Zen i sztuka obsługi motocykla (okładka  miękka, wyd. 07.2017)

Lepiej jest być w drodze, niż dotrzeć do celu „Zen i sztuka obsługi motocykla” to autobiograficzna powieść Roberta M. Pirsiga, amerykańskiego naukowca i filozofa. Jako genialne dziecko Pirsig przeskakiwał kolejne poziomy edukacji i w wieku 15 lat został studentem biochemii na Uniwersytecie w Minnesocie. Chłopak nie zgadzał się z nauką w formie, jaką proponowano na uniwersytecie, dlatego zaniedbał swoją edukację i został wyrzucony z uczelni. Po tym zdarzeniu odbył służbę wojskową w Korei, a po powrocie do kraju studiował chemię, filozofię i dziennikarstwo. Kolejne lata były bardzo trudne, Pirsig zmagał się z chorobą psychiczną, a konsekwencje tych doświadczeń stanowią jeden z filarów książki „Zen i sztuka obsługi motocykla”. Autor zmarł w kwietniu 2017 roku. Pozostawił po sobie niezwykłą historię, którą pokochało miliony czytelników na całym świecie. Choć od czasu wydania książki w 1974 roku minęło sporo czasu, jej treść jest nadal aktualna. Nakładem wydawnictwa Znak Literanova w lipcu 2017 roku pojawiło się wznowienie książki, wcześniej znanej w Polsce jako „Zen i sztuka oporządzania motocykla”. „Zen…” to książka, którą można odbierać wielowymiarowo. Z całą pewnością należy do literatury drogi, miłośnicy podróżowania docenią szczegółowe opisy miejsc i widoków, przeciwności pojawiających się w trasie, utożsamią się z poczuciem satysfakcji wynikającej z pokonywania kolejnych kilometrów i odkrywania uroków mijanych krajobrazów czy z nawiązywania relacji z ludźmi. Zwłaszcza motocykliści poczują nić porozumienia z autorem zasypującym czytelnika poradami technicznymi i praktycznymi dotyczącymi jednośladów. Z kolei miłośnicy filozofii odnajdą w książce rozprawy o ludzkiej naturze, o związkach między światem techniki i sztuki, czy też o istocie nauki i systemu edukacji wraz z ich krytyką. Bez wątpienia powieść można traktować jako egzystencjalny poradnik, w którym dokonano filozoficznej analizy rzeczywistości, a także gruntownie rozpatrzono pojęcie jakości. Jak się okazuje, wartość ta może nadawać sens każdemu ludzkiemu działaniu, być jego podstawą i przyczyną. Wreszcie, jest to historia o człowieku, który szuka pogubionych i zapomnianych elementów swojej trudnej przeszłości, podejmując przy tym nieporadne próby naprawienia relacji z własnym dzieckiem. Główny bohater książki wraz z parą przyjaciół i synem udaje się w motocyklową podróż po Stanach Zjednoczonych. Pozornie ma ona być wycieczką rekreacyjną, jednak dla narratora jest to wyprawa w poszukiwaniu śladów zaginionego przyjaciela, Fajdrosa. Mnogość tematów podejmowanych przez autora bynajmniej nie powoduje chaosu. Przeplatające się aspekty nadają powieści rytm, budują napięcie i prowadzą do zaskakującego zakończenia. Nie można jednak liczyć na łatwą lekturę. Analizy procedur myślowych, dyskursy filozoficzne czy wywody z zakresu logiki mogą zostać niezrozumiane, przez co lektura może niektórych czytelników zniechęcać czy nawet irytować. Natomiast ci, którzy poszukują sensu, zastanawiają się nad kwestiami z pogranicza fizyka kwantowej, duchowości i tradycyjnej nauki, odnajdą w powieści Pirsiga liczne wskazówki i ciekawe idee.

