Zachowaj spokój. Stoicyzm w praktyce na dzisiejsze czasy (okładka  miękka, wyd. 08.2023)

Polecam

Abigail Adams w liście do Johna Quincy’ego Adamsa napisała „Oto czasy, w których pragnąłby żyć geniusz. Wielkie charaktery nie wykuwają się w zaciszu spokojnego żywota ani dworcowej poczekalni. To zmaganie z trudnościami tworzy rzutki umysł, a wielkie potrzeby wymagają wielkich cnót”, a stare chińskie przysłowie, a raczej klątwa mówi „Obyś żył w ciekawych czasach”. To właśnie te „ciekawe czasy”, w jakich przyszło nam żyć, skłoniły Brigid Delaney do poszukiwania swojej drogi do spokoju ducha. Jak sama pisze, z filozofią stoicką po raz pierwszy zetknęła się w 2018 r., aby rok później zacząć ją już wnikliwie badać. Książka „Zachowaj spokój. Stoicyzm w praktyce na dzisiejsze czasy” to owoc eksperymentu prowadzonego przez autorkę, którego celem była próba stosowania kilku głównych stoickich zasad w codziennym życiu, życiu aktywnej zawodowo dziennikarki, która podobnie jak miliony ludzi na całym świecie musiała zmierzyć się niepewnymi czasami pandemii koronawirusa, izolacją i stratą. Po kilku stronach wprowadzenia i przedstawienia najważniejszych Stoików, do których doświadczeń i pism często odnosi się w swojej książce autorka: Seneka, Epiktet i Marek Aureliusz. W kolejnych częściach zatytułowanych: „Kwestie zasadnicze”, „Życie i jego absurdy” i „Sprawy ostateczne” autorka pokazuje, jak praktykuje filozofię stoicką w codziennym życiu. W artykule opisującym „tydzień stoika” autorka przytacza zasady, którymi należy się kierować. Proste w swoim przekazie zasady, niezwykle trudne do zastosowania, zwłaszcza zasada 1 „Przyjmij do wiadomości, że większość wydarzeń, które zachodzą w twoim życiu, znajduje się poza twoją kontrolą.” Muszę wam wyznać, że ta zasada była przeze mnie powtarzana jak mantra, gdy mój lot został odwołany, a linia lotnicza poinformowała mnie, że zarezerwowała mi miejsce na lot… za dwa dni. Tak, w tym momencie, myślę, że i Marka Aureliusza mogłyby ponieść emocje, choć szybko zacząłby się uspakajać. Wierzcie mi lub nie, ale zasada 1 została przeze mnie powtórzona chyba ze sto razy, zanim dotarłam do kontuaru, w którym mogłam odebrać voucher na hotel. Szaleńcza jazda taksówkarza do hotelu, w trakcie której oczami wyobraźni widziałam własny nekrolog, przypomniała mi o trzeciej zasadzie „Pogódź się z tym, że od czasu do czasu będą ci się przytrafiać przykre sytuacje, tak jak przydarzają się wszystkim innym.” Zastanawiacie się pewnie, dlaczego opowiadam wam moje przygody, zamiast pisać o tym. czego się nauczyłam z lektury tej książki, a więc właśnie tego się nauczyłam. Nauczyłam się zachowywać może niepełny spokój, niestoicki spokój, ale dużo większy, gdyż normalnie zareagowałabym wybuchem złości. Po skończeniu lektury, siedząc 8 godzinę w hali odlotów, skonstatowałam, że praktykowanie stoicyzmu we współczesnym świecie może przynieść spokój ducha, może pomóc nam uporać się z przemijaniem własnym i naszych bliskich, może również pomóc w zachowaniu spokoju w sytuacji, na którą nie mamy wpływu. Więc, gdy po całym dniu spędzonym na lotnisku i oczekiwaniu na lot, usłyszałam, że mój lot się opóźni i prawdopodobnie nie zdążę na lot do domu, zareagowałam zgodnie z zaleceniami stoików: zachowałam spokój, napisałam do rodziny, że dziś raczej nie przylecę i zaczęłam sprawdzać alternatywne połączenia, aby jednak do domu wrócić. Książka „Zachowaj spokój. Stoicyzm w praktyce na dzisiejsze czasy” to nie jest typowy poradnik, to zapis nauki stoicyzmu, w którym autorka dzieli się swoimi przeżyciami i naukami, jakie z tych wydarzeń, spotkań i rozmów wyniosła. Książka, która ma na celu pokazanie czytelnikowi, że filozofię stoicką można stosować w świecie zaawansowanej technologii i że ta filozofia nie zestarzała się przez te 1800 lat. Z tej książki możemy wynieść sporo nauk i inaczej spojrzeć na świat. Książka warta przeczytania, zwłaszcza że czasy są jakie są, a spokój zawsze się przyda.

