10 dzielnych ludzi (okładka  miękka)

Nie ma jednej prawdy o PRL-u. Podobnie jak nie ma jednego życiorysowego schematu. Jeśli uznać tamte czasy za swoiste piekło dla ludzkich charakterów, ogień, który jednych dewastował, innych hartował i uszlachetniał. Wobec ogromu pokus i stałego nacisku opresyjnego systemu, w którym metodą rządzenia było łamanie jednostek i całych zbiorowości, tak by tworzyli zatomizowaną masę, trudno było pozostać przyzwoitym i nieraz wymagało to heroicznych wysiłków. Było jednak możliwe. (…) Konsultantem i przewodnikiem po owych czasach pokus i znieprawień jest Piotr Gontarczyk, znakomity historyk, badacz wnikliwy i odważny, a jednocześnie obdarzony darem lekkiego pióra, co powoduje, że jego prace nie tylko poszerzają wiedzę czytelnika o epoce ciągle mało znanej i mocno zakłamanej, ale dostarczają także przyjemności czytania. 10 szkiców Gontarczyka, które złożyły się na niniejszą publikację, mówi o niebanalnych kolejach losu znanych twórców. (…) Jednak w dziełach, które tworzyli, byli zbyt dobrzy, żeby uniknąć zainteresowania Służby Bezpieczeństwa. Marcin Wolski „Kołakowskiego nie należy drukować, korzyść będzie dając ten papier na podręczniki dla dzieci szkolnych (...). Odpowiadając na pytanie Fourier, jak wyobraża sobie sytuację, gdyby Polska w 1945 r. znalazła się pod innymi rządami, Tyrmand stwierdził, że osiągnęłaby poziom gospodarczy dzisiejszej Danii i Norwegii (...). J. Szpotański w obawie przed ewentualnym zatrzymaniem nie posiada przy sobie opracowanych paszkwili, a wyucza się ich na pamięć...” (fragmenty książki) *** Poeci, pisarze, bard opozycji i filozof. Ludzie z różnych pokoleń i różnych środowisk. Łączy ich jednak wspólny mianownik: w mrocznych czasach Polski Ludowej wszyscy zostali uznani za wrogów komunistycznego reżimu i znaleźli się w intensywnym zainteresowaniu Służby Bezpieczeństwa. Warto wiedzieć, jak na różne sposoby uprzykrzano im życie, utrudniano możliwości tworzenia, a niekiedy wręcz egzystencji. Niektórzy trafi li do więzienia, inni znaleźli się na emigracji. Ale żaden z nich się nie ugiął przed opisanymi w książce działaniami bezpieki. Pozostali arystokratami ducha.

Powyższy opis pochodzi od wydawcy.