Zen-czyli cicha medytacja, religijna kontemplacja. Podstawową praktyką w tej szkole jest praktyka medytacyjna zwana zazen, czyli siedzący zen, której istotą jest koncentracja myśli na jednym punkcie i kontemplowanie prawdy życia poprzez praktykę siedzącej medytacji. Poprzez te definicję chcę Wam trochę przybliżyć książkę Roberta M. Pirsiga- Zen i sztuka obsługi motocykla. To historia, w której autor opisał swą niezwykłą, wakacyjną, podróż, którą odbył ze swym jedenastoletnim synem, Chrisem. Wyprawa na motorze przez Amerykę stała się świetną okazją do poznania siebie bliżej, wspólnych rozmów, a także jak sobie radzić w trudnych sytuacjach, gdy, np. motor się zepsuje. Autor w swej książce posługuje się, lub bardziej dokładne jest tu określenie prowadzi dialog, z Fajdrosem. Fajdros jest to dzieło filozoficzne Platona, należące do tak zwanych dialogów średnich. W książce tej mamy narratora, który opowiada o złym duchu, imieniem Fajdros. Pojawia się w snach narratora w taki sposób, że zaczynamy dostrzegać, iż nie tylko narrator ściga Fajdrosa, żeby go zniszczyć, lecz też odwrotnie. Swoją historię zaś opowiada w taki sposób, aby czytelnik go polubił. Tylko w jednym miejscu narrator zdradza swoją tajemnicę, że jest heretykiem, bo ocalił duszę, a tak naprawdę ocalił tylko swoją skórę. Oprócz niego są tylko dwie osoby, które to wiedzą, albo wyczuwają. Pierwsza z nich to Chris, zdruzgotany i zdezorientowany, ponieważ szuka ojca, którego pamięta i kocha, ale nie może go znaleźć. Druga osoba to Fajdros, który dokładnie wie, o co chodzi narratorowi i gardzi nim za to. Jadąc na motocyklu trudno jest prowadzić długie rozmowy, chyba, że ktoś lubi krzyczeć. Zamiast więc rozmawiać człowiek otwiera się na świat, medytuje. Patrzy, słucha, wczuwa się w pogodę i snuje wspomnienia. Autor w tej książce chce pomówić o wszystkich rzeczach, które przemknęły mu przez głowę podczas jazdy motocyklem. Żyjemy w takim pośpiechu, że rzadko mamy okazję porozmawiać. Mijają lata i potem dziwimy się, i żałujemy, że tak szybko uciekły. Oprócz tej medytacji i sztuki naprawy motocykla, autor opisuje również przepiękne krajobrazy, żadnych ogrodzeń, zarośli, ani drzew. Wzgórza bardzo rozległe na tle zielonych zboczy, pod skalnymi nawisami. W Montanie zaś mijają pola kukurydzy, a potem stepy bylicy. Autor w swej książce poruszył wiele wątków myśli starożytnych Greków. Drogi czytelniku, zachęcam Cię do podróży, aby wraz z autorem spojrzeć na swoje życie trochę inaczej. Zachęcam do czytania i refleksji. Polecamy, zespół dobrerecenzje.pl

"Czasami przyjemniej jest podróżować, niż dotrzeć na miejsce" "Zen i sztuka obsługi motocykla" to opowieść o wakacyjnej podróży ojca z synem na motorze przez amerykańskie drogi. Podczas tej wyprawy, bohater dokonuje rozliczenia ze swoją przeszłością, rozprawia na tematy filozoficzne, a swoje tezy uzasadnia często na przykładzie np. obsługi motocykla. "A zatem naprawiając motocykl czy wykonując jakiekolwiek inne zadanie, należy pielęgnować w sobie spokój wewnętrzny, który pozwala zespolić się z otoczeniem. Kiedy to się osiągnie, wszystko inne przychodzi w sposób naturalny. Spokój wewnętrzny pozwala dotrzeć do odpowiednich wartości, które przynoszą odpowiednie myśli, a te ostatnie przynoszą odpowiednie czynności. Efekt wykonanej pracy staje się widzialnym, materialnym odzwierciedleniem spokoju wewnętrznego." Niestety nie tego spodziewałam się po tej książce. Myślałam, że więcej będzie tutaj choćby dialogów ojca z synem, czy też opisów samej podróży motocyklem. Właśnie te fragmenty w książce były dla mnie najbardziej ciekawe i przykuwały na dłużej moją uwagę. Kiedy pojawiały się zagadnienia filozoficzne, walczyłam ze sobą żeby ich nie przekartkować. Niestety filozofia nie była moim ulubionym przedmiotem na studiach, zatem i teraz miałam problem by skupić dłużej na niej swoją uwagę. Z pewnością jest to wartościowa książka, zmusza do refleksji, ale nie jest to z pewnością prosta lektura i raczej nie nadaje się do czytania w leniwe, letnie wieczory ;) Trzeba poświęcić na nią dużo czasu (zwłaszcza, że ma ona prawie 500 stron).

