Chiński obwarzanek. Od Tajwanu po Tybet, czyli jak Chiny tworzą imperium (okładka  miękka, wyd. 11.2023)

Ciekawe spojrzenie na Chiny wraz z przyległościami, jednak nagromadzenie szczegółów wykracza poza percepcję przeciętnego czytelnika. Natomiast niewybaczalny błąd popełnił wydawca, nie zamieszczając, tak potrzebnych do uważnej lektury książki, map.

bardzo ciekawa książka , polecam. zamówiona inna pozycja tego autora

Cenię sobie Wydawnictwo Szczelina za jego nieszablonowe publikacje, za popularyzowanie reportaży, które mają odwagę iść w kontrze z głównym nurtem, ukazując jednocześnie prawdziwy obraz współczesnego świata. Z pewnością dokładnie takim przedstawicielem gatunku literatury faktu jest najnowszy tytuł spod pióra Michała Lubina tj. "Chiński obwarzanek. Od Tajwanu po Tybet, czyli jak Chiny tworzą imperium". Z racji tego, że Autor tego tytułu ma wyjątkową wiedzę dotyczącą Państwa Środka, nabytą nie tylko w ramach studiów akademickich, ale również podbudowaną własnymi doświadczeniami, wyniesionymi z licznych azjatyckich podróży w ten rejon globu, ta książka jest czymś więcej niż tylko spojrzeniem laika na funkcjonowanie chińskiego imperium. To jest gruntowne studium, wręcz wiwisekcja Chińskiej Republiki Ludowej, ale ukazana w tym ciekawszy sposób, że nie przedstawia ona Chin jako takich, tej bardziej znanej części mocarstwa ukazywanej z perspektywy Pekinu, ale Autor zabiera czytelnika w fascynującą podróż przez różne regiony Chin, w tym zwłaszcza w te mniej znane, można byłoby wręcz powiedzieć, że te z samego pogranicza. A że Michał Lubina w Chinach bywał, a wręcz mieszkał przez pewien czas i równie często tam wraca, to doskonale wie o czym pisze, a jego zdolność do uchwycenia rzeczywistości z perspektywy lokalnej ludności sprawia, że czytelnik otrzymuje unikalną wizję współczesnych Chin. Choć tematem przewodnim książki jest chiński imperializm, to Lubina dokonując jego analizy pod lupę bierze kwestie wiążące się z tym w jaki sposób Chińska Republika Ludowa chcąc rozszerzyć swoje wpływy dąży do skutecznego ich wywierania na Tajwan, Mandżurię, Mongolię Wewnętrzną, Ujgurię, Tybet, Hongkong czy Makau. Każde z tych państw staje się punktem odniesienia w rozważaniach Autora, nie tylko poprzez zobrazowanie historycznych jego związków z chińskim mocarstwem, ale także przez ukazanie dążeń separatystycznych, rezultatów tych ruchów wolnościowych i obecnego powiązania z chińskim kolosem. Ten sposób ukazania Chińskiej Republiki Ludowej z punktu widzenia mieszkańców różnych regionów pogranicza, pozwala zrozumieć tendencje współczesnej polityki mocarstwowej Chin i ich dążenia imperialistyczne. To unikalne spojrzenie pozwala zrozumieć, jak różne grupy społeczne odczuwają wpływ chińskiego imperializmu na ich życie codzienne. Autor wnikliwie analizuje motywy chińskiego imperializmu, pytając, skąd bierze się ten pęd do odbudowy imperium i co on oznacza dla reszty świata. Reportaż ten stawia ważne pytania dotyczące globalnej polityki i wpływu Chin na światową scenę polityczną i gospodarczą. Lubina nie unika trudnych tematów, takich jak sytuacja w Tybecie czy los Ujgurów, co czyni jego książkę nie tylko fascynującym reportażem podróżniczym, ale także analizą politycznych realiów współczesnych Chin. Warto podkreślić, że Lubin nie tylko opisuje, ale również angażuje czytelnika, prowokując do refleksji nad tym, jakie mogą być konsekwencje globalnej ekspansji Chin. Co warte uwagi, to chociaż tematyka nie jest prosta i przystępna, Autor swoje dywagacje prowadzi w tak swobodny sposób, że mimo tego, iż przedstawia swoje głębokie przemyślenia, są one dla czytelnika zrozumiałe i klarowne. Nawet zatem laik nie mający jakiejkolwiek wiedzy o Chinach da się wciągnąć opowieść Autora, a lektura bez problemu będzie dla niego czytelna, a co najważniejsze atrakcyjna. Jeśli zatem interesujecie się globalną polityką albo chcielibyście dowiedzieć się więcej o Chinach i ich tendencjach rozwojowych to "Chiński obwarzanek" Michała Lubina jest lekturą obok której nie możecie przejść obojętnie. Sięgnijcie zatem ten reportaż i pozwólcie Autorowi zabrać Was w podróż, w której pojawią się kluczowe pytania dotyczące przyszłości światowego porządku politycznego. Polecam.

