Władcy strachu. Przemoc w sierocińcach i przełamywanie zmowy milczenia (okładka  twarda, wyd. 09.2020)

"Władcy strachu" to książka, która w sposób obszerny i niezwykle szczegółowy odsłania kuluary sprawy będącej jedną z najbardziej szokujących, z jaką polskiemu czytelnikowi przyjdzie się zmierzyć w ostatnich latach. Szokują bowiem zarówno przytaczane wspomnienia świadków molestowania i gwałcenia, ale także wszechobecna sieć powiązań i zależności polityki oraz władzy, jak również zachowanie społeczności wyspy, przyzwalające na zmowę milczenia. Reportażyści w pełnej krasie pokazują bowiem skalę przestępstw w sierocińcach, dokładając do tego niewyobrażalne praktyki osób, które winny takie wszelakie zbrodnie wykryć i ukarać. Nie sposób przejść obojętnie nad wplecionymi w poszczególne rozdziały relacjami dorosłych już wychowanków owych przytułków. To niezwykle mocne i szokujące wspomnienia, w które czasami aż trudno uwierzyć. Mam nadzieję, że tę publikację pozna jak najwięcej polskich czytelników, gdyż jak okazuje się, mało jeszcze wiemy o otaczającym nas świecie. Niestety, ten ukazany w książce przypomina najgorszy koszmar, jakiego może dopuścić się jedynie człowiek. Reportaż duetu Winnicka & Sturis to bowiem unikatowe świadectwo istnienia ludzkich zwyrodnialców i celebrowania kultu pieniądza. Mocne opisy dokonywanych krzywd na dzieciach w połączeniu z ukazanym procederem ukrywania wszelakich przestępstw, a nawet swoistego przyzwolenia na nie, wyzwalają mnóstwo emocji, a także pytań o to, do czego zdolny jest człowiek w imię zaspokojenia własnych żądz. Sierociniec Haut de la Garenne z dyrektorem Tillbrookiem na czele, o którym dużo wspomina się w tej książce, jawi się niczym piekło, w jakim dzieci nie miały szansy normalnie dorastać. Podczas lektury tego wstrząsającego dokumentu nie sposób nie zauważyć ogromu pracy jaki reportażyści włożyli w to, aby pokazać całą skalę ukazywanej sprawy. Liczne rozmowy ze świadkami przemocy, aktywistami i blogerami walczącymi o prawdę, a także dogłębny research dotyczący funkcjonowania wyspy to obszerny materiał, na jakiej bazowali autorzy opisując między innymi Operację Prostokąt, mającą na celu ukaranie winnych. Wskazane w książce źródła potwierdzają jedynie merytoryczne przygotowanie dziennikarzy i ich rzetelność. Trzeba przyznać, że oprócz szokującego śledztwa odsłaniającego pedofilski proceder w miejscach mających z definicji chronić dzieci, równie szokujące jest funkcjonowanie całej wyspy. Nie jestem sobie bowiem w stanie wyobrazić, że w XXI wieku istnieje miejsce, w którym porządku nie pilnuje państwowa policja, ale członkowie policji Honorowej. Trudno również uwierzyć w to, że do tej pory nikt nie zrobił porządku z siecią wzajemnych zależności w tej małej społeczności, generującą korupcję i zjawisko chronienia "swoich". A już najbardziej skandaliczne jest przekładanie dobrego imienia wyspy nad dramatem setek dzieci. Wyspa Jersey to raj podatkowy dla wszelakiej maści bogaczy i równocześnie piekło, jakie urządzili dzieciom dorośli. Trudno opisać skalę emocji, jaka towarzyszy czytelnikowi podczas zgłębiania tego reportażu, gdyż ogrom ukazanego zła po prostu poraża, a wspomnienie o pojęciu "nadużyć historycznych" wprawia w konsternację. Nie pijcie kawy przed lekturą tej książki, gdyż ciśnienie podniesie się wam samo już po przeczytaniu jej pierwszego rozdziału. "Zawiedliście nas, gdy byliśmy dziećmi, i teraz zawodzicie nas ponownie".

