Duchy nocy świętojańskiej (okładka  twarda, wyd. 06.2023)

„Był to dzień nieskażonego letniego przepychu, słońce chyliło się ku zachodowi, a wspaniałość wieczoru z każdą chwilą stawała się coraz bardziej krystaliczna i urzekająca.” Bardzo lubię zagłębiać się w powieści grozy, dłużej przebywać z bohaterami, wnikliwiej dociekać zatrważających okoliczności, szczegółowo badać motywy i postawy. Jednak równie znakomicie bawię się poznając krótkie formy literackie, fantastycznie potrafią wkręcić w atmosferę niesamowitości, podkręcić wyobraźnię czytelnika i okręcić wokół spirali paranormalnych scen. Bardzo cieszę się, gdy w moje ręce wpada zbiór opowiadań połączonych wybranych wspólną cechą, lecz stanowiących osobną zamkniętą całość. A cóż bardziej nie przemawia do słowiańskiej duszy jak nie duchy przez nią wykreowane. „Duchy nocy świętojańskiej” to bogata porcja niezwykłych historii odwołujących się do dawnych opowieści i legend, przekazywanych z pokolenia na pokolenie, zwłaszcza w ustnej formie, łączącej gawędziarski styl narracji z relacją wspomnieniową. Nie brakuje przedziwnych stworzeń, mrożących krew w żyłach potworów kryjących się w ludziach, diabolicznych demonów skrywających się w lasach i na bagnach, osobliwych upiorów wykorzystujących siły natury, czy mitycznych zjaw zaglądających w ludzkie umysły. Lubimy słuchać o zdumiewających wizjach i złudzeniach podczas wieczornych spotkań przy ognisku, zbierając się rodzinnie przy kominku, próbując ogarnąć rozumem to, co niewytłumaczalne w dzielonych między sobą opowieściach. Autorzy opowiadań żyli między końcem osiemnastego wieku i połową dwudziestego, zatem w twórczości dostrzegamy również echa dawnych czasów, sposobu budowania napięcia i zręcznego wciągania czytelnika w zabawę fantazji. Bywa przedziwnie i przerażająco, ale także wyraźnie i prawdziwie. Bohaterów dotykają prześladujące dniem i nocą strachy, często wywołujące cierpienie nawiedzonych, formujące się w całkowitą beztroskę lub kontrastowo w wyrzuty sumienia. Złe podszepty, słyszane przez nielicznych lub szersze grono, potrafią wywrócić życie dotkniętego i zatrwożyć całą wioskę. Wciąż tlące się w sercach mieszkańców zabobony, wywołują mroczny ciąg zdarzeń. To również udział wampirów, figur woskowych, biesów i nade wszystko pokus. Bywa i przewrotnie, kiedy diabeł zabiera się za wymierzenie sprawiedliwości, bez znaczenia, czy z własnej woli, czy pod przymusem. Miłość może pochodzić ze zdrowego lub zatrutego źródła, nienawiść rzadko bywa wyciszona, śmierć nie oznacza ostatecznego pożegnania ze światem, zaś zabawa nie wszystkim wydaje się miła. Różnorodność opowiadań działa na plus antologii, rozpala ogień poznania w umysłach czytelników, wodą płynącą wśród okoliczności gasi płomień pragnienia racjonalnego podejścia do prezentowanych historii. Nie ma opowiadania, które wywołuje gorsze wrażenie, każde coś w sobie ma, cieszy wydźwiękiem, a nawet zachęca do refleksji o naturze człowieka, wierzeniach rozniecających płomień ekscytacji nieodgadnionym zjawiskiem.