Myślę sobie co napisać na temat „Chińskiego obwarzanka” i jedyne co przychodzi mi do głowy to, że to świetny reportaż. Czytajcie! Wiedza na temat świata jest ważna. Myślę, że książka spodoba się zarówno osobom, które Chinami niewiele się interesują (jak ja),jak i dla tym, które są dość dobrze zaznajomione z tematem. Lubina nie skupia się na Chinach jako centrum, nie pisze o największych miastach, czy stolicy. Opisuje peryferyjne regiony siłą wcielone do państwa środka – często bez żadnej reakcji czyt. protestów zachodnich państw. Autor w bardzo gawędziarski sposób przestawia historie regionów z kolejnych rozdziałów, politykę kolonizacji prowadzonej przez Chiny, opisuje jakich mechanizmów używały, by podporządkować sobie kolejne kraje, jakie represje i jak dziś żyją ludzie na zagarniętych terenach. Czytając rozdział o Ujgurii miałam wrażenie, że skądś znam podobne opisy – teksty całkowicie wyjęte z „1984” Orwella – przerażające że w XXI wieku czytamy na temat współczesnych obozów pracy i represji Ujgurów. Ze wszystkich miejsc opisanych w książce najlepiej znałam historię Tybetu, a i tak był to dla mnie bardzo wartościowy i interesujący rozdział, z którego dowiedziałam się wielu rzeczy na temat historii. Pozostałe regiony mnie osobiście, mniej interesują, ale czerpałam wiele z tej lektury – zaskoczył mnie chyba najbardziej rozdział o Tajwanie. Bardzo przypasował mi styl w jakim Lubina pisze, ale też i jego reportaż pasuje mi bardzo światopoglądowo – oprócz historii regionów, autor pisze również bardzo trafnie i cennie na temat turystyki, kolonializmu, okupacji, polityki międzynarodowej, demokracji i ogólnie pojętnej wolności. Ufam temu reportażowi, Lubina prócz wielkiej wiedzy na temat opisanych regionów (które zresztą odwiedził, więc chwała mu za to, że nie jest to wiedza tylko gabinetowa, a dodatkowo oparta o własne doświadczenia, które również i pojawiają się w tym tekście),posiada również świetną umiejętność lekkiego jej przekazywania. Ale przyczepię się do jednego – z racji dużego zainteresowania tematem (zwłaszcza kilku regionów) wolałabym przypisy jak w artykule naukowym (z mojego lenistwa – nie musiałabym kartkować całej książki, żeby znaleźć intersujące mnie lektury). I tak sobie też myślę, że dużo by mi osobiście dało jeśli przy rozdziałach byłyby mapki opisywanych terenów (tak wiem można wygooglować - jestem leniwą bułą). Niemniej skupiając się na samym tekście i tym jak wiele wiedzy można z niego wyciągnąć to jest to świetny i wartościowy reportaż – możliwe, że jeden z lepszych jakie przeczytałam w tym roku (poprzednią książkę Michała Lubiny też już mam w domu – a tylko dodam, że z całej Azji, Chiny są państwem, które najmniej mnie interesuje). Tekst, który obnaża wiele zgnilizn otaczającej nas przestrzeni, do tego bardzo przyswajalnie napisany. Polecam wszystkim osobom zainteresowanych światem.

