Samoloty i Zakłady Lotnicze II Rzeczpospolitej (okładka  miękka, wyd. 06.2007)

Czasem, podczas lektury zadaję sobie pytanie, po co ta książka została napisana i wydana. Nie inaczej było z popełnioną przez M. W. Maciejewskiego pozycją „Samoloty i zakłady lotnicze II Rzeczypospolitej”. Okres burzliwego, w każdym tego słowa znaczeniu, rozwoju polskiego przemysłu lotniczego przypadający na lata międzywojenne jest w literaturze tematu dość porządnie, a na pewno licznie omawiany. Upływający czas, dostęp do nieznanych wcześniej dokumentów oraz zmieniająca się perspektywa społeczno-polityczna tworzą miejsce dla nowych opracowań. Jednym z ciekawszych, powstałych już w XXI wieku jest wspomniany wyżej tytuł. Autor w pięciu rozdziałach przybliża historię przemysłu lotniczego tamtego okresu podzieloną na losy poszczególnych wytwórni lotniczych i ich dostawców w sposób jasny i wyczerpujący – jak na ten rodzaj publikacji. W pewnych miejscach zdobywa się także na własne oceny zaistniałych zdarzeń i sytuacji o charakterze co najmniej polemicznym. Czy zostałem usatysfakcjonowany? Zdecydowanie nie. Głównym powodem jest brak odpowiedzi na postawione na wstępie pytanie, po co powstała ta książka, kto i co chciał w niej pokazać oraz najważniejsze, na ile Autor jest wiarygodny. Uwiarygodnienia oczekiwałem w profesjonalnym opisie, nie tylko merytorycznym i językowym ale także w zakresie opisu techniki lotniczej. Niestety we wszystkich wspomnianych obszarach moja ocena jest raczej negatywna. Już sam tytuł wprowadza w błąd, gdyż dominujące w nim samoloty potraktowane są jedynie jako odległe, niezbyt ostre tło rozważań Autora na temat wytwórni lotniczych. Próżno szukać opisów konstrukcji, danych technicznych, sylwetek i charakterystyk wspominanych jedynie w tekście maszyn. Więcej, w trakcie lektury odniosłem wrażenie, że zagadnienia historii, w tym przemysłu lotniczego nie są panu Maciejewskiemu obce. Jednakże na lotnictwie i technice lotniczej zna się raczej słabo. Kilka przykładów: „płat środkowy” – zapewne centropłat, str. 33; „Choć dobre w pilotażu …” to o właściwościach pilotażowych samolotu, str. 34; „ … zwiększenie powierzchni kierunku steru …”, str. 34; „Samolot szkolno-myśliwski PWS-12”, str. 69. Drugi egzemplarz samolotu PZL P-1 nie jest prototypem, a „pierwowzorem”, str. 117; „ … pułap 8400 m, prędkość maksymalna 302 km/h; wysokość 5000 m …”, str. 117. Opisując historię zakładów Plage i Laśkiewicz Autor opisuje kulisy powstania modeli R-X i R-XIV, ani słowa nie poświęca natomiast znacznie ważniejszemu w tym kontekście, wspominanemu dalej Lublinowi R-XIII, str. 39. … Podsumowując, temat bardzo ciekawy, pomysł na treść i układ książki też nie budzi zastrzeżeń. W mojej opinii Autor i wydawnictwo „położyli” jednak książkę niestarannością i po części niedostatkami wiedzy merytorycznej. Szkoda, gdyż zapowiadała się ciekawa lektura. Więcej na: https://lot-nisko.blogspot.com/2018/10/samoloty-i-zakady-lotnicze-ii.html