Jego rodzice pili, odkąd pamiętał; choć po alkoholu nie bywali agresywni, po prostu zapominali o tym, że mają dziecko do wykarmienia i wychowania. Od najmłodszych lat był sam. Dopóki system opieki na małej wysepce o nazwie Jersey nie postanowił, że umieści go w jednym z sierocińców- Haut de la Garenne. Był mały, nie rozumiał, co się dzieje; dorośli twierdzili, że będzie mu tam jak w niebie- inne dzieci do zabawy, syte posiłki, miłe opiekunki. Dostanie wszystko, czego zabrakło w domu- przede wszystkim troskę i uwagę. Nie przeczuwał, że przekraczając próg ogromnego gmaszyska tak naprawdę stanął w przedsionku piekła. Bo skąd? Był tylko małym chłopcem, którego rodzice wybrali używki. Lubicie horrory? Ja bardzo. Ciężko jest znaleźć jednak taki -czy w literaturze, czy w filmie- który wciągnie mnie na tyle, że będę o nim myślała non stop. Książka Władcy strachu pozornie nie ma nic wspólnego z owym gatunkiem, a jednak... po jej przeczytaniu mogę powiedzieć, że to życie pisze najstraszniejsze scenariusze. To nie wymyślone potwory, duchy czy psychopatyczni mordercy sieją prawdziwy strach, lecz ludzie. Ludzie, którzy z jakiegoś powodu postanowili krzywdzić innych. W tym przypadku dzieci. Ta pozycja jest podzielona: rozdziały dotyczące sytuacji politycznej, zmowy milczenia czy tajnych operacji, mających na celu zdemaskowanie pedofilów zasiadających na wysokich stanowiskach przeplatają się z wyznaniami ofiar, teraz już dorosłych ludzi. To, co działo się w Haut de la Garenne i innych tego typu miejscach na wyspie Jersey po prostu przechodzi ludzkie pojęcie. To tak, jakby te miejsca nie były sierocińcami, lecz burdelami. Tyle, że z dziećmi "usługującymi" dorosłym. Ręka rękę myje; na podstawie opisanych historii widzimy, jak przez długi czas mali podopieczni byli wykorzystywani, dręczeni i bici. Każdy, kto w jakiś sposób chciał im pomóc, został natychmiast odsyłany. Zamieszani w sprawę politycy czy gliniarze byli bezpieczni- ich współtowarzysze zadbali o to, aby ich ciemne sprawki nie ujrzały światła dziennego. Choć były dzieci, które przełamywały wstyd i szukały pomocy u psychologa, to nie mogły liczyć na wsparcie. Przerażające. Samo przyznanie przed kimś obcym, że zostało się zgwałconym kosztowało wiele, zbyt wiele. A tu znikąd pomocy. Dosłownie. Gdyby autorzy ograniczyli się wyłącznie do świadectw ofiar pedofilii oraz przemocy, ta książka byłaby niepełna. Na szczęście czytelnik ma wgląd także do prowadzonego śledztwa, do jego postępu (bądź raczej jego braku). Mamy pełny ogląd sytuacji i dzięki temu nie tracimy wiary w drugiego człowieka. Ktoś walczył o te dzieci, choć niestety nieskutecznie. Jestem w szoku. Wiele się słyszy o przemocy w niektórych domach dziecka, ale to, co działo się na wyspie Jersey przechodzi ludzkie pojęcie. Aż trudno uwierzyć, że to właśnie osoby, które w zamyśle miały się tymi dziećmi opiekować, zgotowały im ten los. Władcy strachu to lektura obowiązkowa- nie tylko dla fanów literatury faktu, lecz dla każdego. Pokazuje kolejne oblicze ludzkie: niestety, jedno z najgorszych. Wstrząsająca, mocna pozycja, przerażająca bardziej niż najokrutniejszy horror.