Wszystko zaczęło się w 2018 roku. Brigid Delaney - australijska dziennikarka "The Guardian" dostała do napisania felieton o tym jak wygląda "tydzień stoika" kierując się eksperymentem online prowadzonym przez naukowców z Uniwersytetu w Exeter, w którym należało przez tydzień żyć jak stoicy. Miało to na celu sprawdzenie czy stoicki tryb życia może uszczęśliwić ludzi. Kierowano się takimi zasadami jak: 1. Przyjmij do wiadomości, że większość wydarzeń, które zachodzą w twoim życiu, znajduje się poza twoją kontrolą. 2. Dostrzeż, że twoje emocje są wynikiem tego, co myślisz o świecie. 3. Pogódź się z tym, że od czasu do czasu będą ci się przytrafiać przykre sytuacje, tak jak przydarzają się wszystkim innym. 4. Postrzegaj siebie jako część większej całości, a nie odizolowaną jednostkę. Jesteś częścią ludzkości, częścią natury. 5. Myśl, że wszystko, co masz, nie jest twoją własnością, a tylko to wypożyczasz i pewnego dnia zostanie ci odebrane. Na początku nie było jej łatwo przyswoić całą ideę stoicyzmu i taki tydzień nie sprawił, że od razu została stoiczką. Jednak przez kolejne lata ta filozofia zaczęła coraz bardziej do niej przemawiać a Brigid sama z siebie czuła potrzebę zagłębienia się w nią. Książka "Zachowaj spokój" jest tego owocem i opowiada o stoicyzmie w całkiem przystępny sposób. Skupia się na filozofii trzech starożytnych myślicieli: Seneki, Epikteta i Marka Aureliusza. Czy ich mądrości mogą mieć jeszcze zastosowanie w dzisiejszych czasach? Okazuje się, że jak najbardziej! Jak żyć w chaosie współczesnych czasów? Czy można w tych niespokojnych czasach zachować spokój? W tej książce znajdziecie odpowiedzi na te pytania. Stoicyzm nie jest dla każdego ale to nie znaczy, że nie znajdziemy w nim wartości, które do nas trafią i będą nam pasować. Na swoim przykładzie mogę powiedzieć, że nigdy nie było mi po drodze z filozofią. Na studiach to był raczej znienawidzony przedmiot 😅 ale z biegiem czasu stałam się bardziej otwarta na różne dziedziny nauki i lubię znajdować w nich, coś, co może mi się przydać. I być może znajdzie zastosowanie w moim codziennym życiu czy sposobie myślenia. To, co nie przekonało mnie u stoików to szereg praktyk polegających na celowym dawkowaniu sobie dyskomfortu np. kąpiele lodowe, chodzenie boso po twardej powierzchni czy poszczenie (post). Nastawianie się na najgorsze, żeby nic złego nas potem nie zaskoczyło. Kierowanie się myślą, że "przestaniemy się bać kiedy odrzucimy nasze oczekiwania." Ale z drugiej strony stoicyzm ma w sobie wiele racji: marnujemy swój czas na nieistotne rzeczy, nie doceniamy tego, co mamy i jesteśmy ciągle w pogoni za czymś nowym, lepszym, droższym, modnym. "Jeśli zadowala cię to, co masz, będziesz mieć dobre życie. Zbyt wielu ludzi pragnie mieć to, czego nie posiada, więc przez całe życie pracują, żeby zdobyć kolejne rzeczy. Ale to nie daje im szczęścia, więc nigdy nie są zadowoleni i wiecznie uganiają się za pieniędzmi, żeby kupić następną rzecz, w nadziei, że ona to już na pewno ich uszczęśliwi." Autorka w swojej książce odwołuje się do czasów 👑 i uciążliwych lockdownów. Sytuacja pandemiczna dla wielu osób była okazją do zmiany życia, dlatego jestem w stanie zrozumieć jak ważne było w tym czasie tego typu myślenie i nauki np. upatrywane w stoicyzmie. Ja stoikiem nie zamierzam zostać ale była to dla mnie interesująca lektura i pierwszy raz filozofia stała się dla mnie przystępna i nie znudziła mnie. Na koniec zostawiam Wam słowa Marka Aureliusza: "Nie myśl o tym, czego nie masz, tak jak­byś to już miał. Ale z tego, co masz, wy­bierz to, co naj­bar­dziej jest cenne, i po­myśl, z ja­kim byś tru­dem się o to sta­rał, gdyby tego nie było."

