Jak ogarnąć świat i odróżnić fakty od wyobrażeń (okładka  miękka, wyd. 09.2021)

Początek intrygujący i fascynujący. lektura wciąga, ale tempo maleje, książka staje się zbyt mądra i nudna. Dla osób zainteresowanych statystyką świetna lektura. Przeciętnemu czytelnikowi nie polecam.

Dla mnie super. Dobrze się czytało.

Wyobraźcie sobie, że Wasz znajomy udostępnił na Facebooku ciekawy artykuł o szokującym nagłówku. Artykuł od razu przykuł Waszą uwagę i dowiedzieliście się z niego naprawdę interesujących rzeczy. A teraz zastanówcie się, jak dużo czasu poświecicie na to, by zweryfikować poprawność przedstawionych w nim danych? Czy w ogóle będziecie próbowali się upewnić, że przeczytane przez Was informacje... są prawdziwe? W wielu aspektach nasz świat opiera się na statystykach, ale w końcu wszyscy znamy stwierdzenie mówiące, że statystycznie człowiek i jego pies mają po 3 nogi, które pokazuje, że takie podejście nie w każdym przypadku jest właściwe. Czasami dane statystyczne mogą okazać się całkowicie błędne, oparte na złych założeniach, czy nieuwzględniające wszystkich istotnych faktów. Przyswajane przez nas wiadomości niekoniecznie zawsze muszą być prawdziwe, zdarzają się też takie, które są niepoprawnie przedstawione, przekłamane lub... zmanipulowane. I właśnie na to otwiera nam oczy Tim Harford w swojej książce, która faktycznie może pomóc odróżnić fakty od wyobrażeń. Co prawda jej tytuł ma trochę vibe poradnika dla fanów teorii spiskowych (cały świat próbuje nas oszukać, ale my się nie damy i wyłapiemy wszystkie te kłamstwa!), ale zapewniam Was, że wydźwięk tej pozycji jest zupełnie inny! Każdy rozdział to kolejna rada, na co należy zwrócić uwagę przy ocenie danych i informacji, które bombardują nas z każdej strony. I wcale nie chodzi tu o jakieś abstrakcyjne sytuacje, tylko przykłady, które znamy z własnego życia - na pewno przynajmniej raz trafili_łyście na newsa rozpoczynającego się od słów "Amerykańscy naukowcy odkryli/wykazali/znaleźli...". Harford namawia, żeby spojrzeć na otaczający nas świat trochę bardziej krytycznie, zastanawiać się nad tym, co słyszymy i czytamy, zamiast bezmyślnie chłonąć każdą informację jak gąbka. Mówi o tym, jaki wpływ na odbiór wiadomości mają nasze własne emocje (i dlaczego czasem lepiej ich nie słuchać!), podkreśla, na co warto zwrócić szczególną uwagę podczas konfrontacji z nowymi informacjami i sugeruje w jakie miejsca się udać, żeby je zweryfikować (udać w internecie - na szczęście nie musimy zbyt daleko chodzić!). Nie da się ukryć, że w świecie fake newsów, click baitowych nagłówków i big data są to naprawdę przydatne umiejętności. Niestety liczba błędów w tej książce jest po prostu porażająca - autentycznie nigdy wcześniej nie trafiłam na pozycję Wydawnictwa Otwartego, która byłaby aż tak niedopracowana. Znajdziemy tutaj wszystkiego po trochu - do wyboru, do koloru: literówki ("zrobić" zamiast "zbroić", "do" zamiast "to"), nienaturalną składnię ("nauka im nie będzie sprzyjać" zamiast "nie będzie im sprzyjać"), zdania, które są napisane na tyle niepoprawnie, że zmieniają znaczenie całego akapitu i błędy, których nawet nie potrafię nazwać ("pomylono się o niemal milion razy" - nie można pomylić się o ileś razy! Można pomylić się milion razy albo o milion!). Będę z Wami szczerza - początkowo wcale nie byłam zachwycona tą pozycją. Pomijając wszystkie większe lub mniejsze błędy, wydawała mi się trochę za bardzo przegadana. A czasem analiza kolejnych przykładów, którą fundował nam autor, była naprawdę ciężko przyswajalna. Tylko że, mimo wszystko, to naprawdę niezwykle ciekawa książka! Harford co chwilę przytacza kolejne interesujące historie i przedstawia fascynujących ludzi, raczy nas mnóstwem przykładów i anegdotek (które niekoniecznie związane są stricte z danymi) i zazwyczaj umiejętnie wykorzystuje je do przedstawienia swoich racji. "Jak ogarnąć świat" jest pod pewnymi względami szalenie interesującą książką i z tego powodu jak najbardziej polecam ją przeczytać! Ale raczej radzę przyjmować lekturę w niewielkich dawkach, bo zdecydowanie nie należy do najprostszych.