(Zignorowane) Wołanie o pomoc W zasadzie trudno mi polecać książkę, której nikt nie chce przeczytać, ze względu na temat. Wszyscy (sic!) moi znajomi, którym polecałem tę lekturę, po retorycznym pytaniu: o czym to jest? I moich tłumaczeniach, twierdzili kategorycznie, że nie, o czymś takim czytać nie chcą, zbyt jest to mocny i dosadny temat, a opisy sytuacji będą z pewnością tak drastyczne, że na pewno nie czują potrzeby ich przeczytania. I to jest jeden z syndromów naszych czasów. Lektura ma być lekka, może być ciut straszna, horrorowa, czy thrillerowa ale nie zanadto, by nie zburzyć naszego dobrego samopoczucia, czy może po prostu potrzeby rozrywki. I w jakimś sensie to rozumiem, ale mam w sobie też taką potrzebę, by czytając próbować zrozumieć otaczający mnie świat. Stąd pomimo faktycznie wstrząsających relacji ofiar, przeczytałem i polecam tę książkę. Książka duetu Winnicka i Sturis jest książką pozornie typową, pozornie obracającą się wokół historii 70 lat nękania i przemocowego traktowania dzieci na wyspie Jersey. Gdyby była tylko reporterskim zapisem wydarzeń, molestowania, przemocy i nieustannego nękania dzieci umieszczonych w placówkach, rodzinach zastępczych wyspy Jersey byłaby opowieścią do których zaczynamy przywykać, ze względu na ich ilość obecną w mediach. Podstawowym walorem tej książki jest ukazanie, trafne!, mechanizmów małych społeczności, miasteczek, koterii i znajomości. Przesławna „Jersey way”, czyli byle było po staremu, nic się nie zmieniało, w ilu miejscach świata istnieje? Czytając tę niezwykłą, reporterską pracę uzmysławiałem sobie z każdą stroną, że to jest w dużej mierze opowieść o moim mieście, o koteriach, układach, sitwach, które tu istnieją i które, gdyby zdarzyły się takie sytuacje równie dobrze by próbowały tuszować, wyciszać, eliminować. Bo każdy zna każdego, ten jest sąsiadem tamtego, a ten bratem, siostrą owego. I to jest najbardziej wstrząsająca konkluzja tej lektury. Małe społeczności, by się zmieniać, by chcieć poddać się zmianom wymagają interwencji z zewnątrz! I to też nie odbędzie się łatwo i prosto. Wieloletnie koterie, znajomości i układy są często nie do ruszenia i nawet interwencje z zewnątrz nie są w stanie tego zmienić. A osoby, które próbują to robić ponoszą realne konsekwencje swoich prób. Począwszy od szantaży, poprzez nękania, do utraty pracy lub przeniesienia na inne stanowisko. Bo „Jersey way” jest ponad wszystko. To jak hasło: Siła spokoju. Zbyt wiele jest do stracenia, gdy ten spokój jest naruszany. A ofiary? No cóż, wszystkim jest bardzo przykro, ale przecież życie musi toczyć się dalej. Aż ciśnie mi się kolejne hasło: wybierzmy przyszłość… Historie, które opowiadają autorzy wydarzyły się ( i niestety dzieją choć w mniejszej, ukrytej skali) na wyspie Jersey. Pomiędzy Francją, a Wielką Brytanią. Podległą Królowej (to będzie kluczowym elementem toczącego się śledztwa). Trzecim raju podatkowym na planecie Ziemia. By zostać stałym rezydentem wyspy trzeba wpłacić około miliona funtów. W innym przypadku trzeba czekać na docenienie zasług dla wyspy… Zdawać by się mogło, że wyspa to taki przedsmak raju. Spora część mieszkańców Wielkiej Brytanii tak myślała, próbując aplikować o pracę. Kogo nie nęci praca w pobliżu fal, w spokoju, niewielkiej społeczności. Jednak okazuje się, że nie ma raju na ziemi. Na wyspie Jersey w różnego rodzaju instytucjach opiekuńczych, w