Wreszcie wzięłam w łapki najnowszą część wspaniałej serii od Zysk i S-ka - cały ten pomysł i to jak wyglądają te książki jest ZŁOTEM! Mam wszystkie tomy i zawsze czekam z utęsknieniem na kolejne, bo opowiadania od duchach, to to, co kocham chyba najbardziej - bo od dziecka. DUCHY NOCY ŚWIĘTOJAŃSKIEJ miały już premierę jakiś czas temu, ale ciągle coś mnie od nich odciągało, coś innego zajmowało, a chciałam koniecznie odnaleźć odpowiedni, spokojny czas na poznanie tej części "nawiedzonych historii". Myślę, że wrzesień, to był strzał w dziesiątkę. Nadal jeszcze kilka opowieści przede mną, choć każdą już przynajmniej przeglądnęłam - i jest super! Z miejsca informuję, że nie są to teksty, które was przestraszą. Są to wspaniałe pomniki minionego czasu. Dzięki tym opowiadaniom poznaję nie tylko historie z dreszczykiem, ale także historię literatury grozy, horroru. Zysk i S-ka odkopują dla nas zapomniane perełki i za to należą się ogromne brawa. Co w tym tomie znajdziemy? Przede wszystkim WIJ Mikołaja Gogola. Słyszałam o tym opowiadaniu, mój tata w młodzieńczych latach je czytał (obecnie nic nie pamięta, więc i on szykuje się do lektury - choć pamięta, że mu się bardzo podobało). Ponoć WIJ był w naszym domu, ale tata komuś pożyczył... na wieczne nieoddanie. Mam zbiór opowiadań Gogola, ale WIJA w nim nie ma - więc świetnie, bo oto jest. Mikołaj Gogol miał wielki literacki talent i jest chyba jednym z niewielu Rosjan, których czytam bez wstrętu. Bardzo polecam jego teksty, bo to doskonały przykład, wzorcowy - jak pisać krótką formę. Mamy jednak o wiele, wiele więcej wspaniałości w DUCHACH NOCY ŚWIĘTOJAŃSKIEJ. Np. krótką historię Romana Zmorskiego O DIABLE BORUCIE - to jest warte poznania! Jest też NAWIEDZONY ORGANISTA Z HURLY BURLY Rosy Mulholland, lub O KROK ZA DALEKO Edwarda Bensona. Przed sięgnięciem po tę książkę trzeba wiedzieć, że niektóre z tych historii są nieco... cóż wiktoriańsko kobiece i zestarzały się... różnie. Jednak każde z nich jest historycznie ciekawe i ma w sobie coś poczciwego - to takie w sumie poczciwe straszenie. Zawsze dostajemy też motto, przesłanie - jasne i nieskomplikowane, za co cenię te utwory. Dzisiaj wszystko jest takie - filozoficzne, a często przefilozofowanie, metafora goni metaforę, że już nie wiadomo, o co chodzi i czy chodzi o to, o co myślisz, że chodzi. Książki z tej serii są pięknie wydawane. Rewelacyjne projekty okładek, wspaniałe grzbiety - cała seria wygląda na półce obłędnie, a co najważniejsze, opowiadania można czytać codziennie. To idealna literatura na wieczór, pod poduszkę. Czekam na kolejne tomy - zachęcam do wejścia na stronę wydawnictwa i poczytania o każdym tomie. Nie wiem czy wszystkie są jeszcze dostępne - ale koniecznie kupcie sobie choć jeden, bo naprawdę warto mieć taki zbiór w domu - to wielka gratka i ciekawostka. postraszymy dziś po.... staremu? Wydawnictwo Zysk i S-ka egzemplarz recenzencki

Kiedyś nie byłam fanką krótkiej formy. Trzymałam się z daleka od wszelkich opowiadań i uważałam, że nie mają one szansy na odpowiednie rozwinięcie tematu. Nie mogłam się bardziej mylić! Dzięki wydawnictwu Zysk i S-ka, które wypuściło na nasz literacki rynek wiele klimatycznych zbiorów pokochałam ten gatunek i Was również ogromnie do tego zachęcam. Powyższa książka zamyka w sobie twórczość różnych, mniej lub bardziej znanych autorów, zarówno polskich jak i zagranicznych. Każdy z nich zasługuje jednak na indywidualną uwagę, ponieważ mi samej ciężko było wybrać ulubione opowiadanie. Wszystkie prezentują wysoki poziom, budują napiętą atmosferę i w rewelacyjny sposób bawią się tematyką grozy: nie zawsze intensywnie, nie zawsze oczywiście, ale