Jest to książka popularnonaukowa, która w przystępny, a przede wszystkim przyjazny czytelnikowi sposób przedstawia różne strony statystyki. Pozycja ta została podzielona na 10 rozdziałów, z których każdy odpowiada jednej z 10 reguł związanych z tym jak czytać dane statystyczne., a specjalny ostatni rozdział poświęcony jest wyjątkowej, złotej regule. Bardzo podobało mi się rozpoczynanie każdego rozdziału cytatem, który nie tylko stanowi zapowiedź tego o czym przeczytamy na najbliższych stronach, ale często jest także elementem skłaniającym do chwili głębszej refleksji. Każdy kto czytał polski tytuł traktujący o statystyce od Janiny Bąk pt. "Statystycznie rzecz biorąc" szybko zauważy liczne podobieństwa między tymi pozycjami. Książka pani Janiny była bardziej przepełniona humorem co sprawiło, że lektura była po prostu łatwiejsza niż "Jak ogarnąć świat...", ale w żaden sposób nie świadczy to o jakości lektury, w końcu dla każdego coś innego :) Jest to pozycja wartościowa zwłaszcza w kontekście coraz szybciej postępującego rozwoju nowoczesnch technologii i świata, w którym informacje rozchodzą się po niemalże całym świecie w zaledwie kilka sekund. Ta lektura zwraca uwagę na to jak samemu filtrować informacje, które spływają do nas w ogromnych ilościach każdego dnia. Na co zwracać uwagę, gdy ktoś prezentuje nam dane statystyczne, jak nie dać się zmanipulować i zachować czujność w trakcie zdobywania nowej wiedzy, tak aby wyłapywać fakty, a nie czyjeś opinie. Bardzo podobało mi się to, że autor używał wielu przykładów z życia codziennego, które sprawiały, że jeszcze lepiej zapamiętałam wiele przedstawionych tu faktów i porad. Gwarancję tego, że przedstawione tu rzeczy są rzetelne i prawdziwe daje nam ponad 20 stron przypisów zamieszczonych na samym końcu. Jest to książka wymagająca od czytelnika chwili skupienia, czasu na przetrawienie informacji w niej zawartych, bo zawiera bardzo wiele cennych informacji na każdej stronie. Uważam, że jest to lektura idealna na prezent, bo omawia tematy towarzyszące każdemu z nas, a więc jeśli nie znacie kogoś na tyle dobrze, aby wiedzieć czym się interesuje czy jakie ksiązki lubi to ta pozycja sprawdzi się jako podarunek. Polecam tę książkę, gdyż jest ona wypełniona po brzegi cennymi poradami związanymi z czytaniem danych statystycznych oraz badań naukowych. Spędziłam z tym tytułem kilka długich wieczorów i każdego dnia moje spojrzenie na dane przedstawiane w mediach stawało się coraz bardziej krytyczne, bo właśnie tego uczy nas autor - myślenia, a nie tylko karmienia się tym co podane na tacy. Otwarta głowa, cierpliwość i notatnik pod ręką sprawi, że wyciśniecie z tej lektury wszystko co się da, a gwarantuję, że warto to zrobić :)