tym rodzinach zastępczych, od ponad 70 lat, czyli praktycznie od zakończenia II wojny światowej wobec dzieci, które trafiały do opieki od 5 roku życia (zdarzały się i młodsze) zachodziły procesy, które nazwę bestialstwem. Bogata jest literatura poświęcona „banalności zła”, co uosabia Adolf Eichmann. Tu jednak skala, wyczyny i rozbezstwienie osób dorosłych wobec bezbronnych dzieci jeży włosy na głowie. Bicie, molestowanie, gwałty, zamykania, nieustanne nękanie, grożenie, przymuszanie. I nikogo kto by te dzieci wysłuchał, interweniował. Wstrząsające. Dopiero kilka osób, które trafiły do Jersey z Wielkie Brytanii, spoza układów zaczynają interweniować. Warto przeczytać, jakie muszą pokonywać przeszkody, co ich spotyka na tej trudnej drodze. Jednak nawet interwencja mediów światowych niewiele zmienia. Jersey próbuje po swojemu przeczekać pandemonium światowych mediów. Powstaje końcowy raport. Ale całość znika z internetu, zostają ocenzurowane wyjątki. Dopiero anonimowy sygnalista irlandzki udostępnia go autorom książki. Nie ma łatwego końca. Wyspa Jersey w dalszym ciągu jest jednym z ulubionych miejsc pedofili dziecięcej. Dlaczego? Bo nie oczyszczono stajni Augiasza do końca, bo zrobiono tylko tyle, ile wymógł na rządzie Jersey i lokalnej społeczności nacisk medialny. Ale gdy tylko to było możliwe natychmiast wyciszono wszystko, by nie straciło Jersey jako raj podatkowy, bo przecież może to psuć jego reputację etc. Znamy mechanizm? Oczywiście! Przecież zawsze liczy się dobro wspólnoty, nie jednostek. Wypłacono ofiaro

IG @angelkubrick "Władcy strachu" to najnowszy reportaż @wydawnictwoznakpl, który wstrząśnie polskim czytelnikiem. Niewygodne fakty, ukrywane latami, ujrzały światło dzienne i zszokowały opinię publiczną na całym świecie. Jedynie mieszkańcy wyspy nie wykazali oburzenia, a przynajmniej nie z tego powodu, z którego powinni. Dla nich najważniejsze było jej dobre imię. W XXI wieku małoletnie ofiary zwyrodnialców przegrywają walkę z nieludzką biurokracją. Wyspa Jersey to terytorium zależne Wielkiej Brytanii, ale nie wchodzące w skład Zjednoczonego Królestwa. Do UK należy polityka zagraniczna i kwestie obronne, natomiast Jersey odpowiada za politykę wewnętrzną, system prawny i podatkowy (nie bez powodu nazywana jest podatkowym rajem). Ten specyficzny układ geograficzno-administracyjny, gdzie władzę sprawuje bailiff, który wybiera innych urzędników, a litery prawa pilnuje nie policja a specjalnie powołani członkowie Policji Honorowej (taka swojska straż sąsiedzka), wygenerował hydrę, której głowy połykają każdego, kto ośmieli się sprzeciwić władzy, odwodzić od dawnych tradycji i stylu życia, wpływać na interesy oligarchów czy wprowadzać zmiany, które są niewygodne dla rządzących. Ta hydra nosi nazwę JERSEY WAY i opiera się na kulturze strachu, skutecznie krępując usta zwykłym śmiertelnikom. Bezkarność urzędników i przyzwolenie "stróżów" prawa na czyny bezsprzecznie haniebne, za które nikt nie ponosi konsekwencji, czyni z tej małej wyspy najprawdziwsze PIEKŁO na ziemi. To miejsce było niespotykanym skupiskiem ośrodków wychowawczych, działających już od końca II Wojny Światowej, do których trafiały nawet malutkie dzieci. O odebraniu dziecka rodzicom najczęściej decydowała Policja Honorowa, co już samo w sobie zakrawało na kpinę. Tym sposobem budynki wypełniły się wychowankami w wieku od 0 do 12/13 lat. Ten przedział