjaźni, rodzicielstwie oraz o potrzebie marzeń.

Niesiona nurtem nostalgicznych wspomnień o utraconej beztrosce. Otulająca emocjonalnym obrazem miłosnych barw. Na wskroś przenikająca zaakcentowanymi uczuciami – tak nieoczywistymi, niezrozumiałymi, dezorientującymi, zaskakująco uświadamiającymi, że kochać można na wiele sposobów. „Morze wspomnień” to piękna, nakreślona z wyczuwalną czułością powieść. Splatająca ujętą w pamiętnikowe ramy przeszłość z nasączoną skrywanymi przez lata prawdami teraźniejszością. Boleśnie portretująca wyrwaną z brutalnością wojennymi szponami niewinność, obdartą z marzeń nadzieję. I tak jaskrawie odmalowaną tęsknotę za śmiało kiełkującą na malowniczej wyspie miłością. Jednak nie tylko oblicze jawnych emocji klaruje się na kartach książki, ale także ilustrowane z wyrazistą pasją oraz ujmującą detalowością scenerie znacząco przyspieszają bicie serca literackich estetów. Fiona Valpy aranżuje bowiem fabularną przestrzeń ze swoistą magią – oddaje sielskość Île de Ré i surowość Edynburga z niebywałym realizmem. Swoją kreacją namacalnie przenosi do nakreślonej rzeczywistości. Zapewnia odbiorcy klarownie wizualizujące się w wyobraźni doznania, podszyte rzetelnie oddanym tłem historycznym. I właśnie to wojenna zawierucha buduje pomost między tak soczyście odczuwalną wolnością w malowniczym zakątku a okresem przesiąkniętym niepokojem i permanentną obawą, który dojmująco naznacza w służbie wojskowej młodziutką Ellę. Zmuszoną porzucić wizję inicjalnych porywów serca w imię tajnej walki z ciemiężycielem. Jednak to tylko preludium do oceanu rozpaczy, trosk i najtrudniejszych w życiu decyzji, w którym los topi ją po ustaniu zbrojnego konfliktu. Inicjuje się burzliwa bitwa z uczuciami, które wyścielają dno serca. To spisana piórem wnuczki opowieść o nieprzeniknionych ścieżkach miłości, krętych i wybrukowanych słabościami, które prowadzą do tego samego miejsca – upragnionego szczęścia. To rozczulająca podróż w czeluść pamięci staruszki u schyłku życia, która wznieca mimowolne łzy. Leniwie toczące się po policzku, odzwierciedlające tragizm utraconych szans, brutalnie odebranej wiary, ale i przybliżonego spokoju, pogodzenia się z meandrami życia. I wreszcie ze swoistym przeznaczeniem, które tka egzystencjonalną nić. To historia intonowana także macierzyństwem, które wybrzmiewa piękną, ale trudną do bezbłędnego zagrania melodią. I tak wyczekiwanego przebaczenia, prowokującego do negliżu z intensywnie raniących doświadczeń, które niewątpliwie chciałoby się pogrzebać w odmętach nieświadomości. Powieść prawdziwe szczera, eksponująca uwierający rys cennej prozy dnia, która chwilowo blaknie na tle melancholijnych wyobrażeń. Angażująca, trwale lokująca się pod powiekami refleksyjną odsłoną. Rozlewająca się po duszy kojącym ciepłem.