„Cóż tam, panie, w polityce? Chińcyki trzymają się mocno!?” - pytanie o wydarzenia w Chinach otwiera „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego. Zadaje je Dziennikarzowi Czepiec, chłop z podkrakowskiej wsi. „Wiecie choć, gdzie Chiny leżą?” - odpowiada zdziwiony pan z miasta. „No daleko, kajsi gdzieś daleko” - stwierdza Czepiec. Nie na tyle jednak daleko, aby wieść o powstaniu bokserów nie dotarła do autora najwybitniejszego młodopolskiego dramatu. Echa wydarzeń w Chinach musiały głośno wybrzmiewać w Europie początku XX wieku, skoro sto lat przed epoką informacyjnej globalizacji „sprawa chińska” trafiła na pierwszą stronę dzieła Wyspiańskiego. W 2023 wieści z Azji nie elektryzują mieszkańców globalnej wioski, ale nikomu nie trzeba tłumaczyć, gdzie leżą Chiny. Na pytanie Czepca odpowiedź dziś jest jedna: Chińczyki trzymają się bardzo mocno. Ich ojczyzna konsekwentnie dąży do gospodarczej i politycznej hegemonii nie tylko na kontynencie azjatyckim, ale i na całym świecie. Orientalny smok z roku na rok obrasta w siłę, odzyskana narodowa duma implikuje coraz śmielsze kroki wschodniego giganta. Michał Lubina w swojej najnowszej książce brawurowo dekonstruuje imperialistyczne poczynania Chińskiej Republiki Ludowej względem Tajwanu, Tybetu, Mongolii, Makau, Honkongu, Mandżurii i Ujgurii, czyli terytoriów według włodarzy ChRL historycznie i logicznie bezsprzecznie przynależnych do Państwa Środka. Autor „Chińskiego obwarzanka (...)” jest doktorem habilitowanym Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wschodu, byłym mieszkańcem Pekinu i Tajpej, liderem wypraw trampingowych po najdalszych krańcach azjatyckiego imperium. Ale nade wszystko jest błyskotliwym przewodnikiem po zaułkach i meandrach historii i polityki największego kraju Azji. Każdy z rozdziałów książki poświęcony jest innemu fragmentowi chińskich kresów. Podróż po „chińskim obwarzanku” rozpoczynamy od Tajwanu, którego państwowość nie jest oczywista nawet dla jego mieszkańców, a dla ChRL bezsprzeczna jest jego przynależność do „matki cywilizacji”. Kolejny jest Hongkong, skalista postkolonialna perła, wchłonięta ponownie przez kontynentalną administrację. Przeczytamy również o mniej znanych terytoriach niejednolitych etnicznie, takich jak Mongolia Wewnętrzna czy Mandżuria. Miejsca te oplatają Państwo Środka, jak tytułowy obwarzanek. Chińska machina państwowa metodycznie rozwałkowuje ten etniczny materiał, obwarzanek niknie. ChRL nieustępliwie koryguje rzeczywistość tak, aby odpowiadała oficjalnym państwowym mapom, na których Hongkong, Tajwan, Tybet i inne kresy to od dawna po prostu Chiny. Wszystkie zawiłości orientalnej polityki Michał Lubinia wyjaśnia przystępnie i ciekawie. „Chiński obwarzanek. Od Tajwanu po Tybet, czyli jak Chiny tworzą imperium” czyta się jednym tchem. Polecam.