✨ "Boję się o świat, w którym wiele osób będzie skłonnych wierzyć w cokolwiek, co im się podsunie, ale mam jeszcze większe obawy o świat, w którym ludzie będą niewzruszenie wierzyć tylko we własne zdanie." Czy nasze społeczeństwo nie zmierza właśnie w tym kierunku? Antyszczepionkowcy, twórcy teorii spiskowych, płaskoziemcy, "foliarze". Przechodzą mnie ciarki na samą myśl o tych osobach. Zobaczą w Internecie zmyśloną statystykę, bądź artykuł napisany przez doktora, który nie istnieje (czy to takie trudne sprawdzić czy dana osoba jest prawdziwa? najwyraźniej tak...). Nie tylko te grupy ludzi dają się złapać w pułapkę statystyki i fałszywych danych. Ty czy ja też mogliśmy zauważyć jakiś artykuł, który wywołał w nas szok, na skutek czego przekazaliśmy informacje dalej i dołączyliśmy do błędnego koła. ⠀ ✨ "Jak ogarnąć świat i odróżnić fakty od wyobrażeń" to książka popularno-naukowa, która tłumaczy nam jak łatwo możemy wpaść w sidła manipulacji. Tim Harford w jednym z rozdziałów przytacza przykład Donalda Trumpa, jednego najważniejszych władców naszego świata, który tweetował ile popadnie wywołując przy tym burze medialne i tym samym głosząc nieprawidłowe informacje. Autor nie zwraca uwagi tylko na politykę (choć jest jej tu dużo, gdyż nie od dziś wiadomo, że rządy różnych krajów przekłamują statystyki, by pasowały do ich programu wyborczego), ale również na naukowców, którzy najzeyczajniej w świecie popełniają błędy LUB mają po prostu niewielu informacji, na których mogliby opierać swoje badania. ⠀ ✨ Mówiąc szczerze, tytuł ten jest czysto ekonomiczny i myślę, że nie zainteresuje osób, które nie drążą tematu statystyki (na początek polecam "Statystycznie rzecz biorąc" pani @janina.daily ). Ja osobiście studiuję ekonomię, więc wiedza zawarta w tej książce zarówno mnie interesuje jak i uczy (ach, rozdział o wykresach i związanych z nimi przekrętami jest cudowny ❤), ale "ostrzegam", że trzeba się skupić, podczas lektury, gdyż książka ta wymaga od nas czasu i analizy tekstu, więc nie przeczytasz jej raz dwa na rozluźnienie (choć raczej powinieneś wiedzieć, że większość tytułów z tego gatunku tak ma 😂). ✨ Tim Harford stworzył swoją książkę na podstawie 10 zasad i 1 złotej reguły, które mogą nam w przyszłości pomóc, by przystanąć na chwilę, zastanowić się czy wszystko co czytamy to prawda, a tym samym zrozumieć świat i jego działania. ⠀ ✨ "Człowieka przekonanego o czymś trudno zmienić. Powiedz mu, że się nie zgadzasz, a się odwróci. Pokaż mu fakty i liczby, a on zakwestionuje twoje źródła. Odwołaj się do logiki, a on nie zrozumie o co ci chodzi."

Tematem książki jest statystyka. Jest to ważny dział królowej nauk, czyli matematyki, ponieważ atakuje nas zewsząd. Każde wiadomości są jej pełne, każdy polityk, naukowiec, lekarz się nią posługuje. A trzeba zaznaczyć, że nie każdy to robi, aby nam coś rozjaśnić - często statystyka jest wykorzystywana do manipulacji… Książka jest przepełniona różnymi ciekawymi przykładami i badaniami dotyczącymi różnych dziedzin życia. Dotyka spraw bliskich każdemu człowiekowi, ale też takich ogólnoludzkich. Mnie szczególnie zainteresowały te dotykające paskudnej maniery niektórych osób do manipulowania za pomocą statystyki. Jest to ciekawe, ale i nieco przerażające. Z drugiej strony powinniśmy zdawać sobie z tego wszystkiego sprawę, aby naiwnie nie wierzyć wszystkiemu, co nam przekazują media. I to jest mega ważny wniosek! Czy wiedzieliście na przykład, że dużo lepiej jest znaleźć reprezentatywną mniejszą grupę niż wielką, ale dobraną przypadkowo? Albo że twórczynią pierwszego wykresu, będącego wizualizacją danych była kobieta - Florence Nightingale? Można ją nazwać twórczynią pierwszej infografiki. Autor podał 11 reguł, jak dobrze czytać dane statystyczne: 1. Zawierz swoim uczuciom 2. Przemyśl własne doświadczenia 3. Nie spiesz się z wyliczeniami 4. Usiądź wygodnie i podziwiaj widoki 5. Poznaj kontekst 6. Pytaj, kogo brakuje 7. Domagaj się przejrzystości, gdy komputer mówi „nie” 8. Nie przyjmuj statystycznych fundamentów za pewnik 9. Pamiętaj, że dezinformacja również może być piękna 10. Zachowaj otwarty umysł 11. Złota reguła - bądź ciekaw Każdy z powyższych punktów jest opisany ciekawie, dosyć zrozumiałym i przystępnym językiem. Napakowane mnóstwem przykładów i badań, co bardzo wszystko rozjaśnia. Poznajemy też błędy i pułapki z nimi związane oraz rady, jak czytać dane poprawnie. Autor jest ekonomistą i dziennikarzem i da się to wyczuć podczas lektury.

