Nebulizator a inhalator – poznaj najważniejsze różnice

Nebulizator – co to jest i jak działa?

Nebulizator to urządzenie, które zamienia lek w aerozol (mgiełkę) i wprowadza go do dróg oddechowych pacjenta. Jest rodzajem inhalatora – każdy nebulizator należy do grupy inhalatorów, jednak nie wszystkie inhalatory są nebulizatorami. Do omawianego urządzenia można podłączyć leki w formie kapsułek lub kropli. Może to być również roztwór z soli fizjologicznej. Nebulizacja nie musi bowiem służyć leczeniu konkretnych schorzeń farmaceutykami, może mieć na celu wyłącznie dokładne i skuteczne nawilżenie dróg oddechowych.

Na rynku dostępne są trzy rodzaje nebulizatorów: pneumatyczne, ultradźwiękowe oraz siateczkowe. Pierwsza grupa działa wykorzystując sprężone powietrze, które przepływa przez lekarstwo, wlane do odpowiedniego pojemnika i rozbija jego formę (np. płynu) na mgiełkę przekazywaną do ustnika. Nebulizator ultradźwiękowy rozprasza lek w aerozol, przy pomocy drgań o wysokiej częstotliwości (ultradźwięków), a model siateczkowy przeciska medykament przez siatkę z wieloma dziurkami, mikroskopijnej wielkości i tak zamienia go w spray.

Przy jakich dolegliwościach wykorzystuje się nebulizator?

Zabieg nebulizacji stosowany jest w leczeniu chorób atakujących drogi oddechowe lub w celu zmniejszenia ich objawów. Rozpiętość schorzeń jest tutaj całkiem spora, nebulizator może przydać się między innymi w przypadku:

• astmy,
• przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP),
• przewlekłego zakażenia dróg oddechowych,
• przewlekłego kaszlu,
• niedrożności nosa,
• zapalenia gardła,
• rozedmy płuc,
• mukowiscydozy.

Inhalator – co to jest i jak działa?

Inhalator służy do podawania pacjentowi medykamentów lub olejków w formie pary, wytwarzanej z ich roztworu bądź aerozolu. Inhalacją nazywa się więc zarówno wziewy z pomocą profesjonalnych inhalatorów, jak i wykonywane z wykorzystaniem zwykłej miski z gorącą wodą i dodatkiem olejku eterycznego, który np. udrożnia nos i zatoki.

Inhalatory występują w kilku różnych wersjach, z czego trzy to modele omówione już przy okazji nebulizatorów: pneumatyczne (inaczej też nazywane tłokowe, kompresorowe), siateczkowe oraz ultradźwiękowe. Pozostałe typy tych urządzeń to m.in. inhalator dozujący, proszkowy czy membranowo-siateczkowy (MESH). Ten pierwszy podaje pacjentowi roztwór przy pomocy wysokiego ciśnienia. Po naciśnięciu odpowiedniego elementu roztwór zamknięty w pojemniku pod ciśnieniem zostaje natychmiast przekazany do ustnika, a zadaniem pacjenta będzie wykonanie wdechu w odpowiednim momencie.

Inhalator proszkowy służy do podawania suchych preparatów. Jego zasada działania opiera się na sile wdechu wykonywanego przez pacjenta – im mocniej wciągnie z niego „powietrze”, tym więcej substancji zostanie rozbitej na mniejsze cząsteczki i wprowadzonej do układu oddechowego. Z kolei modele MESH zamieniają lek w aerozol wibracjami wbudowanej membrany oraz siatką o wielu mikroskopijnych otworach.

Przy jakich dolegliwościach wykorzystuje się inhalator?

Inhalacja bywa przydatna w ogromnej liczbie przypadków, od leczenia chorób układu oddechowego, aż po profilaktykę. Ta druga grupa dotyczy np. oczyszczania gardła, nosa, krtani i płuc przez osoby zamieszkujące tereny o wysokim poziomie smogu czy pracujących w trudnych warunkach – jak górnicy narażeni na pylicę.

Odnośnie chorób, inhalator może być przydatny przy dolegliwościach związanych z:

• astmą,
• POChP,
• przewlekłym zakażeniem dróg oddechowych,
• przewlekłym kaszlem,
• niedrożnością nosa,
• zapaleniem gardła,
• rozedmą płuc,
• mukowiscydozą,
• grzybicą płuc,
• zapaleniem oskrzeli,
• katarem siennym.

Nebulizator a inhalator – różnice

Podstawową kwestią, która różni  nebulizator od inhalatora jest zatem sposób działania obu urządzeń. Co więcej, nebulizacja może być stosowania w przypadku osób nieprzytomnych lub niezdolnych do kontrolowania momentu wykonywania wdechu. Bardzo dobrze sprawdzają się zatem między innymi u niemowląt oraz małych dzieci, które nie potrafią wykonać odpowiednio silnego lub długiego wziewu albo „trafić” we właściwy moment, gdy trzeba wdychać parę. Inhalator natomiast podaje konkretną dawkę roztworu leku, w przypadku nebulizatorów cały proces trwa dłużej.

Odróżnienie tych urządzeń na pierwszy rzut oka nie jest proste, szczególnie że nawet na rynku medycznym bardzo często te nazwy są stosowane zamiennie. Aby znaleźć odpowiedni sprzęt, należy więc zwracać uwagę na opis jego działania.

Więcej porad znajdziesz w dziale Dziecko i mama.

Zdjęcie okładkowe – źródło: Shutterstock / Viktoria Ostroushko