Nie jestem profesjonalnym recenzentem, nie jestem historykiem, analitykiem polityki międzynarodowej czy ( choćby na użytek niniejszej książki) sinologiem. Jestem zwyczajnym człowiekiem, który chce choć trochę zrozumieć otaczający go świat. I dlatego właśnie z wielkim zainteresowaniem przeczytałam „Chiński obwarzanek” Michała Lubiny. Autor koncentruje się na chińskiej koncepcji tianxia, która (mówiąc w skrócie) mówi o tym, że to co chińskie do Chin musi powrócić. Choćby nie bardzo chciało. Chiny to dziwny kraj. Po upadku komunizmu w Europie i Rosji powstał twór komunistyczno- kapitalistyczny, którego nie sposób zrozumieć gdy nie ma się pojęcia co dzieje się w miejscach już przez Chiny podporządkowanych jak Tybet, Hongkong, Mandżuria, Ujgurja, Makau czy Mongolia Wewnętrzna. Trzeba zajrzeć w kulisy polityki Chin wobec Tajwanu, który ma coraz większe problemy z utrzymaniem niepodległości i w zasadzie ratuje go gospodarka. Obecny pęd Chin do bycia supermocarstwem - co w zasadzie już się stało - i zbudowania światowego imperium trzeba rozpatrywać również poprzez działania wobec wspomnianych wyżej „kresów” czy pograniczy. Michał Lubina był we wszystkich tych miejscach, o których pisze ze znawstwem i niezwykle zajmująco. O pokrętnej polityce wobec Tajwanu polegającej na straszeniu wyspiarzy manewrami wojskowymi, o złamaniu Hongkongu a jednoczenie na korzystaniu z jego możliwości zarabiania, o podporządkowaniu Makau i wykorzystywaniu go jak wielkiej pralni brudnych pieniędzy ,o zarabianiu miliardów dolarów na hazardzie będącym ulubioną rozrywką Chińczyków. O Tybecie w zasadzie już zchińszczonym, o Ujgurii, gdzie dochodzi do eksterminacji całego narodu ( niektórzy analitycy mówią wręcz o ludobójstwie), o Mandżurii, Mongolii Wewnętrznej, które poprzez wielowiekowe polityczne powiązania z Chinami raz były na wozie, raz pod wozem a teraz nie pozostaje im nic innego jak poddać się fali i pozwolić ich własnej kulturze rozpłynąć się w rzece zwanej Chiny. Książka Michała Lubiny jest wręcz naszpikowana wiedzą. Jest tam skrótowa historia opisywanych regionów, rzetelny opis kultur i wzajemnego oddziaływania pograniczy z Chinami poprzez wieki do współczesności oraz wnikliwa analiza chińskiej polityki w nieustępliwym dążeniu do stworzenia nowego „cesarstwa”. Ta wiedza jest podana w bardzo przystępnej formie, czyta się doskonale. Widać, że autor ma ogromną wiedzę nie tylko teoretyczną, ale popartą własnymi doświadczeniami z podróży po Chinach. Szkoda tylko, że w książce brak choćby najmniejszej mapy. Książka dzięki uprzejmości wydawnictwa Szczeliny

Chiny to dla mnie kraj stereotypów: ryż, wszechobecne na towarach etykiety made in china, słynna „polityka jednego dziecka”, szybkie jedzenie w „chińczyku” na wynos, chiński mur, którego tak naprawdę wcale nie widać z kosmosu. I jeszcze powierzchowne informacje zapamiętane z lekcji historii: kult jednostki, rewolucja kulturalna, masakra na placu Tiananmen w 1989. Wspomnienie dzieciństwa: chiński piórnik, pachnąca chińska gumka do wycierania – to było marzenie każdego ucznia. Tyle. Z taką (nie)wiedzą przystąpiłam do lektury, zadając sobie pytanie: dlaczego Chiny urosły współcześnie w taką potęgę ekonomiczną? Przecież to do bólu komunistyczny kraj, któremu w dodatku obce są prawa człowieka? Rozwój gospodarki tego regionu to z pewnością efekt sprzyjania zagranicznym inwestycjom, ale też niskie koszty produkcji, a nade wszystko zakorzeniony w chińskiej mentalności szacunek i kult wobec pracy. To bardziej książka popularno-naukowa niż reportaż i na pewno przybliża do zrozumienia Chin. Wymaga sporej uważności od czytelnika. Zmusza do skupienia uwagi poprzez nagromadzenie informacji powszechnie nieznanych. Całość podzielona jest na części, w których omawiana jest w kontekście historycznym problematyka współzależności z Chinami kolejnych terytoriów: Tajwanu, Hongongu, Makau, Ujgurii, Tybetu, Mandżurii, Mongolii. Poznajemy więc Chiny peryferyjne i regiony, które w całości lub w części poddały się wpływom tego gospodarczego i politycznego kolosa, i te które jeszcze się mu opierają. Cenne w tym wydawnictwie jest to, że wiedza akademicka podana jest w sposób bardzo przystępny i wzbudzający zainteresowanie. Czuć, że autor to nie tylko znawca historii i gospodarki Chin, ale też wielki ich pasjonat. Szanuje czytelnika, który może dysponować znikomą wiedzą o problemach, historii i współczesności Państwa Środka. Przywołuje swoje własne doświadczenia, spostrzeżenia i przygody, których doświadczył podczas licznych podróży azjatyckich. Dla mnie osobiście najciekawsze były części poświęcone Tybetowi i Mongolii. Z pewnością ze względu na to, że w pewnym stopniu kultura i historia tych krajów była mi wcześniej znana, w przeciwieństwie do pozostałych omawianych w książce. Książka będzie miała swoją premierę 22 listopada – nie przeoczcie jej, jeśli interesujecie się dalekim wschodem, czy też po prostu ciekawi was współczesna polityka i gospodarka.