zdecydowanie tak, by wciąż dawać do myślenia i nie pozostawiać czytelnika obojętnym na to co dzieje się dookoła. Noc świętojańska, znana pod wieloma nazwami, to czas prawdziwych cudów. Wierzono w przeróżne wydarzenia związane z tym momentem, nakładano różnorodne tradycje, legendy i oczekiwania. Trudno oszacować na ile to wszystko było możliwe, ale dziś ten fakt nie ma znaczenia, ponieważ liczy się atmosfera, nietypowe napięcie wywołane dreszczami grozy a także poczucie, że wszystko może się wydarzyć z czego autorzy czerpali garściami. I zrobili w ten sposób naprawdę dobrą mieszankę przygody oraz lęku przed trudnymi do wyjaśnienia zjawiskami. Książkę możecie czytać dowolnie, dawkując sobie tekst jako przerywnik pomiędzy innymi książkami lub decydując się na kilka wieczorów niezapomnianych atrakcji. Dla mnie taka krótka forma najlepiej sprawdza się podczas czytania do poduszki, kiedy nie muszę wmawiać sobie, że przede mną "tylko jeszcze jeden rozdział". Szczególnie, że w zbiorze autorów znalazły się takie nazwiska jak Mikołaj Gogol, Aleksy Tołstoj czy Vincent O'Sullivan, czyli wybitni i niezawodni, trzymający czytelnika w ramionach do ostatniej strony. Przy niektórych opowiadaniach wręcz nieodkładalni! Pozostaję wielką fanką serii, w której autorzy zabierają nas w magiczną, nastrojową, niezapomnianą podróż. "Duchy nocy świętojańskiej" to wyjątkowe tomiszcze, które serdecznie Wam polecam i jednocześnie odsyłam Was również do innych zbiorów opowiadań wydanych przez Zysk i S-ka, ponieważ wszystkie dumnie stoją na mojej półce i pozwalają mi powracać do ulubionych treści. Lęk, groza i mnóstwo skrajnych emocji zapewniają adrenalinę wartą poświęconego jej czasu.

Najkrótsza noc w roku przez wielu traktowana jest jako czas szczególny. Czas magii, demonów i bogów. Inspiruje swoim owianym tajemnicą pięknem i pozwala, choć na krótki moment uwierzyć w to, że są na tym świecie jeszcze rzeczy niezwykłe. Nic zatem dziwnego, że i pisarze sięgnęli po ten temat. Duchy Nocy Świętojańskiej to podróż po groźnym świecie letniego przesilenia, w którym za przewodników robią opowieści Słowian, Celtów i Germanów. Okazuje się bowiem, że ta kraina to coś więcej niż tańce i śpiewy przy ognisku. Czy warto wejść zatem na jej ścieżki? Już na samym początku trzeba zaznaczyć, że Duchy to antologia. Składa się z piętnastu utworów, które tworzyło łącznie dziesięciu autorów. Każdy z nich przelał na kartki swój unikatowy i niepowtarzalny styl, przez co wszystkie utwory różnią się od siebie pod bardzo wieloma względami. Jedne opowieści brzmią całkiem współcześnie, inne z kolei są jak wyrwane prosto spod słomianej chłopskiej strzechy. Pewne opowiadają o sile miłości i magii, następne o demonach i ludzkim okrucieństwie. Co więcej, samych autorów dzielą nie tylko kilometry (Bo znalazło się w antologii miejsce zarówno dla pereł ukraińskiej literatury, jak i dla horroru zza oceanu) ale i lata (niektóre z dzieł dzieli ponad wiek)! Co do samego stylu pisarskiego, ciężko jest mi wyrazić jednoznaczną opinię. Wszyscy pisarze dali się ponieść tematyce letniego przesilenia oraz dali z siebie wszystko w próbie przelania jej czaru na kartki. Oczywiście każdemu z nich wyszło to inaczej. Mnie osobiście najbardziej urzekły dzieła Romana Zmorskiego oraz Wij Mikołaja Gogola. Antologia sama w sobie jest ciekawym dialogiem pomiędzy różnymi kulturami. Stanowi też przykład tego, jak odmiennie każda z nich postrzegała Noc Świętojańską. Może nie jest to lektura niezapomniana i porywająca, ale uważam, że warto po nią sięgnąć. Przez różnorodność swojego wnętrza istnieje spora szansa, że każdy znajdzie w niej coś dla siebie. Więcej na: CzasoStrefa