Ella jest już u kresu swojego życia, które nie było usłane różami. W wieku siedemnastu lat na wyspie Île de Ré poznaje miłość swojego życia. To właśnie tamto lato 1938 roku sprawia, że Ella odnajduje wolność i radość życia, a swoje życie chce spędzić na tej malowniczej wyspie u boku Christophe’a. Jednak kiedy wybucha okrutna wojna, musi wrócić do swojego rodzinnego Edynburga. Zostaje rozdzielona ze swoim ukochanym i musi stawić czoła wojnie, która będzie okrutna w skutkach. Od tamtego czasu, gdy Ella wstąpiła do żeńskich służb wojskowych jej życie zmienia się diametralnie. Jest w stanie zrobić wszystko, aby pomóc Francji w tych trudnych walkach, ale kiedy z Paryża nadciągają tragiczne wiadomości, Ella musi pogodzić się ze śmiercią bliskich jej osób i żyć dalej, a przede wszystkim walczyć, aby żyć dalej. Kiedy jakiś czas później poznaje Angusa, jej życie znowu nabiera barw i czuje, że jej serce budzi się do życia. Wydaje się, że jej życie wróciło do normy po skończonej wojnie - wyszła za mąż za mężczyznę, którego kocha i który ocalił jej życie, a teraz czeka ją spokojne życie u jego boku. Niestety szczęście nie trwa długo, gdyż okazuje się, że nie wszystko jednak wróciło do normy, a nowe informacje burzą jej spokój. Od wielu lat Ella jest skłócona ze swoją córką, więc postanawia opowiedzieć całą, prawdziwą historię swojego życia, aby Rhona zrozumiała, że nie wszystko co do tej pory uważała za prawdę, nią było. Prosi swoją wnuczkę Kendrę, aby spisała tę historię dokładnie i ze szczegółami, aby nie tylko Rhona poznała prawdę, ale też aby inni ludzie poznali historię o prawdziwej miłości. Wzruszająca i wyciskające łzy historia o prawdziwej miłości, która jest w stanie przetrwać wszystko. Często wydaje nam się, że spotykamy miłość swojego życia i ona jest na zawsze, zapominając, że prawdziwe życie nie jest sielanką. Nie każda miłość, którą uznajemy za prawdziwą nią jest. Możemy również kochać dwie osoby jednocześnie, ale każda z tych miłości będzie inna. Wojna, która odebrała życie tak wielu ludziom i pozostawiła po sobie spustoszenie na wiele lat sprawiła, że ludzie zaczęli doceniać to co przyziemne i zwykłe. Po koszmarze, jaki przeszły osoby, które przeżyły to piekło na ziemi, za wszelką cenę chciały znaleźć szczęście i mieć przy sobie bliskich. Historia Elli pokazuje nam jak ważna w życiu jest miłość. Ona nie zawsze jest pełna uniesień i motyli w brzuchu, bo w prawdziwej miłości chodzi przede wszystkim o wsparcie i bycie ze sobą w dobrych i złych chwilach.

Morze wspomnień" to w istocie książka pełna wspomnień starszej pani, która przez długi czas chowała je skrycie w swoim umyśle, w domu starości. Kiedy jednak dociera do niej fakt, iż niewiele już pozostało jej czasu, a zaniki pamięci są coraz poważniejsze, prosi swoją wnuczkę, aby spisała jej wspomnienia i nie dała im umrzeć. I tak przenosimy się do roku 1938. Młoda dziewczyna wybiera się w podróż na wyspę Île de Ré, gdzie zaczynają się jej miłosne przygody z wybrankiem serca. Wkrótce jednak wojna krzyżuje plany i zmienia sielankowe życie młodych ludzi, a główna bohaterka przechodzi wewnętrzną przemianę. Powieść ta pisana jest przystępnym, barwnym językiem, co sprawia, iż nie można się od niej oderwać, a każde zdanie wzbudza tym większą ciekawość rozwoju wydarzeń. Autorka skupiła się tu głównie na wątku romantycznym i samej głównej bohaterce, jednak czytelnik ma szansę zapoznać się również z tym, jak ludzie toczyli zwykłe życie w niezwykłej rzeczywiści ówczesnej wojny. Książka przyprawia czytelnika o różne emocje, czasami bardzo skrajne, gdyż porusza kwestie, które pomimo odległego od nas czasu akcji, nadal są aktualne i dotyczą każdego z nas – w końcu wszyscy borykamy się z trudnymi życiowymi wyborami i poczuciem, jak życie może być niesprawiedliwe jakby zupełnie bez wyraźnego powodu. To książka, która zawiera wiele złotych sentencji, życiowych mądrości i prawd. Nie pozostawia czytelnika w spokoju nawet po zakończeniu czytania – wręcz przeciwnie, skłania do refleksji i zastanowienia się nad wszelkimi emocjami, które autorka starała się w nas wzbudzić. Sama pochłaniałam tę powieść w zastraszająco szybkim tempie, jednocześnie nie czując upływu czasu. Książka nie tylko nie jest obszerna, co również uważam za zaletę, ponieważ takie lektury czyta mi się zdecydowanie lepiej, ale również jest wciągająca. Pomimo tła, jakim jest wojna czy łamiących serce momentów romantycznych, powieść swoim lekkim i delikatnym językiem pozwala pochłaniać się bez trudu. Czasem trzeba tylko przystanąć, by pomyśleć nad tym, jak bardzo zagwostka bohaterki dotyczy nas samych.