Już na początku trzeba powiedzieć, że nie jest to książka, którą można przeczytać do poduszki i w jeden wieczór. Zdecydowanie, natomiast, jest to pozycja, nad którą należy się trochę pochylić i poświęcić jej więcej czasu, zastanowić się nad nią, może z kimś podyskutować. „Zen...” wymaga od czytelnika ogólnej wiedzy z zakresu filozofii, czy szerzej: nauk humanistycznych. Oczywiście, można wziąć się za czytanie bez takiej wiedzy, ale obawiam się, że wiele wątków pozostanie niezrozumiałych i możesz się jedynie zirytować, bo nie odbierzesz książki w pełni. Rozdziały są krótkie, więc tytuł idealnie sprawdzi się w podróży. Na pewno te 10-15 stron zdążysz przeczytać pomiędzy przystankami, w drodze do pracy, szkoły czy na uczelnię. Warunek jest jeden: musisz lubić teoretyczne, filozoficzne rozważania, które ciągną się przez wiele stron, jeżeli nie, to istnieje niebezpieczeństwo, że zechcesz cisnąć książką w innego pasażera albo przyśniesz i przegapisz przystanek. „Zen i sztuka obsługi motocykla” to książka dla wymagającego odbiorcy, dla czytelnika, który regularnie obcuje z literaturą i do każdego kolejnego tomu podchodzi jak do wyzwania, z zapałem i ciekawością. Jeżeli więc czytanie zostawiasz sobie na urlop i wymagasz historii prostej, łatwej i przyjemnej, która umili Ci czas na plaży, to w tej pozycji musisz czytać tylko wybrane rozdziały albo znaleźć coś innego.

Książka składa się z dwóch równoległych opowieści, to reportaż z podróży motocyklem po Ameryce i traktat filozoficzny. Mnie urzekła część reportażowa, natomiast rozważania filozoficzne były zbyt zawiłe. Autor ukazuje podróż z synem i w pierwszym etapie podróży także z przyjaciółmi. Rozważa ludzkie charaktery i sposoby postrzegania świata, różne podejścia do techniki i rozwoju. Część filozoficzna prawie w całości poświęcona jest rozważaniom nad Jakością. Ciekawie są opisane także różnego rodzaju pułapki zniechęcenia takie jak egocentryzm, obawa czy znudzenie. "W rzeczywistości nie pracujesz nigdy nad motocyklem, lecz nad samym sobą. Maszyna, która wydaje się być na zewnątrz ciebie, i osoba, która wydaje się być wewnątrz ciebie, nie są odrębnymi bytami. Wspólnie oddalają się od Jakości lub się do niej zbliżają".

Dość przewrotny tytuł bo cóż ma zen do motocykla, ale ta książka łączy w sobie poradnik z świetnie reportażem. Zaskoczona byłam wiadomością, że ta książka ma już trochę lat i jest bestsellerem. Bardzo podobała mi się relacja z podróży motocyklem autora wraz z synem. Niestety część filozoficzna tej książki jest dla mnie za bardzo Zawiła co sprawiło, że musiałam czytać jedno zdanie kilka razy. Czy rozumiem fenomen tej książki? Nie wiem. Jako reportaż bardzo mi się ona podobała jednak jako poradnik mam mieszane uczucia. Najlepiej sami się przekonajcie

Nie jest to książka, którą chłonie się w jeden wieczór (choćby z tej racji, że ma niemal 500 str., a jej treść do łatwych nie należy). Nie jest to przewodnik motywacyjny jak się spodziewałam. To zapis motocyklowej podróży ojca z synem - Chrisem, przy czym ten pierwszy ma za sobą pobyt w szpitalu psychiatrycznym, gdzie poddano go terapii elektrowstrząsami. To tłumaczy symultaniczną narrację, gdy do głosu dochodzi Fajdros – wcześniejsza osobowość Roberta. Książka drogi z elementami filozoficznych rozważań i… poradnikiem dla motocyklistów 

Zen i sztuka obsługi motocykla Roberta Pirsiga to książka drogi – dosłownie (bo autor opisuje motocyklową wyprawę przez Stany) i w przenośni (meandry wędrówki duchowej przez życie). Filozoficzne wywody przeplatają się z opowieściami o podróży i zawodzącym od czasu do czasu motocyklu. Lektura obfituje zarówno w liczne odwołania do myśli ojców filozofii, jak i autorskie przemyślenia Pirsiga na szereg ważkich zagadnień. Jest to pozycja zdecydowanie skłaniająca do przemyśleń nad sensem życia. Niełatwa i wymagająca, ale intrygująca.

Spodziewałam się trochę czegoś innego, a dostałam filozoficzną dysputę na temat jakości życia i jego sensu. Trochę też dowiedziałam się jak dbać o motocykl. Polecam, ale nie na nudne wieczory, tylko do przemyślenia

Jedna z najlepszych książek, jakie czytałem. Krótki opis na empik.pl jest bardzo powierzchowny - książka dość głęboko i poważnie opowiada o wielu ważnych sprawach. Warto przeczytać ją powoli i w spokoju.