wiekowy i brak zainteresowania prawno-rodzicielskiego sprawił, że pedofile z Jersey i okolic czuli się jak w RAJU. Zeznania, jakie udało się uzyskać po latach, są szokujące. To, co uderza najbardziej, oprócz oczywistej brutalności, to stan niewiedzy, jaką naturalnie ma każde małe dziecko, a o którą to wiedzę powinni zadbać rodzice. Tak wtedy, jak i teraz. Dziś w dobie łatwego dostępu do mediów społecznościowych, samoświadomość dziecka na temat swojego ciała i GRANIC, których absolutnie NIE WOLNO NIKOMU przekroczyć, jest kluczowe. Uderzające jest również ułomne prowadzenie dochodzenia, które kulało ze względów oczywistych (administracja to znajomi, którzy dbają o siebie i dobre imię wyspy). Reportaż od strony technicznej jest dynamiczny i dopracowany, najlepszy, jaki czytałam w tym roku. Gorąco polecam, zwłaszcza rodzicom! Obowiązkowo.

Wydawało mi się, że nic mnie już nie jest w stanie zaskoczyć. Że znam tak skrajnie przypadki ludzkich zachowań i czynów, że każdy następny będzie tylko potwierdzeniem owej anormalności w ludzkiej psychice. Czyżby? "Władcy strachu" paraliżuje. Każdego. Trwoży, uruchamia wewnętrzną furię i bezradność w kontrze. Ludzie, system i chora polityka elit. Trójca święta, nietykalna, zamiatająca własne grzechy pod bardzo puchaty i ciężki dywan, który dodatkowo na obrzeżach przytrzymują gwoździe wbite w pakiet. I wszystko nadal byłoby na półjawne, na pół-przypuszczalne, gdyby nie burza na Jersey. Na jaw wychodzą pedofilstwo, molestowania oraz permanentne niszczenie psychiki dzieci. Przez kogo? Głównie przez rządzących placówkami opiekuńczymi dla dzieci. Ale nie tylko. Bo do nadużyć dochodzi także w klubie żeglarskim Sea Cadets, a do wielu okaleczeń dzieci doprowadzają też znajomi owych pracowników z wszelakich branży. Pedofile kryją się pośród normalności udając dobrych ludzi. Elita rządu, uprzywilejowani panowie, magnaci i potentaci - ich zachcianki zawsze były spełniane. Wszystkie. Także te mające związek z dziećmi, z chłopcami. Stosowali wobec nich perfidny terroryzm, zastraszanie, poniżanie, onanizowanie, czy stosunki seksualne (do krwi). To było na ich liście życzeń, a te przecież zawsze się spełniały. Lecz wszystko było tajne, ukrywane, przemilczane. Kto wściubiał nos, natychmiast dostawał wilczy bilet i opuszczał Jersey. Czyszczono otoczenie. Skorumpowanie szerzyło się, jak wirus. I właśnie w to hermetyczne gniazdo wchodzą autorzy. Niebywały ruch, wiązanie sznura na własnej szyi. Zadają pytania, doprowadzają do otwartej konfrontacji, szukają ofiar i katów. Są jak burza w okolicy, która tego zjawiska kompletnie nie zna. Ale to dzięki nim trzymam teraz "Władców strachu", książkę, której czytanie boli. Twoja bierność bardzo szybko zostaje złamana. Czujesz, że każde słowo dochodzi do ciebie, do mózgu, do świadomości. Że się burzysz, bo tak nie można. Bezduszność, zezwierzęcenie, bluzgi - Jersey króluje w podatkowych machlojstwach ale w ludzkich odczuciach NIE. Świetnie napisana, dokładna, reporterska robota na wysokim poziomie - taka jest ta ksiązka. Dopracowana w każdym szczególe i słowie. Dla każdego - taka powinna być, ale nie każdy przez nią przejdzie. Psychika czytelników jest bowiem tak różna, jak ilość książek w księgarniach, dlatego wielu nie da rady. Podda się, ot, po prostu. Bowiem okrucieństwo, jak się przed nam roztacza nie pozwala zostać obojętnym. To książka o potężnej sile.