„Zachowaj spokój. Stoicyzm w praktyce na dzisiejsze czasy”, Brigid Delaney. Czy staracie się żyć według wybranego nurtu filozoficznego? Czy kierujecie się, podsuwanymi przez wielkich myślicieli, rozwiązaniami na współczesne problemy?  Autorka książki „Zachowaj spokój. Stoicyzm w praktyce na dzisiejsze czasy”, Brigid Delaney, próbowała patrzeć na otaczającą ją rzeczywistość poprzez pryzmat wielkich filozofów : Marka Aureliusza, Seneki i Epikteta. Gdy spotykała ją sytuacja, do której nie wiedziała, jak ma podejść, stosowała metodę dychotomii kontroli, którą posługiwali się stoicy. Jest to test, który ma za zadanie rozjaśnić nam, czy na dany problem możemy zareagować, licząc na konsekwencje, które są przez nas pożądane. Bo według stoików mamy wpływ tylko na swój charakter, nasze działania (ale nie ich skutki) i reakcje oraz to, jak traktujemy innych. Reszta, będąc poza naszą kontrolą, nie powinna sprawiać, że zapętlamy się w gniewie związanym z niemożnością kontrolowania wszystkich zewnętrznych obszarów rzeczywistości, która cały czas wystawia nas na próbę.  Myślę, że jest to bardzo ciekawe i wyzwalające w swojej prostocie rozwiązanie na analizowanie naszych kolejnych kroków. Na pewno przydatne we współczesnym świecie, gdy jesteśmy cały czas narażeni na opinie innych, nieustające zmiany na świecie i bombardujących nas radami na życie, samozwańczych psychologów ( czy tylko ja mam dość, codziennych, wyskakujących cały porad od pseudo coachow na ig?!).  Wracając do książki- autorka na swoim przykładzie pokazuje, jak stoicyzm wpłynął na jej życie, gdy wybuchła pandemia. Mimo, że wiele rzeczy zostało jej odebranych, złość zamieniła na szukanie pozytywnych skutków izolacji. Przytoczyła tutaj ideę czasu żywego i martwego. Czas żywy- wykorzystujemy na rozwijające działania. Czas martwy- wszystko to, co robimy nie mając z tego jakichkolwiek korzyści. To tak w ogromnym skrócie. Zachwyca mnie to podejście.  W książce jest tak wiele ciekawych i przystępnie przedstawionych dla czytelnika teorii, że niestety w tak krótkim opisie tego nie zmieszczę. Ale, żeby nie było tak kolorowo, zniechęca mnie w nurcie stoicyzmy kreowanie w głowie negatywnych zdarzeń np. dotyczących śmierci, aby przyzwyczaić swój mózg na reakcję, gdy zdarzenie, to stanie się rzeczywistym. Coś w tym jest, ale chyba muszę to jeszcze przemyśleć. Mogłabym tak wypisywać Wam kolejne założenia stoicyzmu, które autorka świetnie rozpisała „ po ludzku”, ale chyba najlepszą opcją będzie poleceniem Wam tej książki, abyście sami mogli zastanowić się, czy ta filozofia do Was przemawia. Zapraszam na life_by_her 🖤

