Pełnia miłości (okładka  miękka, wyd. 09.2020)

„Pełnia miłości” to lektura niezwykle subtelna, rekleksyjna ale i pełna emocji. Opowiada o miłości, stracie, życiu, przyjaźni ale i o śmierci która jest nieunikniona oraz chorobach, które nadchodzą gdy ich się najmniej spodziewamy. Zmusza do wspomnień oraz refleksji o sensie istnienia, a przede wszystkim do wysłuchaniu drugiego człowieka. Całość opowiada o przemijani oraz o czasie który ucieka nam między palcami. Wspomina również o potrzebie bliskości ale i zrozumieniu. Autorka w niezwykle umiejetny sposób pozwala nam przyjrzeć się z bliska rozterki, przemyśleniami oraz obawy jakie przeżywa bohaterka.  W książce wszystkie postacie są bezimienne co dodatkowo sprawia, że całość jest niezwykle ​ osobista. Przecież jedna z tych osób może być każdy z nas. To zdecydowanie wyjątkowa pozycja, które pozwala oswoić się z przmijaniem. Nunez przed wszystkim nie ocenia, a zostawia to nam, bo przecież każdy z nas zmierzy się że śmiercią tak naprawdę sam. Nic tu nie jest wymyślone, wręcz przeciwnie jest do bólu realne.

Wspaniała proza. O umieraniu

Zawsze lubiłam przyglądać się, jak sprzedawcy waty cukrowej nawijają watę na patyk. Lepkie nitki sklejają się ze sobą, tworząc puszystą całość, której później ciężko pozbyć się z dłoni. Dlaczego mowię o tym w kontekście najnowszej powieści Sigrid Nunez - autorki "Przyjaciela", który znalazł się w wielu Waszych topkach 2019 roku? Bo sposób pisania Nunez przypomina mi właśnie nawijanie waty cukrowej na patyk. I nie mogę oprzeć się wrażeniu, że autorka, siadając do kolejnej książki, chwyta za swój notes ze spostrzeżeniami i refleksjami z życia, a następnie przelewa te wszystkie mikrohistorie na papier, tworząc gęstą opowieść, pełną osobnych ale lepiących się do siebie nitek. Wracając do drewnianego patyka z watą, u Nunez główny wątek - w tym wypadku choroba przyjaciółki i jej delikatna prośba - to drewniany patyk, a liczne rozważania filozoficzno-etyczne, wycieczki literackie, społeczne i kulturowe i inne rzucone niby mimochodem dygresje, to wata. I ta wata ma oczywiście dużo większe znaczenie, niż sam patyk - trzon fabuły, który zdaje się służyć autorce jedynie za pretekst do opowiedzenia tych wszystkich historii, podzielenia się swoimi przemyśleniami, zaproszenia do rozważań. I choć z jednej strony to moje osobiste wyobrażenie o sposobie pisania powieści przez autorkę, trochę mi w cieszeniu się lekturą przeszkadza, to z drugiej z chęcią poddaję się jej specyficznemu urokowi. Bo proza Nunez to intelektualna wycieczka, która zawsze idzie obok człowieka i dotyka ważnych tematów. W "Pełni miłości" mamy problem ciężkiej, nieuleczalnej choroby, przygotowywania się do śmierci, a co za tym idzie kwestii eutanazji. Nie brak tu też rozważań o miłości, przyjaźni i relacjach rodzinnych. Autorka wrzuca dodatkowy kamyk do ogródka, przedstawiając poglądy antynatalistów i poruszając zagadnienia związane ze zbliżającą się katastrofą klimatyczną. I tak sobie myślę, że najwięksi fani "Przyjaciela" powinni być zadowoleni. Ja do nich nie należę, ale nie mogę też powiedzieć, żeby w najnowszej powieści Nunez zabrakło mi nitek, których mogłam się złapać. One tam były i tymi nitkami się oplotłam.

Sigrid Nunez to autorka jednej z moich ulubionych książek poprzedniego roku, wtedy „Przyjaciel” mnie zachwycił. Nowa książka znowu podejmuje temat niezwykle trudny - w poprzedniej była to żałoba, a w „Pełni miłości” mamy ukazaną inną historię, ale również związaną ze śmiercią, tym razem w etapie wcześniejszym, w odchodzeniu. Pisząc o książkach Pauzy, które z reguły są krótkie, zawsze trudno opowiedzieć o fabule tak, by za wiele nie zdradzić. Mamy więc narratorkę i jej chorującą na nieuleczalnego raka przyjaciółkę, która prosi ją o pomoc w... no i chyba tego Wam nie powinnam powiedzieć. Towarzyszenie drugiej sobie w odchodzeniu jest główną osią tej powieści. Wątkami pobocznymi są krótkie historie przypadkowych osób spotkanych przez narratorkę. Jest kobieta z siłowni próbująca pogodzić się z mijającym czasem i wchodzeniem w etap menopauzy. Jest sąsiadka w podeszłym wieku, którą dotyka samotność i zniedołężnienie. Jest eks narratorki, naukowiec, który twierdzi, że nie ma już nadzieji dla ludzkości. Te historie luźno ze sobą powiązane tworzą patchwork na temat przemijania, odchodzenia, upływającego czasu i przyjaźni. Skłaniają do refleksji, przemyśleń, zatrzymania się i zastanowienia. Jest tu sporo smutku, przygnębienia, ale nie brakuje też w niektórych fragmentach humoru. I tak jak w poprzedniej powieści, Nunez pomiędzy opowiadane historie zręcznie wkłada literackie i filozoficzne odniesienia, pełno tu intelektualnych smaczków, które czytelnik zaznacza, by móc do nich później powrócić. Ja oczywiście bardzo polecam, na pewno zadowoli fanów poprzedniej książki autorki, choć przyznaję, że nadal ta poprzednia pozostaje moją ulubioną, ale zapewne głównie przez to, że „Pełnia miłości” była czytana jako ta druga.

“To przez co przechodzisz” byłoby lepszym tytułem i zgodnym z oryginałem. Dziwne, że wydawnictwo zaproponowało swój tytuł?! Mam nadzieję, że reszta przekładu zgadza się z wersją angielską.