Czujecie się czasami przytłoczeni nadmiarem informacji? Z każdej strony atakują nas wiadomości, dane, krzykliwe nagłówki i wyniki badań. Jak się w tym wszystkim nie pogubić? I jak rozpoznać wartościowe informacje oraz odrzucić te mijające się z prawdą? Pomoże nam w tym Jim Harford i jego książka "Jak ogarnąć świat i odróżnić fakty od wyobrażeń". Jeśli wydaje Wam się, że to nudna książka o statystyce to macie rację - wydaje Wam się 🤭 Uwielbiam pozycje popularnonaukowe przy czytaniu których czuję się jakbym siedziała na wykładzie u charyzmatycznego profesora. A tutaj zdecydowanie tak było. Lekkość z jaką autor przekazuje wiedzę o świecie sprawia, że książkę czyta się bardziej jak zbiór felietonów. Wszystko wytłumaczone jest za pomocą anegdot i rozbudowanych przykładów. Nie spodziewałam się, że będzie tutaj tak dużo wiedzy związanej z naszym sposobem myślenia o świecie. I to takiej dotyczących codziennych spraw. Chociaż autor jest ekonomistą to miejscami czułam się jakbym czytała książkę psychologiczną, co jest oczywiście plusem. To jedna z takich lektur, które uczą innego patrzenia na rzeczywistość, bardziej krytycznego i refleksyjnego. Każdy rozdział to inna reguła dotycząca oceny danych statystycznych. Dowiemy się m.in. jaki wpływ na to mają emocje, jak sprawdzać sens stwierdzeń z osobistym doświadczeniem i osadzać je w kontekście. Ważne jest również zastanowienie się, czy rozumiemy co dane stwierdzenie znaczy. To taki kurs samoobrony przed napływem różnych danych. Wrażenie zrobiła na mnie szczególnie część o badaniach psychologicznych, które są do tej pory cytowane, a nigdy nie udało się powtórzyć ich wyniku 🙈 Bardzo pouczająca lektura, ale przy tym napisana w porywający sposób. Pełna wiedzy, która jest niezbędna we współczesnym świecie 👍 Ocena: 8,5/10 ⭐

Żyjemy w absolutnie pomerdanych czasach. Dziś nowe informacje docierają do nas w tempie ekspresowym, co z jednej strony cieszy, z drugiej powoduje konsternację i wewnętrzny niepokój, bo nie ma pewności co do prawdziwości przekazów. O tym, że dane to waluta przyszłości, dowiódł Christopher Wylie, jak nimi manipulować pokazuje w swojej książce Tim Harford. W latach szkolnych byłam przekonana, że statystyka nie będzie mi potrzebna, i choć wciąż budzi we mnie obrzydzenie, stwierdzam, że dobrze jest wiedzieć o niej więcej, by w pełni świadomie filtrować rzeczywistość. Przynajmniej na tyle, o ile to możliwe. Autor przekonuje nas do krytycznego spoglądania na świat, tyle tylko, że aby móc to zrobić, potrzebny jest swego rodzaju wewnętrzny bunt, odwaga, by wyrazić sprzeciw, tymczasem w realu odmienne zdania nie są tolerowane. W szkołach też się tego nie uczy. W programie, jaki zaproponował obecny minister edukacji, połowa społeczeństwa nie może mieć własnego zdania, co dopiero krytycznego spojrzenia na świat. Harford na podstawie przykładów pokazuje jakie pułapki czają się na człowieka w kontakcie ze statystyką, dzięki czemu dezinformacja, teorie spiskowe i wyssane z palca dane nie będą wpływać na nasze zapatrywanie się na świat, a my sami nie będziemy nośnikami nieprawdziwych informacji. Książkę polecam zupełnym laikom, którzy podobnie jak ja, nie mają dostatecznie dużej wiedzy analityczno-statystycznej. W kategorii książek popularnonaukowych 7/10. Dużo przyswajalnych ciekawostek. Warto zajrzeć do wnętrza :)

