Egipt: Haram Halal (okładka  miękka, wyd. 05.2015)

Dla wszystkich, który chcą dyskutować o Bliskim Wschodzie, o zderzeniu mentalności, ale również o perspektywach reform i pokoju na Bliskim Wschodzie, ta książka jest lekturą konieczną. Dla zrozumienia tamtego świata ważna jest każda scena z tej książki. Tu jednak przywołam tylko historię o spotkaniu ze starym egipskim profesorem, który opowiada Kalwasowi o arabskich tłumaczeniach "Mein Kampf". Programowe dzieło Adolfa Hitlera można dziś kupić niemal w każdej księgarni w Egipcie, w Syrii, w Libanie, Iraku, w Turcji, Pakistanie, ale również w Iranie. Jak się wydaje, w muzułmańskim świecie jest to najbardziej popularna książka z europejskiej kultury, z którą konkurują tylko "Protokoły mędrców Syjonu".

Piotr Ibrahim Kalwas opisuje spotkanie w mieszkaniu starego egipskiego profesora. Ich rozmowa zaczyna się od sprawy Izraela.

"- O, to jest nienawiść – mówi profesor A. – prawdziwa nienawiść do Żydów, ale jej podstawą nie jest wcale sprawa Palestyny, większość Egipcjan ma w dupie Palestynę i jej cierpienia. Większość też nie wraca do historii trzech wojen egipsko-izraelskich. Chodzi o coś innego. Zresztą nie tylko Egipcjanom, innym Arabom też.
- A o co chodzi?
- O zazdrość. Arabowie zazdroszczą Izraelowi bogactwa, wolności i demokracji. Izrael jest jak oczyszczona, wyjałowiona rana na puchnącym, owrzodziałym ciele Arabii..."

Rozdział, w którym Kalwas opisuje tę rozmowę nosi tytuł „Demokracja, czyli malowanie balkonu”. Autor pokazuje społeczeństwo klasowe, w którym relacje między ludźmi porządkuje pogarda. Obyczaj społeczny wyznacza, kto komu ma się pierwszy ukłonić, jakie w rozmowach obowiązują formułki, co wolno zrobić samemu, a jakie prace należy pozostawić komuś z niższej warstwy społecznej. Samodzielne malowanie balkonu jest niewłaściwe, samodzielne sprzątanie mieszkania również, nie należy samemu nosić ciężarów, ani poufalić się z dozorcą. Struktura klasowa w świadomości społecznej to ważna sprawa w rozmowie o demokracji. A co ma do tego popularność dzieła Hitlera?

"Mein Kampf" cieszy się tu nieustającą popularnością od lat trzydziestych ubiegłego wieku. Wówczas, pierwszy tłumacz, egipski nazista, Ahmad as-Sadati, proponował nawet zmianę tytułu na „Mój Dżihad”. Opowieść o kolejnych tłumaczeniach i wydaniach "Mein Kampf" to historia wielkiego romansu arabskich elit i arabskich mas z nazizmem. Ten romans ma wiele rozdziałów. Jednym z nich jest silna obecność hitlerowskich oficerów, którzy znaleźli schronienie w Egipcie, przeszli na islam i robili wielkie kariery w wojsku, w policji, jako doradcy polityków.

Stary profesor wyjaśniał:

"Stawaliśmy się rasistami, kochaliśmy nazizm i chcieliśmy go wprowadzać w życie u nas. Hitleryzm był wzorem dla wielu arabskich powojennych dyktatorów. Mocne państwo z jednym wodzem, silną armią i tajną policją, to było i ciągle jest marzenie naszych rodzimych Hitlerków. Obecność Izraela i wojny z nim tylko napędzały wśród nacjonalistów arabskich idee nazistowskie. Od lat tę retorykę przejmują fundamentaliści religijni."

Kalwas kocha Egipt, widzi wyraźnie, ale nie chce poddawać się rozpaczy, jego książkę kończy opis rzezi zwierząt ofiarnych - morze krwi, nie ludzkiej, zwierzęcej, koszmar cierpienia, nie ludzkiego, zwierzęcego. Mężczyźni modlą się na plastikowych matach rzuconych na zakrwawioną ulicę. Scenie przygląda się dziewczyna w dżinsach.

"Dziewczyna sięga do kieszeni, wyciąga paczkę papierosów i zapala jednego. Nigdy nie widziałem tutaj kobiety palącej papierosy na ulicy, i to jeszcze przed świątynią. Wyprostowana, z podniesioną wysoko głową, odrzuca włosy do tyłu i wypuszcza dym, wpatruje się z ukosa w modlących się mężczyzn i płynącą pod jej trampkami rzekę krwi.
Przyglądam się jej w milczeniu. Jest piękna.
Dostrzega mój wzrok. Uśmiecha się lekko i nagle zaczyna mówić. Jej początkowo cichy głos przechodzi w rozpaczliwy krzyk
- Ad-dawla al-Almanija! Ad-dawla al-Almanija! Secular state! Secular state!
Ale nikt nie słyszy tej wariatki"

Piotr Ibrahim Kalwas pokazuje nam Egipt od podszewki, mentalność ludzi tęskniących do wolności i niezdolnych do porzucenia starych kolein. Jego spotkania to głównie ludzie z klasy średniej, wierzący mocniej i wierzący słabiej, jest również spotkanie z parą ateistów, a ateistów może być w Egipcie całkiem sporo, ale przyznanie się do ateizmu w Egipcie jest nazbyt kosztowne.

na książkę natrafiłam przypadkiem - jestem pozytywnie zaskoczona ! Autor w prosty, dosadny sposób przedstawia życie w Egipcie, zawiera dużo elementów politycznych, religijnych, obyczajowych. Pokazuje, że drinki i all inclusive to taki "sztuczny" Egipt. Momentami opisy bez "owijania w bawełnę", nie ukrywam ze czytając książkę można poczuć wstręt do Egipcjan i ich powalonych tradycji... ale książkę ocenia nam pozytywnie :)

Lekko się ją czyta. Można z samych opisów poczuć klima Egiptu. Nigdy tam nie byłam ale dzięki książce mogę powiedzieć że odwiedziłam ten kraj. Można się pogubić nieco w polityczno-religinych aspektach. Jednych zaciekawią innych nie. Polecam

Mroczne i przejmujące - tak można w skrócie określić cykl reportaży, które wcześniej ukazywały się bodajże w Wysokich Obcasach a teraz zostały wydane w formie książki. Konieczna lektura dla wszystkich egiptomaniaków.

Wciągająca lektora zwłaszcza dla kogoś, kto ma pojęcie o tym, jak ten kraj wygląda. Dzięki tej lekturze na niektóre rzeczy spojrzałem z innej perspektywy.

Książka dla fascynatów. Moim zdaniem nietrafiona i trochę tendencyjna próba rozgryzienia sposobu myślenia i funkcjonowania Egipcjan.

Autor w ciekawy i wyrafinowany sposób prezentuje społeczeństwo egipskie.

Książka obowiązkowa do przeczytania dla wszystkich miłośników Egiptu

Bardzo ciekawa, pouczająca, momentami intrygująca pozycja. Nie mogłam sie oderwać.
Zdecydowanie za krótka. Mam nadzieje ze bedzie ciąg dalszy :)

Książka w fascynujący sposób przedstawia Egipt jakiego większość z nas zapewne nie zna. Tymczasem jawi się on bardzo fascynująco i egzotycznie. Egipt jest pełen sprzeczności, różnorodności, przyciąga i odpycha. Autor wspaniale pokazał te wszystkie oblicza Egiptu, jego atmosferę i nieznany, wyjątkowy klimat.