"Zachowaj spokój - stoicyzm w praktyce na dzisiejsze czasy" Brigid Delaney. Jedno zdanie z tyłu okładki sprawiło, że koniecznie musiałam zapoznać się z tą książką: "(...) w codziennym życiu możemy w pełni kontrolować tylko trzy rzeczy: swój charakter, swoje reakcje oraz, to jak traktujemy innych." Myślałam, że daleko mi do filozofii i postawy stoików, jednak po lekturze książki nie do końca tak jest. Brigid Delaney w swojej książce proponuje współczesną interpretację starożytnej filozofii stoicyzmu, opierając się na dziełach i poglądach Epikteta, Seneki i Marka Aureliusza. W przystępny sposób wskazuje jak istotne i ponadczasowe są nauki stoików, i jak stoickie podejście może pomóc w rozwiązywaniu uniwersalnych problemów i współczesnych dramatów. Kluczowym elementem filozofii stoicyzmu, jest uświadomienie sobie, że rodzimy się, by umrzeć. Brzmi to przygnębiająco i daleko temu truizmowi do radosnego "ciesz się chwilą", "chwytaj dzień". Przyznam, że "negatywna wizualizacja", czyli "wyobraź sobie najgorsze, co może się wydarzyć, abyś był psychicznie przygotowany, kiedy to nastąpi" z początku mnie przeraziła, ale potem uświadomiłam sobie, że ja czasem tak robię. Takie myśli przerażają, ale stoicy twierdzili, że ma to przygotować nas na nieuniknione zdarzenia, uświadomić własną śmiertelność i to, że nic nie jest nam dane na zawsze. "Każdego dnia żyj tak, jakby miał być tym ostatnim." Prowadzi to do drugiej istotnej kwestii w filozofii stoicyzmu. Trzeba zdawać sobie sprawę z rzeczy, na które nie mamy wpływu i starać się nimi nie zamartwiać. Jedyne, co możesz kontrolować, to swój charakter, swoje działania i reakcje oraz sposób, w jaki traktujesz innych. Zdrowie, dobrobyt lub jego brak, twoja reputacja, czy to w jaki sposób traktują cię inni możesz kontrolować częściowo lub są całkowicie poza twoją kontrolą. "Masz pod kontrolą znacznie mniej, niż myślisz" Szukanie wewnętrznego spokoju,  równowaga emocji i rozumu, umiar i umiejętność z cieszenia się z tego, co mamy to kolejne zagadnienia, które porusza autorka w trudnej drodze do osiągnięcia stoickiej postawy. Brigid Delaney wplata własne doświadczenia i wyprowadza czytelnika z błędu pojmowania współczesnego stoicyzmu, czyli postawy tłumiącej wszelkie emocje. Stoicyzm nie ma nas pozbawiać emocji, ale pomagać w pozbyciu się lęku i niepokoju, by stać się silniejszym człowiekiem. Dla mnie jedno jest pewne, uprawianie współczesnego stoicyzmu jest cholernie trudne, niełatwe to wyzwanie.

Świat, w którym żyjemy jest niespokojny. Niedawna pandemia, wojny, katastrofy ekologiczne, pożary, powodzie, trzęsienia ziemi… można by wymieniać jeszcze sporo takich przypadków…. Dodatkowo każdy człowiek przeżywa większe i mniejsze życiowe porażki…. To wszystko może powodować w ludziach nieustanny stres, który ma negatywny wpływ na zdrowie. Ratunkiem na te wszystkie sytuacje może być filozofia stoików, która pozwala przetrwać we współczesnym świecie. Wystarczy tylko zapoznać się z jej założeniami i zastosować w życiu…. Do tej pory niewiele wiedziałam na temat założeń stoicyzmu. W sumie nawet niewiele się filozofią, jako taką interesowałam a samych filozofów uważałam, za jednostki nieco odrealnione. A jednak sięgnęłam po tę książkę… Jedynym powodem był gatunek, do którego ona należy, bo naprawdę lubię sięgać po poradniki. Z początku byłam sceptyczna do tego, co autorka mogła nam przekazać. Wciąż nie wierzyłam, że stoicyzm może być realną receptą na życie w spokoju pomimo świata pełnego niepokoju. A jednak z każdą kolejną stroną okazywało się, że myliłam się. Okazało się, że w gruncie rzeczy nie byli tacy wyalienowani tak jak mogłoby się zdawać. Sama nie zamierzam zostawać stoikiem, ale myślę, że niektóre ich porady życiowe warto zastosować we własnym życiu. Nie wszystkie oczywiście, bo kilka z nich było dość kontrowersyjnych. W niniejszej książce autorka nie tylko opowiedziała o głównych założeniach stoicyzmu, ale opowiedziała o poznawania przez jej osobę tejże filozofii. W gruncie rzeczy ta książka skupia się na tym ostatnim aspekcie. Czy warto po nią sięgnąć? Myślę, że tak. Czy warto kierować się w życiu poradami życiowymi stoików? Niektóre mogą być pomocne w życiu pełnym niepokojów.