Ten tytuł ląduje na mojej liście "Najlepsze książki przeczytane w 2021 roku" Nie wiem do końca co sprawiło, że tak dobrze się czyta tę książkę. Chyba całokształt czyli połączenie ciekawego tematu, lekkiej narracji i świetnie dobranych, obrazowych przykładów. Czy statystyka może kłamać? Tak. Czy przez to powinniśmy przestać w nią wierzyć? Zdecydowanie nie Najważniejsze, jak opisuje autor, jest bycie ciekawym. Co to konkretnie znaczy - doczytacie w środku bo Tim Harford podaje 10 lekcji, które pomogą odróżnić fakty od wyobrażeń. Kocham książki, które tłumaczą a nie tylko opisują jakiś problem. A książka Harforda dokładnie tłumaczy o co pytać, gdzie zaglądać i jak interpretować (a jak nie) dane statystyczne, żeby wyrobić sobie własną opinię. Do tej pory nawet jeśli coś mi nie grało z wykresami czy danymi w mediach - nie wiedziałam co, jak i gdzie sprawdzić. A mnóstwo razy nawet nie zauważyłam, że ktoś mną manipuluje za pomocą kolorowego wykresu czy cyferek. Teraz będzie mi zdecydowanie łatwiej. Na pewno jeszcze nie raz dam się podejść (jak każdy z nas), ale czuję się już dużo pewniej w gąszczu informacji. Poza tym autor podkreśla wagę danych statystycznych. Zarówno zbierania jak i analizowania. Big data to potężna broń. Jeśli wie się jak jej używać, może pomóc niemal w każdej dziedzinie. Naprawdę, naprawdę - czytajcie. Ta książka jest świetna!

Nie jestem ani matematykiem, ani tym bardziej statystykiem, ale na studiach miałam styczność z tym przedmiotem. I choć nie śnił mi się po nocach w charakterze koszmaru, to łatwo nie było. Jakiś czas temu z ogromną przyjemnością przeczytałam przepełnioną humorem książkę Janiny Bąk "Statystycznie rzecz biorąc", więc postanowiłam że spróbuję się także z tą pozycją. Książka ta to nie beletrystyka tylko pozycja raczej naukowa, ale mimo wszystko przedstawiona w przystępny i zrozumiały sposób. Autor odczarowuje statystykę i pokazuje, że nie zawsze musimy wierzyć we wszystko co statystycznie da się uzasadnić. Jak odróżnić krążące w sieci "fake news'y" od tych prawdziwych, by przekazując je szerszemu gronu po prostu nie wyjść na idiotę? Autor przedstawia dziesięć prostych zasad, a na koniec dodatkowo złotą regułę, dzięki którym będziemy w stanie czytać dane statystyczne ze zrozumieniem i oddzielać ziarna od plew. Bardzo ciekawym zabiegiem autora jest umieszczanie przez każdą z reguł cytatów, w jakiś sposób się do nich odnoszących. Nie powiem żeby była to łatwa lektura - no, chyba że ma się na codzień do czynienia ze statystyką. Ale tym, którzy chcą po prostu wiedzieć więcej i przekonać się dlaczego dzięki statystyce lekarze byli pierwszą grupą która rzuciła palenie, albo czy to prawda że bociany przynoszą dzieci, polecam serdecznie.