"Morze wspomnień" to już druga książka autorstwa Fiony Valpy (po "Paryskiej krawcowej"), która została przetłumaczona na nasz język. Jest to to typowa powieść historyczna, z motywem przewodnim wielkiej miłości oraz drugiej wojny światowej. Opowiada ona o Elli, która u schyłku życia, mieszkając w domu spokojnej starości postanawiam zawierzyć historię swojego życia, a właściwie miłości, którą dane jej było przeżyć - swojej wnuczce Kendrze. Jej opowieść zaczyna się od roku 1938, kiedy podczas pobytu w Edynburgu zakochuje się ona z wzajemnością w Christopherze i zamierza spędzić z nim resztę życia. Plany zakochanych krzyżuje jednak wybuch drugiej wojny światowej. Ella angażuje się w działalność wojenną i chociaż udaje się jej przeżyć to ani życie, które następuje po wojnie ani nowa miłość, którą spotyka - nie są już takie same. Akcja w książce toczy się dwutorowo - z jednej strony w przeszłości krążąc pomiędzy europejskimi miastami za czasów wojny, a z drugiej w czasach współczesnych, w Szkocji - w której mieszka sędziwa Ella. Ukazuje ona nie tylko historię życia Elli, gdyż porusza również problemy jej wnuczki Kendry, która mierzy się z chorobą synka oraz utratą pracy przez męża, a także opowiada o trudnej relacji bohaterki z córką. "Morze wspomnień" wzrusza i zachwyca - ładnym językiem jakim została napisana, ale zarazem ciut nudzi. Dla mnie jest to nieco banalna i zbyt oczywista pozycja, gdyż w totalnym zalewie rynku wydawniczego powieściami historycznymi oczekuję, że każda kolejna z nich będzie wyjątkowa i inna od tych, które już zostały wydane. Mimo to nie uważam czasu poświęconego na jej przeczytanie za zmarnowany. Co więcej jestem przekonana, że książka bardzo przypadnie do gustu osobom, które rzadziej niż ja sięgają po ten rodzaj powieści. Myślę więc, że mimo umiarkowanego zachwytu z mojej strony śmiało mogę ją polecić - jako pięknie napisaną, ale zarazem dość banalną i prostą w odbiorze powieść - raczej skierowaną dla kobiet.

Pod koniec życia Ella próbuje pogodzić się z córką. Wybiera oryginalny sposób, zachęca wnuczkę, by ta spisała jej wspomnienia. Uważa, że to jedyny sposób, by córka zrozumiała zawiłości życia matki. Bo życie Elli miało być inne, jako młoda dziewczyna spotkała na francuskiej wyspie Ile de Re miłość życia. Rozdzieliła ich wojna, po której nic już nie było takie samo. Wojna zmienia ludzi, zmieniają się priorytety, dokonuje się innych wyborów. Bo za szybko się dorasta. Wspólne pisanie to także terapia dla wnuczki. Kendra i jej mąż są rodzicami autystycznego dziecka. Ona pracuje w szkole (choć zawsze chciała być pisarką), on poświęcił się synowi. Przez te trudne lata oddalili się od siebie. Spełnienie marzenia sprawi, że Kendra inaczej spojrzy na życie. Piękna książka! Uczy, że trzeba słuchać tego co mówią do nas nasi najbliżsi. Nadinterpretacja (albo własna ocena) sytuacji, gdy się nie zna wszystkich faktów bywa zazwyczaj krzywdząca.

Portret miłości niezapomnianej. Historia niezwykle piękna, uczuciowa i rozczulająca, jednocześnie boleśnie przeszywająca przestrzeń zaabsorbowanej wyobraźni. W tym zarysie namiętność rodzi się na plaży przedwojennej przeszłości, podobnie jak marzenia o życiowej tożsamości. Tu wojna okazuje się nośnikiem fabularnych zmian. Morze wspomnień to mocno sentymentalny zapis słów starszej kobiety, jednocześnie narracja dorosłej już wnuczki – żony i matki, zanurzonej odczuwalnie w głębi egzystencjalnych wątpliwości. Fiona Valpy nie oszczędza swoich bohaterek, nie szczędzi też czytelnika, integruje się bowiem z życiową niepewnością, tak naturalną dla każdego człowieka...