Jestem zdania, że człowiek z pasją potrafi odpowiedzieć wam najmniej interesujący temat w taki sposób, że będziecie chcieli więcej. Tak też zaczęła się moja przygoda z dorobkiem Michała Lubiny doktora habilitowanego UJ, politologa, podróżnika, badacza specjalizującego się w stosunkach chińsko-rosyjskich oraz współczesnych wyzwaniach geopolitycznych Mjanmy. CHIŃSKI OBWARZANEK Chociaż tytuł sam w sobie brzmi smakowicie, jest tylko piekarską metaforą sposobu podporządkowywania przez Chiny kolejnych, jeszcze niedawno niepodległych i niezależnych regionów Azji. Cała ta zachłanność ma na celu spełnić mokry sen kolejnych przywódców Chińskiej Republiki Ludowej - przywrócić Państwu Środka centralne miejsce w świecie. " W Chinach często to, co się widzi, jest tylko cieniem rzeczy, a to, co wydaje się rzeczywistością, jest tylko teatralną grą." Tiziano Terzani OPIS Książka jest opowieścią o budowie współczesnego imperium Państwa Środka na przykładzie kresów już podporządkowanych (Hongkong , Makau, Ujguria, Tybet, Manguria, Mongolia Wewnętrzna) a także kandydatów do uczynienia podporządkowanymi ( Tajwan i Mongolia Zewnętrzna). Lubina bierze na warsztat każdy z terenów , analizując jego historię, kulturowo-religijno-kolonijne płot twisty oraz kroki polityczne ChRL dbającej o zjednoczenie wszystkich regionów pod jednym wspólnym chińskim niebem. Lektura Chińskiego Obwarzanka obnaża sinocentryzm na wiele sposobów: od narzucania politycznej i kulturowej ortodoksji, przez próbę zaprzeczenia tożsamości etnicznej, aż po łamanie oporu i praw słabszych sąsiadów. Każdy z rozdziałów puentujących w zasadzie do tego samego - idei budowy imperium - jest unikalny i odsłania inny krok geopolitycznego tańca zachłannych potomków Pięciu Mitycznych Cesarzy. Prywatne doświadczenia i anegdoty, którymi raczy nas dr Lubina nadają serwowanej literaturze swobody w odbiorze i sprawiają , że suche historyczne fakty zyskują osadzenie w arcyciekawej rzeczywistości. Książka napisana jest bardzo przystępnie , z nieskrywaną ciekawością sięgnęłam po telefon oglądając w Googlach opisywane miejsca! Czasem znajdzie się mały sarkazm i komentarz z dystansu i z przymrużeniem oka, ale ja jest rzeczowo i obiektywnie. DLA KOGO? Polecam każdemu, kto chociaż raz zastanawiał się nad fenomenem Chin i rywalizacja z USA.