Świat, w którym żyjemy jest niespokojny. Niedawna pandemia, wojny, katastrofy ekologiczne, pożary, powodzie, trzęsienia ziemi… można by wymieniać jeszcze sporo takich przypadków…. Dodatkowo każdy człowiek przeżywa większe i mniejsze życiowe porażki…. To wszystko może powodować w ludziach nieustanny stres, który ma negatywny wpływ na zdrowie. Ratunkiem na te wszystkie sytuacje może być filozofia stoików, która pozwala przetrwać we współczesnym świecie. Wystarczy tylko zapoznać się z jej założeniami i zastosować w życiu…. Do tej pory niewiele wiedziałam na temat założeń stoicyzmu. W sumie nawet niewiele się filozofią, jako taką interesowałam a samych filozofów uważałam, za jednostki nieco odrealnione. A jednak sięgnęłam po tę książkę… Jedynym powodem był gatunek, do którego ona należy, bo naprawdę lubię sięgać po poradniki. Z początku byłam sceptyczna do tego, co autorka mogła nam przekazać. Wciąż nie wierzyłam, że stoicyzm może być realną receptą na życie w spokoju pomimo świata pełnego niepokoju. A jednak z każdą kolejną stroną okazywało się, że myliłam się. Okazało się, że w gruncie rzeczy nie byli tacy wyalienowani tak jak mogłoby się zdawać. Sama nie zamierzam zostawać stoikiem, ale myślę, że niektóre ich porady życiowe warto zastosować we własnym życiu. Nie wszystkie oczywiście, bo kilka z nich było dość kontrowersyjnych. W niniejszej książce autorka nie tylko opowiedziała o głównych założeniach stoicyzmu, ale opowiedziała o poznawania przez jej osobę tejże filozofii. W gruncie rzeczy ta książka skupia się na tym ostatnim aspekcie. Czy warto po nią sięgnąć? Myślę, że tak. Czy warto kierować się w życiu poradami życiowymi stoików? Niektóre mogą być pomocne w życiu pełnym niepokojów.

W naszym mega dynamicznym i często burzliwym świecie znalezienie poczucia spokoju może wydawać się mocno nieuchwytnym celem. Książka "Zachowaj spokój" oferuje świeże spojrzenie na to, jak radzić sobie z wyzwaniami współczesnego świata, czerpiąc z mądrości jednego z najważniejszych filozoficznych nurtów, jakim jest stoicyzm. Ta książka jest latarnią spokoju we wzburzonym morzu niepewności, stresu i "trawy, która zawsze jest bardziej zielona po drugiej stronie płotu". Porusza wszechobecne problemy presji społecznej, kryzysów emocjonalnych, z którymi codziennie boryka się wiele osób. Autorka bardzo umiejętnie zagłębia się w założenia stoicyzmu, wyjaśniając jego podstawowe zasady i pokazując, jak można je zastosować we współczesnym, chaotycznym życiu. Główny temat książki obraca się wokół idei akceptacji tego, co możemy kontrolować i jak opanować nasze, często nazbyt emocjonalne reakcje. To co warto wynieść po lekturze tej książki to nie obojętność, ale raczej umiejętność zachowania spokoju w obliczu przeciwności losu, które pukają przecież do każdego z nas, i przede wszystkim skupienie się na tym, co leży w naszej strefie wpływów. Prawie jak terapia u dobrego psychologa - praktyczne porady, uważność, samodoskonalenie, praktyki wdzięczności, samo dobro. To taki przewodnik po kultywowaniu wewnętrznej siły, bo ej, każdy z nas ją gdzieś ma, dla każdego kto szuka spokoju i odporności pośród wyzwań życia. Czytajcie!

Początkowo myślałam, że czytanie tej pozycji będzie dla mnie zbyt męczące ,by przez nią przebrnąć. Nic takiego nie miało miejsca. Choć tematyka książki może wydawać się trudna, no bo w końcu to stoicyzm takie wielkie mądre ,słowo, to czytało się ją bardzo fajnie by nie powiedzieć , że nawet lekko. Autorka w ciekawy i zachęcający sposób przekonuje czytelnika, że podejście do życia dawnych stoików bardzo współgra z tym co przydałoby się współczesnemu człowiekowi, by zachować spokój pomimo licznych życiowych zawirowań i chaosu. Podążając za wskazówkami starożytnych filozofów, Brigid Delaney rozkłada na czynniki pierwsze stoickie podejście do życia, w którym świadomość tego, że nie ma sensu zamartwiać się tym, na co nie mamy wpływu przynosi wolność. Niby takie to oczywiste, a jednak czytając o tym przychodzi jakaś refleksja. W książce znajdziemy również tematy dotyczące tego jak radzić sobie ze smutkiem, niepokojem, czy choćby to jak korzystać z mediów społecznościowych. Bo i tutaj może nam przyjść z pomocą stoicki sposób na życie.

Czyta się dobrze. Napisana w lekkim stylu, książka popularyzująca myśl stoicka. Uważam jednak że są lepsze pozycje prezentujące stoicyzm