Dawno nie przeczytałem książki, która by tak mną wstrząsnęła. Wydarzenia opisane w książce są dla mnie szokujące. Ta książka zmusza do zastanawiania się nad naturą zła w człowieku. Zadziwiające jest to, że ilość przypadków przemocy i przemocy seksualnej wobec dzieci w placówkach na wyspie Jersey była tak wielka. Mała wyspa, a tak wiele przypadków. Odczuwałem to jak kumulację zła. Przerażające w książce jest to, że ludzie dorośli ludzie funkcjonujący w tych placówkach mogli w taki sposób postępować, a inni jakby tego nie widzieli, a ważne osoby w społeczeństwie kryły to co się działo lub nawet były współwinne, tuszowały sprawy, lub udawały, że o niczym nie wiedzą. Wychowankowie tych miejsc, ofiary tej przemocy nie potrafili bardzo często odnaleźć się w dorosłym życiu, mieli problemy psychiczne, albo co gorsza przenosili te złe wzorce zachowań jeszcze w tych ośrodkach lub już po ich opuszczeniu. To zło się rozprzestrzeniało, zatruwało ludzi. Wstrząsające jest też to, że gdy już sprawa wyszła na wierzch bardzo wyraźnie dalej byli ludzie, którzy chcieli to zasypać milczeniem, ale nawet zastraszeniem, szantażem. Struktura funkcjonowania tej małej społeczności wyspy Jersey wytworzyła jakieś patologiczne formy reakcji i wzajemnych relacji między ludźmi. Odczułem to jakby była wszystkomogąca mniejszość i zastraszona, milcząca większość. W tak małej społeczności ta druga grupa z trudem zaczęła jednak upominać się o swoje prawa wspierana przez ludzi spoza wyspy. Podziwiam ludzi, którzy odważnie przeciwstawili się temu złu, choć niestety zapłacili za to wysoką cenę. Książka jest zdecydowanie warta przeczytania, ale jest lekturą mocno osiadającą w głowie i przemyślenia jej dotyczące jeszcze długo będę się we mnie kłębiły. Sytuacje w niej opisane są tak drastyczne, że nie łatwo jest je sobie jakoś w głowie ułożyć. Normalny człowiek nie jest w stanie tego zrozumieć, jak można tak krzywdzić dzieci.

