Biały głód (okładka  miękka, wyd. 12.2022)

Książka mną wstrząsnęła. Apokalipsa w postaci panującego głodu, zimą, w Finlandii, gdzie ta pora roku to nie jakieś śmieszne zero stopni, ale zaspy śnieżne wysokości człowieka przy mrozie minus 20, 150 lat temu - jest totalną rzezią dziesiątkującą ludność. Czytając i mając taką wizję świata przed oczami dziękuję, że jednak urodziłam się w cieplejszych klimatach. Bardzo dobra proza, niezwykle sugestywna i malownicza, z każdej kartki wyziera chłód, ból, cierpienie i walka o przetrwanie. Wędrujemy razem z główną bohaterką i jej dziećmi przez zaśnieżone stoki Finlandii do Petersburga, po chleb i nadzieję. Podróż jest straszna, każdy kolejny dzień obdziera Marję ze złudzeń, nadziei właśnie i niestety godności. Człowiek w obliczu zagrożenia działa instynktownie, Marja spotyka się więc i z pomocną dłonią wyciągniętą by pomóc ale i z draństwem i przemocą. Klimat zimowy i baśniowy ale bajka to nie jest. Oczywiście nasunęły mi się porównania z „Drogą” McCarthy’ego, gdzie nakreślona wizja apokalipsy również bije po oczach. Dla mnie Głód był lepszy, ciekawszy, mocniejszy w swoim wyrazie, pokazując mroczny świat bez nadziei na przetrwanie. Polecam!

Aki Ollikainen stworzyła surową, naturalistyczną opowieść, opartą na prawdziwych wydarzeniach, dotyczącą ostatniej klęski głodu, jaka dotknęła Finlandię w latach 1866-1868. Jest to świetne stadium społeczeństwa oraz ludzkiej psychiki. Nie na darmo mówi się, że syty głodnego nie zrozumie – w tej mikropowieści świetnie widać owe podziały. Głód dopada częściej biednych ludzi, a nierzadko im ktoś ma więcej, tym mniej chce się dzielić. Niemniej uważam, że potencjał tej książki nie został wykorzystany. Zostajemy wrzuceni w wir wydarzeń, nie do końca wiedząc, kto jest kim i jakie ma powiązania z innymi. Nie dość, że jest chaotycznie, to sama narracja jest poszatkowana. Wiele zdarzeń jest potraktowanych po macoszemu, a inne nie mają większego sensu. Momentami mocno współczułam bohaterom, ale nie zaangażowałam się w fabułę ani nie zżyłam z nikim i nie jest to raczej kwestia niewielkiej objętości, a surowego, nieco obojętnego prowadzenia akcji. Epilogu kompletnie nie zrozumiałam – nie wiem, kogo dotyczy i jaki był jego zamysł. Mnie "Biały głód" nie zachwycił, ale podejrzewam, że niektórym bardzo podejdzie do gustu, zwłaszcza kiedy czyta się ten tytuł, gdy za oknem biało, śnieżnie i mroźno – taki klimat pomaga. Tak jak szybko książkę przeczytałam, tak błyskawicznie o niej zapomnę.