Jak powstał język. Historia największego wynalazku ludzkości (okładka  miękka, wyd. 02.2019)

"Język nie jest instynktem opartym na przekazywanej genetycznie wiedzy... to wyuczona umiejętność." Philip Lieberman Sięgając po książki popularnonaukowe, otrzymujemy sporo ciekawej wiedzy, lecz nie zawsze uda się w pełni satysfakcjonująco zagłębić w zagadnienia, które nas najbardziej interesują. I taki właśnie symptom pojawił się podczas spotkania z tą książką. Tak naprawdę, dopiero trzecia i czwarta część dostarczyły mi tego, czego oczekiwałam, ale miałam nadzieję, że bardziej szczegółowo zostanie to omówione. Początkowe części, traktujące o plemieniu Hominini i biologicznych przystosowaniach ludzi do języka, znane były mi już wcześniej, stąd jedynie wrażenie powtarzania wcześniej zdobytej wiedzy. Dopiero rozdziały przybliżające ewolucję formy i kulturową ewolucję języka, okazały się tym, czego chciałam się teraz dowiedzieć. Jednak publikacja warta uwzględnienia w planach czytelniczych, sympatycznie się w niej poruszamy, styl narracji przyjacielski, minimum koniecznego żargonu, łatwo zrozumiałego, szybko przyswajanego. Podobały mi się luźne wprowadzenia do poruszanych tematów, trafnie przytaczane przykłady, klarownie naświetlające istotę zagadnień, oraz ciekawostki, anegdoty, cytaty, rysunki, ilustracje. Wszystko logicznie ułożone, interesująco zaprezentowane, i chociaż może razić wielokrotne powtarzanie kluczowych przesłań, zdarzały się nawet w tym samym akapicie, to zajmująco się je śledziło i łatwo opanowywało. Momentami miałam wrażenie, że to nie tyle pisemny wywód z cechami wykładu, a raczej prelekcja odczytywana przez czytelnika, co może okazać się dobrym prognostykiem rozumienia i wchłaniania przybliżanych informacji. Znajomość książki przyda się zwłaszcza osobom zaczynającym interesować się językoznawstwem, lub miłośnikom nauki języków obcych, gdyż daje szerszą perspektywę na historię największego wynalazku ludzkości. Język jako zjawisko istnieje od sześćdziesięciu tysięcy pokoleń, oczywiście różni się liczbą narzędzi gramatycznych, ale zawsze pełni rolę służebną wobec kultury, która jak filtr odsiewa znaczenia, i kształtuje się pod wpływem psychologii. Język powstał w wyniku konwergencji ludzkiej inwencji, twórczego myślenia, historii, ewolucji fizycznej i poznawczej, zaś wynalazkami, które poprowadziły ludzi ku językom używanym dzisiaj, były najpierw ikony, a następnie symbole. Przyglądamy się ewolucji mózgu, aparatowi głosowemu i dowodom na obecność zdolności mówienia gatunków z rodzaju Homo, teorii stopniowego powstawania języka, badaniom natury języka, kwestiom powstania gramatyki, która pomogła udoskonalić znaczenie symboli, a nawet aspektom wyłapywania kontekstu, interpretacji, emocji, a także istocie zaburzeń językowych. Dobrym uzupełnieniem do tej publikacji będzie książka Genevieve von Petzinger "Pierwsze znaki". bookendorfina.pl