Szczerze mówiąc nie wiem nawet jak zacząć tę recenzję. Zwyczajnie brak mi słów. "Władcy strachu" chwycili mnie za serce, ścisnęli i przepuścili przez wyżymaczkę. Po przeczytaniu musiałam sobie zrobić kilka dni przerwy. Kiedy dowiaduję się o kolejnych potwornościach jakie spotykają dzieci, spadam na dno najgłębszego dołu, gdzie towarzyszy mi tylko ciemność. ⠀ Dwoje wybitnych reportażystów - Ewa Winnicka i Dionisios Sturis pracowało kilka lat temu nad pewną sprawą, która miała miejsce na wyspie Jersey (brytyjska wyspa, położona za Kanałem La Manche). Gdy już właściwie kończyli zbieranie materiałów do książki natrafili na inny problem, wstydliwie skrywany przez dziesiątki lat. Chodziło konkretnie o przemoc wobec wychowanków sierocińców, ośrodków wychowawczych, poprawczaków, prestiżowych szkół, czy rodzinnych domów dziecka. Wyszło na jaw, że maltretowanie i nieludzkie "metody wychowawcze" są tylko wierzchołkiem góry lodowej, a w proceder uwikłani są członkowie politycznej i urzędniczej elity wyspy. Osoby, które pociągają za sznurki. Dlatego próby ujawnienia prawdy zawsze napotykały na niewzruszoną ścianę obojętności, zbudowaną na fundamentach kumoterstwa. O sprawiedliwość walczy jedynie niewielka grupka niezależnych blogerów i wolontariuszy. W rozdziałach, co kilka stron pojawiają się wstrząsające zeznania ofiar, które nawet po wielu latach nie potrafią sobie poradzić z doświadczoną w dzieciństwie traumą. Analiza dowodów i wzajemnych powiązań daje bulwersujący obraz otoczonej ochronną zmową milczenia siatki pedofilskiej.⠀ Ta historia po prostu nie mieści się w głowie. Uwikłani w zmowę milczenia urzędnicy, politycy, pracownicy opieki społecznej, a nawet policjanci? Koszmar. Książka świetnie napisana, a jednak budzi niesmak i oburzenie. Ostrzegam, że jest równie wstrząsająca, co frustrująca. Czytacie na własne ryzyko.

Ile jest w stanie znieść jeden człowiek? Czy to, że zniósł więcej niż wyobraźnia zwykłego człowieka jest w stanie pojąć, uprawnia oprawców do braku poniesienia kary? Czy dobro ogółu może być przedkładane nad dobro jednostki? Wydaje się, że historia już niejednokrotnie udzieliła nam odpowiedzi na te pytania, a mimo to, dalej popełniamy te same błędy… Jesteśmy tylko ludźmi, ale czy to nas usprawiedliwia? Przemoc, molestowanie, gwałty, nękanie dzieci, które znalazły się w sierocińcach na wyspie Jersey, przecież nie z własnego wyboru, krzywdy wyrządzone im przez ludzi, którzy mieli zapewnić im opiekę i lepsze jutro – te obrazy zostają na długo w pamięci czytelnika. Niewyobrażalne zło, niepojęte okrucieństwo i zaznane krzywdy, jakże wielkie piętno wywarły na wychowankach, ukierunkowały życiowe wybory, determinowały dalsze losy. Książka skłania do nieustannej refleksji. Dlaczego opiekunowie stali się oprawcami? Dlaczego ludzie u władzy, odpowiedzialni za opiekę, ochronę tych, którzy bronić się nie mogą – zawiedli dając ciche przyzwolenie na wiadome im zło? Zawiedli ludzie, zawiódł system, czy ofiary doczekają sprawiedliwości?

Rzadko kiedy sięgam po reportaże, ale to jest jeden z tych, który mną wstrząsnął. Poczułam się bezsilna i po prostu smutna, że nadal w naszym świecie jest tyle... zła. Nadal ludzie potrafią bezkarnie je czynić. "Władcy strachu" to historia, która miała miejsce na wyspie Jersey. To historia o sierocińcach i wstrząsających zdarzeniach, które spotykały małe dzieci, które w żaden sposób nie mogły się bronić przez tym złem. O władzach, które stawiają dobre imię ponad sprawiedliwość i ponad jakimkolwiek działaniem, by zapewnić najmłodszym bezpieczne życie. Nie jest to łatwa lektura. Nie jest to na pewno też przyjemna lektura. Ale polecam z całego serca bo to jest bardzo ważna pozycja. Wstrząśnie i zmieni postrzeganie świata.

To był mój pierwszy reportaż który przeczytałam jest świetnie napisany . Bardzo polecam!