Europejską muzykę klasyczną oraz szerokopojęty jazz uprawiam od zawsze (bardzo szeroko pojęty). Były to dwa filary mojej edukacji i obecnie są to dwa moje główne konie pociągowe. Jednak właśnie ta edukacja muzyczna - i z resztą duża część oficjalnego dyskursu zawodowego - jest tak skonstruowana, że stawia wyraźną granicę między "klasyką" a "rozrywką". Jest to granica sztuczna oczywiście, ale jej konsekwencje dla muzyków potrafią być niezwykle zgubne. Dochodzi do powszechnie tolerowanych absurdów: konserwatoria muzyczne kształcą wirtuozów instrumentalnych, którzy nie są w stanie czegokolwiek zaimprowizować, a improwizatorzy często nie maja podstawowej wiedzy o historii i teorii muzyki, która niewątpliwie wzbogaciłaby ich wypowiedź. Innym, mniej oczywistym efektem ubocznym tego sztucznego podziału są subtelne kompleksy obu światów. Muzycy klasyczni, zmęczeni i zawstydzeni bezustannym realizowaniem partytur nieboszczyków, z chęcią sięgają po "jazzowe przeróbki" utworów które grali już 72324678909 razy. Z kolei jazzmani, zakłopotani swoimi brakami w rzemiośle i niedostatkiem "głębi", dowartościowują się za pomocą różnego rodzaju stylizacji i pseudoklasycznych aur. Efekty tych działań są - jak można się domyślać - okropne. Wynikają bowiem nie z twórczego impulsu lecz z potrzeby tuszowania patologii.
Pierwszą moją próbą połączenia "klasyki" i "jazzu" była płyta "Tribute to Marek & Wacek" nagrana w 1998 roku z moim ówczesnym profesorem Andrzejem Jagodzińskim. Była to próba przesiąknięta powyższymi mechanizmami. Miałem piętnaście lat i tkwiłem po uszy systemie który rozgranicza jazz i klasykę. Dlatego też z artystycznego punktu widzenia (mojego obecnego artystycznego punktu widzenia) jest to płyta o nikłej wartości. Do klasycznych hitów w stylu "Peer Gynt" czy Uwertura z Wilhelma Tella dodawałem jazzowe rytmy. Ot cały zabieg. Później, podświadomie straumatyzowany tym doświadczeniem, postanowiłem nie mieszać moich dwóch pasji i rozwijać je oddzielnie. Oczywiście moja działalność klasyczna czerpała z jazzowej i vice versa, ale nie na poziomie świadomym.
Ocknąłem się rok temu ćwicząc Sonaty Scarlattiego. Podczas pracy często dochodziło do sytuacji w której gromadzące się ciśnienie intelektualne znajdowało nagle wentyl i wybuchało w postaci bezwarunkowej dekonstrukcji danej frazy oraz paru sekund beztroskiej improwizacji. Ku ochłonięciu mózgu. Chwilę później, po rozprostowaniu palców, wracałem do pracy nad tekstem Scarlattiego. Pewnego razu "usłyszałem" jedną z tych dekonstrukcji. Zauważyłem ja i zarejestrowałem. Z technicznego pierdnięcia stała się muzycznym wydarzeniem. I doszło do mnie że może w tym być jakaś wartość, że to może być właśnie naturalna dla mnie metoda mieszania tych moich dwóch światów. Wspomniane dekonstrukcje związane były bowiem z tekstem, wynikały z niego, nie były nakładanymi z zewnątrz filtrami jak w przypadku Marka i Wacka, lecz wyrastały z samych Sonat; były w pewnym sensie wydłużeniem myśli Scarlattiego.
Od tego odkrycia dzielił mnie już mały krok od oficjalnej propozycji artystycznej jaką jest niniejszy krążek. Nie jest to oczywiście zamknięty i skończony projekt. Raczej początek pewnego procesu jakim jest twórcza fuzja muzyki klasycznej i jazzowej. Mam nadzieje kiedyś móc tak dobrze je ze sobą wymieszać żeby nie było śladu po granicy między nimi.
Marcin Masecki
Podziel się na Facebooku
Właśnie zrecenzowałem Scarlatti
Europejską muzykę klasyczną oraz szerokopojęty jazz uprawiam od zawsze (bardzo szeroko pojęty). Były to dwa filary mojej edukacji i obecnie są to dwa moje główne konie pociągowe. Jednak właśnie ta ...