Nikt nie woła (okładka  miękka, wyd. 05.2023)

UWIELBIAM CZYTAĆ KSIĄŻKI TEGO AUTORA. POLECAM.M

Jakże pięknie pisze Hen! Czytasz i czujesz, że zimno z gołych stóp rozchodzi się po całym twoim ciele. Z onucy i sznurków obwiązujesz skostniałe nogi robiąc sobie pozorne buty, których nie masz. Nikt ci nie da, nie ma od kogo ukraść, nie przysługują się jako mężczyźnie, który ma walczyć o ojczyznę i o siebie. Stopy bolą, krwawią, chłoną ziąb. Ale walczysz, bo nie chcesz umrzeć. Mimo wszystko trwasz. „Samo trwanie jest już protestem (...)” tej toczącej się od 1939 roku wojny. Stoisz jeszcze i względne wyprostowany. Pokazujesz, że jesteś ponad podziałami, ponad śmiercią i beznadzieją niszczącego głodu, które co dnia zbierają swoje żniwo. Sobą żywym przeczysz logice wojny. Wierzysz, że powinny się dziać rzeczy niezwykłe, ale konieczne. Stoisz krzywo, bo ból przemarzniętych stóp, głód i nadchodząca gorączka malarii nie pozwalają stanąć prosto. Jest jeszcze miłość, a raczej jej brak i ten brak wysysa z ciebie resztki sił, jak głód. Potrzeba ci miłości, potrzeba ci uczucia i świadomości, że ktoś cię kocha nie żądając niczego w zamian. Jest wojna, każdy szuka zarobku, każdy pomaga … za coś. Nie ma nic za darmo. Ale oto nagle – nagle jest i miłość i buty i płaszcz, który nawet w upalne dni zarzucasz na ramiona idąc do pracy. Bez niego nic nie wyniesiesz. Oto nagle jest i Lena i uczucie do niej, którego trzeba się nauczyć, i które trzeba poznać. Jesteś siedemnastoletnim Bożkiem, który ma wreszcie buty, Lenę i swój kąt. Możesz być sam bez tych głosów wokoło, które wysysały z ciebie chęci i zdrowie, i które sprawiały, że tęskniłeś za chwilą bycia samemu. Teraz masz swój własny kąt pobielony wapnem przez Lenę, namiastkę domu lecz z każdym dniem twoja samotność coraz bardziej cię uwiera. Nie potrzebna ci jest i coraz mniej za nią tęsknisz. Nagle jest Lena. Ona. Ta, która staje się tą jedną, jedyną - twoją. Józef Hen pisze tak, że mimo bólu, upokorzeń i dramatów Bożka personalizujesz się z nim i wchodzisz w niego cały. Wchodzisz nie tyle w jego buty, bo tych długo nie ma, ale wnikasz w niego. Nie sposób stać obok i biernie trwać podczas czytania. Angażujesz się, bo to nieuniknione. Fabuła powieści Hena ożywa w tobie. Zmienia myślenie, ale i postrzeganie własnej rzeczywistości. II wojna światowa odcisnęła swe piętno na autorze. Bohater Bożek to on, a pisanie? Z pewnością pomogło zranionej duszy Hena. Wydarcie z siebie bolesnych przeżyć stanowiło, według mnie, terapię uzdrawiającą. Wyrzucenie z siebie i wyzbycie się trudnych wspomnień – o tym jest powieść. To jakby pochodna dziennika z tamtych lat, najtrudniejszych. To także książka o nadziei, o radości jedzenia chleba, czy patrzenia na uśmiech dziewczyny. Bo nadzieja jest zawsze. Hen w powieści walczy o siebie, o życie i o przyszłość. Ta powieść żyje w umyśle czytelnika nawet po skończeniu lektury. Sam piszesz ją dalej, bo wizualizacja treści ciągle w tobie tkwi. Piszesz w nieco innej scenerii i latach, ale piszesz stale, dzień po dniu. Ta książka uwrażliwia duszę, ogłusza i powala. To powieść totalna. Polecam. #agaKUSIczyta

Józef Hen to jeden z najwybitniejszych i najbardziej przeze mnie cenionych polskich pisarzy, reportażystów, scenarzystów. Mam wrażenie, iż to także autor zbyt mało doceniany i popularny. To także pisarz posługujący się wyjątkowo piękną polszczyzną. Napisana w 1957 roku powieść jest poruszającą opowieścią o bardzo długiej tułaczce po Azji. Bohaterem jest 17-letni Bogdan Bergen, zwany Bożkiem. Ba skutek różnych zawirowań losu nasz bohater trafia do połączenia obozu pracy z batalionem pracy. Ma to miejsce pod Taszkientem. Samo położenie tego miejsca budzi niejaką grozę. Do tego czas II wojny światowej. Bożek zdany tylko na siebie próbuje przedostać się do armii Andersa. To dopiero początek jego historii, która jest na równi burzliwa i ciekawa, wręcz fascynująca. Henowi, jak zwykle, udało się na kartach książki opisać z pozoru zwyczajne dzieje w niezwykły sposób. To co przydarzyło się Bożkowi było charakterystyczne dla okresu wojennego. Podobnych do Bożka postaci było wiele. Takie losy z jednej strony dla nas niezwykłe, dla ówczesnych zwyczajne. Cały czas nasuwa się też pytanie na ile autor sugerował się swoimi przeżyciami. W trakcie wojny Hen także znalazł się w dalekiej Azji i dotarł w końcu do generała Andersa. Jego losy bardzo zbiegają się z przeżyciami Bożka. Autor kładzie nacisk na człowieczeństwo, trudy, pewne wartości, które sprawiają, że albo jest się przyzwoitym człowiekiem albo nie. Zderzenie z niedostatkami tamtego czasu, chorobami, nędzą, niewolą, głodem. To wszystko sprawia, iż pewne sprawy ulegają przewartościowaniu. Z drugiej strony mamy wiarę, pewne ideały i miłość. Wszystko opisane bez patosu, bez nadęcia, ot tak, po prostu. Niezależnie od tego, jak nazwiemy historię Bogdana Bergena, z pewnością jest to porywająca lektura, wspaniale opowiedziana, warta poznania. Nie ukrywam, nie jest to książka dla wszystkich. Podobnie, jak inne dzieła Józefa Hena jest to lektura dla osób ceniących piękny język, nieśpieszne ludzkie opowieści i pewne wartości. Z przerażeniem wręcz na jednym ze znanych portali przeczytałam, ze autor wpisu dawno tak się nie wynudził, że ta książka do bzdura, nuda. Dla mnie to wspaniałą, warta polecenia książka. Autor pisze lekko, przyjemnie, choć w żadnym wypadku jego książka nie ociera się o tandetne czytadło. To doskonale dopracowana, świetnie napisana, z arcyciekawie nakreślonymi postaciami opowieść. Warto wspomnieć także o niebywale pięknym języku, którym posługuje się w każdej swojej książce niezrównany Józef Hen.