Kolejna książka Michała Lubiny po raz kolejny uświadomiła mi jak niewiele wiem o Azji i Chinach. Pochłonęłam „Chiński obwarzanek”, podobnie jak „Niedźwiedzia w objęciach smoka”, dość szybko. Narracja jest prowadzona przystępnie i lekko, tradycyjnie numerowane przypisy zostały zamienione na wieńczący książkę komentarz zbiorczy, co ułatwia przyswajanie treści. Zawsze myślałam - Chiny to Chiny, zamieszkują je Chińczycy i kropka. Tymczasem nic bardziej mylnego. Chiny to wiele nacji, spośród których największe, poza Chińczykami, w szczególności Tybetańczycy, Mongołowie (których w Chinach jest więcej niż w Mongolii!), Mandżurowie, Ujgurowie, od chwili wchłonięcia przez Chiny usiłują zachować swoje autonomie, kultury, religie, języki i wszelkie przejawy odmienności od Chińczyków Han. Jest również Tajwan - autonomia, która ku niechęci kontynentu, pod protektoratem USA, usiłuje coraz silniej oderwać się od macierzy, i Hongkong, siłowo stłamszony i wchłonięty mimo umów, do niedawna „przyczółek europejskości”. Nie byłam dotąd świadoma tego, jak silnie chiński reżim komunistyczny tłamsi i gasi różnorodność swojego kraju, jak mocno na przestrzeni lat dąży do całkowitej unifikacji i wytępienia przejawów folkloru, do wynarodowienia azjatyckich rdzennych ludów, do zatarcia odmienności w imię stworzenia jednolitej, schińszczonej masy społecznej, niezdolnej do wyrażenia buntu i przeciwstawienia się reżimowi, oddanej mu z uwagi na do niedawna nieprawdopodobny, a jednak stający się faktem, spektakularny wzrost gospodarczy. Ostatnio byłam tak wzburzona czytając o jeszcze do niedawna prowadzonych szkołach dla rdzennych dzieci w Kanadzie, które przejmująco opisała Joanna Gierak-Onoszko w „27 śmierciach…”, tymczasem analogiczny proceder chiński kwitnie. Światowe sankcje nie robią na nim większego wrażenia. Azjatyckie narody cierpią i zanikają, i właściwie nikt nie ma możliwości, by temu zapobiec. Chiny dążą do stania się centrum świata. Marzą o urzeczywistnieniu od wieków imaginowanej potęgi, zagarniając i zalewając każdy skrawek chińskością. Chińskie władze budują swoją potęgę po trupach, nie uznając żadnej innej kultury za chociażby zbliżoną do chińskiej „doskonałości”. Z takim przesłaniem i refleksją zostawił mnie autor. Polecam uwadze.

Chiny to może i drugie supermocarstwo na świecie, ale dla mnie to praktycznie czarna dziura. Nic, null, zero. Po prostu nigdy nie czułam się jakoś mocno zaangażowana w tym kierunku. Jasne, zanim pewne podstawy, bo przecież nie mieszkam pod kamieniem i czytam wiadomości ze świata. Jednak często brakuje mi kontekstu. A na rynku brakowało mi jakiegoś zgrabnego „kompendium” wiedzy na ten temat, który grubością nie przypominałby opasłej księgi historycznej, a stylem najnudniejszego podręcznika do historii. Teraz wreszcie można powiedzieć: dzięki za Michała Lubinę. Autor zabiera czytelnika (dosłownie) w podróż pogranicza. Za rękę ciągnie nawet tak opornego w tych sprawach czytelnika, jak ja i z cierpliwością najlepszego nauczyciela tłumaczy wszystko od początku do końca. Jasne jest to reportaż, który wymaga od czytelnika pewnej dozy skupienia. To nie lektura naraz, na lekkie słoneczne popołudnie i zmęczoną głowę. Tu 100% uwagi musi być skupiona na każdym zdaniu. To też jeden z niewielu wypadków, gdy obecność autora w reportażu zupełnie mi nie przeszkadzała. Wręcz przeciwnie! Jego wszędobylskość i ciekawość jedynie wzbudza w czytelniku ciepłe uczucia. Dzięki temu znalazłam w sobie tę dziecięcą iskierkę zainteresowania, gdy wszystko było niezwykle interesujące. Nagle złapałam się na tym, że potrafiłam dosłownie zniknąć na kilka godzin w czeluściach swojego mieszkania, myśląc, że jestem kilkaset tysięcy kilometrów od domu. Lubina skrupulatnie buduje w głowie czytelnika obraz Chin – imperium wciąż głodnego, non stop marzącego o większym terytorium kosztem swoich sąsiadów. A także tych sąsiadów, których jednocześnie ciągnie do o wiele bardziej rozwiniętego starszego brata, a jednocześnie odczuwają lęk, wobec tego, jak silne mogą okazać się jego wpływy. Nic nie wiecie na ten temat? Nie ma sprawy, ta książka to strzał w przysłowiową dziesiątkę. Coś tam kojarzycie, ale za specjalistów się nie uważacie? Żaden problem, ten reportaż to wygodne uporządkowanie wiedzy z lekki tonem i lekką zgryźliwością od autorską. A to zawsze cenię, nawet w poważnej literaturze faktu.